گلابی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''گلابى''' (با نام علمى: Pyrus communis) از خانواده Rosaceae مى‌باشد. گل های گلابی دو جنسى و کامل هستند و قسمت خوراکى ميوه، نهنج، رشد گرده گل است که تخمدان را در برگرفته است. پرونده:درخت گلابی و میوه‌های زرد رنگ آن .jpg|جایگزین=درخت گلابی و میوه...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== شرايط اقليمي و خاکی == | == شرايط اقليمي و خاکی == | ||
درخت گلابى در برابر سرما از سيب حساس‌تر است و در زمستان تنها تا دماى ۳۰- درجه سانتى‌گراد را مى‌تواند تحمل کند. گل‌هاى گلابى در بهار کمى زودتر از سيب باز مى‌شوند و به اين دليل بيشتر در معرض خطر سرماى ديررس بهاره قرار مى‌گيرند. در تابستان، گلابى مى‌تواند بيش از سيب گرما را تحمل کند و عملاً بسيارى از ارقام آن، جهت محصول با بالاترين کيفيت، به | درخت گلابى در برابر سرما از سيب حساس‌تر است و در زمستان تنها تا دماى ۳۰- درجه [[سانتى‌گراد]] را مى‌تواند تحمل کند. گل‌هاى گلابى در بهار کمى زودتر از سيب باز مى‌شوند و به اين دليل بيشتر در معرض خطر سرماى ديررس بهاره قرار مى‌گيرند. در تابستان، گلابى مى‌تواند بيش از سيب گرما را تحمل کند و عملاً بسيارى از ارقام آن، جهت محصول با بالاترين کيفيت، به [[تابستان]] هاى گرم و نسبتاً خشک نيازمندند. | ||
درخت گلابى از نظر عادت رشد، طرز کشت و داشت و نيازهاى محيطى بسيار شبيه سيب است و در همان خاک‌هائى که سيب رشد مى‌کند نيز مى‌توان آن را پرورش داد، ولى ريشه آن در برابر رطوبت خاک، از تمام گياهان خزان‌دار ديگر مقاوم‌تر است. گل و ميوه گلابى در انتهاى شاخه‌ها و سيخک‌هاى دو ساله به‌وجود مى‌آيد و بنابراين، در هنگام (هرس) درختان بارور، بايد سعى در حفظ سيخک‌ها داشت. | درخت گلابى از نظر عادت رشد، طرز کشت و داشت و نيازهاى محيطى بسيار شبيه [[سيب]] است و در همان خاک‌هائى که سيب رشد مى‌کند نيز مى‌توان آن را پرورش داد، ولى ريشه آن در برابر رطوبت خاک، از تمام گياهان خزان‌دار ديگر مقاوم‌تر است. [[گل]] و [[ميوه]] گلابى در انتهاى شاخه‌ها و سيخک‌هاى دو ساله به‌وجود مى‌آيد و بنابراين، در هنگام (هرس) درختان بارور، بايد سعى در حفظ سيخک‌ها داشت. | ||
== توليد ميوه == | == توليد ميوه == | ||
تمام ارقام گلابي، خودنابارور و اکثراً خودسترون هستند و بنابراين براى توليد ميوه کافى حتماً نياز به درخت گرده‌زا مناسب و کندو گذارى دارند. بعضى از ارقام گلابي، مانند بارتلت -Bartlett، در صورت گرمى هوا در هنگام گل دادن، مى‌توانند از طريق بکربارى - Parthenocarpy، محصول کافى توليد کنند. | تمام ارقام گلابي، خودنابارور و اکثراً خودسترون هستند و بنابراين براى توليد [[ميوه]] کافى حتماً نياز به [[درخت]] گرده‌زا مناسب و کندو گذارى دارند. بعضى از ارقام گلابي، مانند بارتلت -Bartlett، در صورت گرمى هوا در هنگام [[گل]] دادن، مى‌توانند از طريق بکربارى - Parthenocarpy، محصول کافى توليد کنند. | ||
ميزان محصول در باغ‌هاى معمولى به ۴۵ تن در هکتار مى‌رسد. | ميزان محصول در باغ‌هاى معمولى به ۴۵ تن در هکتار مى‌رسد. | ||
== روش‌هاى تکثير == | == روش‌هاى تکثير == | ||
براى پيوند گلابي، علاوه بر گونه‌هاى وحشى و اهلى آن مى‌توان از به و زالزالک نيز، به عنوان پايه، استفاده کرد که در اين صورت درختان حاصله پاکوتاه خواهند بود و براى جلوگيرى از ناسازگارى پايه و پيوندک بايد از يک رقم مناسب گلابى به عنوان ميان‌پايه - Interstock استفاده کرد. فاصله کشت، بر حسب نوع پايه و قدرت رشد آن، ۱۰-۷ متر در باغ‌هاى معمولى است، ولى در انواع پاکوتاه، مى‌توان اين فواصل را به | براى پيوند گلابي، علاوه بر گونه‌هاى وحشى و اهلى آن مى‌توان از به و [[زالزالک]] نيز، به عنوان پايه، استفاده کرد که در اين صورت درختان حاصله پاکوتاه خواهند بود و براى جلوگيرى از ناسازگارى پايه و پيوندک بايد از يک رقم مناسب گلابى به عنوان ميان‌پايه - Interstock استفاده کرد. فاصله کشت، بر حسب نوع پايه و قدرت رشد آن، ۱۰-۷ متر در باغ‌هاى معمولى است، ولى در انواع پاکوتاه، مى‌توان اين فواصل را به چهار [[متر]] بين رديف‌ها و دو متر روى رديف‌ها کاهش داد که اين کار باعث ازدياد محصول نيز خواهد شد. | ||
== خواص == | == خواص == | ||
=== سنگ کلیه === | === [[سنگ کلیه]] === | ||
یکی از خواص گلابی برای سنگ کلیه است، زیرا نه‌تنها حاوی مقادی زیادی آب است و به کارکرد کلیه‌ها و دفع سنگ و حتی بهبود عفونت مجاری ادراری کمک می‌کند؛ بلکه می‌توانید با استفاده از جوشانده برگ گلابی، به دفع سنگ کلیه، دفع سنگ مثانه و همچنین بهبود ورم پروستات خود کمک نمایید. | یکی از خواص گلابی برای سنگ کلیه است، زیرا نه‌تنها حاوی مقادی زیادی آب است و به کارکرد کلیه‌ها و دفع سنگ و حتی بهبود عفونت مجاری ادراری کمک می‌کند؛ بلکه می‌توانید با استفاده از جوشانده برگ گلابی، به دفع سنگ کلیه، دفع سنگ [[مثانه]] و همچنین بهبود ورم [[پروستات]] خود کمک نمایید. | ||
=== یبوست === | === [[یبوست]] === | ||
فیبر موجود در گلابی مواد غذایی را جمع می‌کند و به‌صورت توده در می‌آورد، در نتیجه غذا راحت‌تر از میان روده عبور می‌کند که مهم‌ترین فواید گلابی برای یبوست است. همچنین سبب ترشحات معده و شیره‌ی گوارشی می‌شود و حرکات روده را تنظیم می‌کند و احتمال ابتلا به یبوست و اسهال را کاهش می‌دهد. | فیبر موجود در گلابی مواد غذایی را جمع می‌کند و به‌صورت توده در می‌آورد، در نتیجه غذا راحت‌تر از میان [[روده]] عبور می‌کند که مهم‌ترین فواید گلابی برای یبوست است. همچنین سبب ترشحات معده و شیره‌ی گوارشی می‌شود و حرکات روده را تنظیم می‌کند و احتمال ابتلا به [[یبوست]] و اسهال را کاهش می‌دهد. | ||
=== سرطان === | === [[سرطان]] === | ||
مانند سایر میوه‌ها، گلابی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها است. آنتی اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد مبارزه میکنند؛ به همین دلیل گلابی با دارا بودن ویتامین C، ویتامین A، ترکیبات فلانوئید، بتاکاروتن، لوتئین و زیگزانتین می‌تواند به پیشگیری از سرطان و بسیاری از بیماری‌ها کمک کند. | مانند سایر میوه‌ها، گلابی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها است. آنتی اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد مبارزه میکنند؛ به همین دلیل گلابی با دارا بودن ویتامین C، [[ویتامین]] A، ترکیبات فلانوئید، بتاکاروتن، [[لوتئین]] و [[زیگزانتین]] می‌تواند به پیشگیری از [[سرطان]] و بسیاری از بیماری‌ها کمک کند. | ||
=== ریه === | === [[ریه]] === | ||
در واقع وجود آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد | در واقع وجود آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد موجود در گلابی این میوه پاییزی را تبدیل به یک ضدالتهاب قوی کرده که با این خاصیت خود به پاک‌سازی ریه و کاهش [[گلو]] درد و حتی سایر دردهای التهابی کمک می‌کند. به همین دلیل از فواید گلابی برای ریه و التهابات آن استفاده میکنند تا در روزهای سرد پاییزی از بسیاری از بیماری‌های ریوی پیشگیری کند. | ||
=== قلب === | === [[قلب]] === | ||
از خواص گلابی در طب اسلامی، به خاصیت آن برای قلب اشاره شده است که این به دلیل وجود میزان بالایی پتاسیم در آن است. سیب دارای کلسیم فراوانی است و به همین دلیل مصرف سیب و گلابی در کنار یکدیگر برای تقویت قلب و حفظ سلامتی بدن بسیار مفید است. همچنین بهبود گردش خون، جلوگیری از نقص‌های هنگام تولد، کاهش التهاب، مراقبت و تقویت | از خواص گلابی در طب اسلامی، به خاصیت آن برای قلب اشاره شده است که این به دلیل وجود میزان بالایی [[پتاسیم]] در آن است. سیب دارای [[کلسیم]] فراوانی است و به همین دلیل مصرف سیب و گلابی در کنار یکدیگر برای تقویت [[قلب]] و حفظ سلامتی بدن بسیار مفید است. همچنین بهبود گردش خون، جلوگیری از نقص‌های هنگام تولد، کاهش التهاب، مراقبت و تقویت [[استخوان]] ها و همچنین تقویت پوست و مو نیز از خواص دیگر گلابی است. | ||
== مضرات == | == مضرات == | ||
=== آلرژی === | === [[آلرژی]] === | ||
آلرژی به گلابی امکان دارد ولی به ندرت اتفاق می‌افتد. به دلیل ضعف سیستم ایمنی در برخی افراد، بدن، پروتئین‌های موجود در گلابی را مضر تلقی کرده و با آن‌ها مبارزه می‌کند و همین سبب بروز علائم آلرژی می‌شود. | آلرژی به گلابی امکان دارد ولی به ندرت اتفاق می‌افتد. به دلیل ضعف [[سیستم ایمنی]] در برخی افراد، بدن، پروتئین‌های موجود در گلابی را مضر تلقی کرده و با آن‌ها مبارزه می‌کند و همین سبب بروز علائم [[آلرژی]] می‌شود. | ||
=== نفخ === | === [[نفخ]] === | ||
گلابی حاوی مقداری الکل قندی به نام | گلابی حاوی مقداری الکل قندی به نام «[[سوربیتول]]» است که میزان کم آن باعث بهبود عملکرد روده می‌شود. اما اگر مصرف آن زیاد باشد، [[نفخ]] شدید را به دنبال دارد. | ||
[[رده:میوه‌ها]] | [[رده:میوه‌ها]] | ||
[[رده:گیاهان]] | [[رده:گیاهان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۱
گلابى (با نام علمى: Pyrus communis) از خانواده Rosaceae مى‌باشد. گل های گلابی دو جنسى و کامل هستند و قسمت خوراکى ميوه، نهنج، رشد گرده گل است که تخمدان را در برگرفته است.
اين گياه، بومى آسياى غربى و اروپاى شرقى به‌ويژه نواحى شمال غربى ايران و کوه‌هاى قفقاز مى‌باشد. گلابى از حدود يک‌هزار سال پيش از ميلاد مسيح در يونان زيرکشت در آمده و در حال حاضر، پس از سيب، مهم‌ترين ميوه دانه‌دار دنيا و ايران به‌شمار مى‌آيد. در جنس گلابی، حدود ۲۰ گونه مختلف وجود دارد که اکثراً فاقد ميوه خوراکى مى‌باشند و تنها به‌عنوان پايه‌اى براى گلابى معمولى به‌کار مى‌روند.
شرايط اقليمي و خاکی
درخت گلابى در برابر سرما از سيب حساس‌تر است و در زمستان تنها تا دماى ۳۰- درجه سانتى‌گراد را مى‌تواند تحمل کند. گل‌هاى گلابى در بهار کمى زودتر از سيب باز مى‌شوند و به اين دليل بيشتر در معرض خطر سرماى ديررس بهاره قرار مى‌گيرند. در تابستان، گلابى مى‌تواند بيش از سيب گرما را تحمل کند و عملاً بسيارى از ارقام آن، جهت محصول با بالاترين کيفيت، به تابستان هاى گرم و نسبتاً خشک نيازمندند.
درخت گلابى از نظر عادت رشد، طرز کشت و داشت و نيازهاى محيطى بسيار شبيه سيب است و در همان خاک‌هائى که سيب رشد مى‌کند نيز مى‌توان آن را پرورش داد، ولى ريشه آن در برابر رطوبت خاک، از تمام گياهان خزان‌دار ديگر مقاوم‌تر است. گل و ميوه گلابى در انتهاى شاخه‌ها و سيخک‌هاى دو ساله به‌وجود مى‌آيد و بنابراين، در هنگام (هرس) درختان بارور، بايد سعى در حفظ سيخک‌ها داشت.
توليد ميوه
تمام ارقام گلابي، خودنابارور و اکثراً خودسترون هستند و بنابراين براى توليد ميوه کافى حتماً نياز به درخت گرده‌زا مناسب و کندو گذارى دارند. بعضى از ارقام گلابي، مانند بارتلت -Bartlett، در صورت گرمى هوا در هنگام گل دادن، مى‌توانند از طريق بکربارى - Parthenocarpy، محصول کافى توليد کنند.
ميزان محصول در باغ‌هاى معمولى به ۴۵ تن در هکتار مى‌رسد.
روش‌هاى تکثير
براى پيوند گلابي، علاوه بر گونه‌هاى وحشى و اهلى آن مى‌توان از به و زالزالک نيز، به عنوان پايه، استفاده کرد که در اين صورت درختان حاصله پاکوتاه خواهند بود و براى جلوگيرى از ناسازگارى پايه و پيوندک بايد از يک رقم مناسب گلابى به عنوان ميان‌پايه - Interstock استفاده کرد. فاصله کشت، بر حسب نوع پايه و قدرت رشد آن، ۱۰-۷ متر در باغ‌هاى معمولى است، ولى در انواع پاکوتاه، مى‌توان اين فواصل را به چهار متر بين رديف‌ها و دو متر روى رديف‌ها کاهش داد که اين کار باعث ازدياد محصول نيز خواهد شد.
خواص
سنگ کلیه
یکی از خواص گلابی برای سنگ کلیه است، زیرا نه‌تنها حاوی مقادی زیادی آب است و به کارکرد کلیه‌ها و دفع سنگ و حتی بهبود عفونت مجاری ادراری کمک می‌کند؛ بلکه می‌توانید با استفاده از جوشانده برگ گلابی، به دفع سنگ کلیه، دفع سنگ مثانه و همچنین بهبود ورم پروستات خود کمک نمایید.
یبوست
فیبر موجود در گلابی مواد غذایی را جمع می‌کند و به‌صورت توده در می‌آورد، در نتیجه غذا راحت‌تر از میان روده عبور می‌کند که مهم‌ترین فواید گلابی برای یبوست است. همچنین سبب ترشحات معده و شیره‌ی گوارشی می‌شود و حرکات روده را تنظیم می‌کند و احتمال ابتلا به یبوست و اسهال را کاهش می‌دهد.
سرطان
مانند سایر میوه‌ها، گلابی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها است. آنتی اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد مبارزه میکنند؛ به همین دلیل گلابی با دارا بودن ویتامین C، ویتامین A، ترکیبات فلانوئید، بتاکاروتن، لوتئین و زیگزانتین می‌تواند به پیشگیری از سرطان و بسیاری از بیماری‌ها کمک کند.
ریه
در واقع وجود آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد موجود در گلابی این میوه پاییزی را تبدیل به یک ضدالتهاب قوی کرده که با این خاصیت خود به پاک‌سازی ریه و کاهش گلو درد و حتی سایر دردهای التهابی کمک می‌کند. به همین دلیل از فواید گلابی برای ریه و التهابات آن استفاده میکنند تا در روزهای سرد پاییزی از بسیاری از بیماری‌های ریوی پیشگیری کند.
قلب
از خواص گلابی در طب اسلامی، به خاصیت آن برای قلب اشاره شده است که این به دلیل وجود میزان بالایی پتاسیم در آن است. سیب دارای کلسیم فراوانی است و به همین دلیل مصرف سیب و گلابی در کنار یکدیگر برای تقویت قلب و حفظ سلامتی بدن بسیار مفید است. همچنین بهبود گردش خون، جلوگیری از نقص‌های هنگام تولد، کاهش التهاب، مراقبت و تقویت استخوان ها و همچنین تقویت پوست و مو نیز از خواص دیگر گلابی است.
مضرات
آلرژی
آلرژی به گلابی امکان دارد ولی به ندرت اتفاق می‌افتد. به دلیل ضعف سیستم ایمنی در برخی افراد، بدن، پروتئین‌های موجود در گلابی را مضر تلقی کرده و با آن‌ها مبارزه می‌کند و همین سبب بروز علائم آلرژی می‌شود.
نفخ
گلابی حاوی مقداری الکل قندی به نام «سوربیتول» است که میزان کم آن باعث بهبود عملکرد روده می‌شود. اما اگر مصرف آن زیاد باشد، نفخ شدید را به دنبال دارد.