آلرژی
آلرژی یا حساسیت نوعی واکنش سیستم ایمنی بدن است و ھنگامی ایجاد میشود که سیستم ایمنی مادهای را که معمولاً برای بدن بیضرر است اشتباھاً به عنوان مادهای زیانآور شناسایی میکند و علیه آن وارد عمل میشود. بدن انسان به طور معمول در مقابل عوامل مضر مانند ویروس و باکتری از خود دفاع میکند.
گاه این واکنش دفاعی نسبت به مواد بیضرر مانند گردوغبار، کپک، یا گرده گیاھان صورت میگیرد و مقدار زیادی پادتن در بدن ساخته میشود تا مواد مزاحم را از بین ببرد. ھر پادتن برای ماده ویژهای ساخته میشود و مخصوص ھمان مادهای است که موجب آلرژی میشود. به موادی که واکنش آلرژیک ایجاد میکنند، اصطلاحاً آلرژن گفته میشود.
در فرایند دفاع، واسطهھای التھابی شیمیایی مانند ھیستامین، سایر موادی که از گلبولھای سفید ترشح میشوند، موجب ایجاد علائم نامطبوع میشوند. که در افراد مستعد به آلرژی نمایان میشود.
واکنش آلرژیک ممکن است در ھر نقطه از بدن اتفاق بیفتد. مانند پوست، چشمھا، دیواره معده، بینی، سینوسھا، گلو، ریهھا. در واقع سلولھای ایمنی در این قسمتھا واقع شدهاند تا با عوامل مھاجمی که از طریق استنشاق یا بلع وارد میشوند و یا در تماس با پوست قرار میگیرند مقابله کنند. واکنش سلولھای ایمنی در مقابل آلرژن منجر به ایجاد علائم میشود.
انواع آلرژی
آلرژی به سه دسته کلی زیر تقسیم میشود:
آلرژی فصلی
اگر آلرژی همواره در دوره خاصی از سال اتفاق بیفتد و تکرار شود، به آن آلرژی فصلی میگویند. این نوع آلرژی اغلب با شامل خارش و آبریزش بینی، عطسه، سرفه و التهاب پوستی همراه است.
آلرژی تنفسی
اگر محل مورد آلرژی ریه و مجاری تنفسی باشد، راههای تنفسی یا همان نایژهها دچار التهاب میشود؛ یعنی باریکتر شده و عبور هوا کمتر انجام میشود. این باعث شده شخص هنگام بروز آلرژی به سختی نفس کشیده و دچار سرفه و خسخس شود. این حالت معمولا به اسم آلرژی تنفسی شناخته میشود که در کودکان و افراد مسن بیشتر است.
آلرژی پوستی
آلرژی پوستی یا درماتیت نیز میگویند، با خارش، قرمز شدن و پوستهپوسته شدن پوست همراه است که بسته به مواد حساسیت زا، ممکن است شدت کم یا زیاد باشد. برجستگیهای دردناک روی پوست یا کهیر از علائم آلرژی پوستی هستند. آلرژی پوستی ممکن است به انواع پلاستیکهای لاتکس و یا مواد شوینده عطرها و خوراکیهای مختلف باشد؛ حتی بعضی از اشخاص به نور شدید آفتاب حساسیت دارند.
برخی از آلرژنها یا عوامل حساسیتزا:
- گرده گیاھان
- کپکھا
- پروتئینھای حیوانی، روغن و مواد دفعی حیوانات
- پر پرندگان
- سوسکھا و مواد دفعی آنھا
- مواد غذایی
- حشرات یا نیش حشرات
- ذرات موجود در هوا مثل گردهی گلها یا کرک و شوره بدن حیوانات
- داروها مثل داروهای دارای پنیسیلین
- مواد شیمیایی