بارداری نابجا
بارداری نابجا یا بارداری خارج از رحم وقتی اتفاق می افتد که رویان یا تخمک در جایی به غیر از جایگاه رحمی اتصال یابد. تقریبا نود درصد بارداری‌های خارج از رحم در یکی از لوله‌های فالوپ جایگزین می گردد. جایگزینی در دیگر محل ها همچون: گردنه رحم، تخمدان و جایگاه شکمی نادر می باشد.
| اطلاعات بیماری | |
|---|---|
| نشانه ها: | درد خفیف در ناحیه شکم و لگن، درد در ناحیه کمر، خونریزی واژینال، انقباض های خفیف لگنی و... |
| عوامل خطرناک: | سابقه بارداری نابجا، آندومتریوز، سابقه نازایی، مصرف سیگار، بارداری با آی وی اف و... |
| روش تشخیص: | سونوگرافی، آزمایش خون و... |
| روش های درمان: | مصرف دارو و انجام عمل جراحی |
عوامل خطر برای بروز بارداری نابجا
تقریبا نیمی از خانم هایی که دچار بارداری نابجا می شوند هیچگونه علائمی ندارد اما در حالت کلی این بیماری با علائم زیر همراه
می باشد:
- داشتن سابقه بارداری نابجا
- داشتن سابقه انجام عمل جراحی بر روی لوله‌های رحمی
- داشتن سابقه انجام عمل جراحی در ناحیه شکم و لگن
- سابقه ابتلا به عفونت هایی که از راه جنسی انتقال می یابند
- ابتلا به بیماری التهابی لگن
- ابتلا به آندومتریوز
- استفاده از سیگار
- سن بالاتر از سی و پنج سال باشد
- داشتن سابقه نازایی
- بارداری با روش های کمکی همچون آی وی اف
علائم بارداری نابجا
بارداری نابجا نیز نوعی بارداری می باشد و ممکن است با علائمی مانند بارداری طبیعی همراه باشد همچون: احساس درد و ناراحتی در پستان ها، حالت تهوع، ناراحتی معده و تاخیر در قاعدگی. از دیگر علائم بارداری نابجا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد خفیف در ناحیه شکم و لگن
- احساس درد در ناحیه کمر
- خونریزی واژینال به صورت غیرطبیعی
- انقباض های خفیف در لگن
اگر بارداری رشد نماید ممکن است موجب اتساع لوله ها گردد و علائم خطرناک تری را به دلیل پارگی لوله و خونریزی به همراه داشته باشد:
تشخیص بارداری نابجا
اگر فرد دچار علائم اورژانسی بارداری نابجا نباشد اما پزشک به این نوع بارداری مشکوک شود برای فرد انجام سونوگرافی و آزمایش خون را تجویز می نماید تا به صورتی قطعی بتواند این موضوع را تشخیص دهد.
درمان بارداری نابجا
فردی که دچار بارداری نابجا می شود به درمان نیاز دارد و به هیچ عنوان به این صورت نیست که با افزایش سن بارداری به بارداری خارج از رحم تبدیل گردد. درمان این نوع بارداری به صورت مصرف دارو و یا انجام عمل جراحی می باشد. فرد پس از درمان نیز تا چند هفته باید پیگیر بیماری خود باشد.
انتخاب نوع درمان بارداری نابجا به علائم فرد، محل بارداری، پیگیری بیمار و همچنین انتخاب او وابسته است. یکی از داروهایی که اغلب برای درمان بارداری نابجا تجویز می نمایند، متوتروکسات نام دارد. مصرف این دارو باعث توقف رشد بارداری می گردد.
اگر شخص بیمار پس از مصرف دارو نتواند پیگیری‌های لازم را انجام دهد و یا اینکه دچار بیماری زمینه ای باشد و یا در مورد مصرف این دارو منع داشته باشد باید از استفاده آن خودداری نماید. در برخی افراد، حتی با وجود مصرف این دارو میزان تیراژ HCG کاهش نمی یابد و رشد بارداری متوقف نمی گردد و حتی ممکن است پارگی لوله رخ دهد و فرد به انجام عمل جراحی احتیاج پیدا نماید.
در دوره ای که فرد این دارو را استفاده می کند باید از داشتن فعالیت بدنی زیاد، برقراری رابطه جنسی، استفاده از الکل، استفاده از مسکن، استفاده از مکمل و غذاهایی که دارای فولیک اسید هستند، غذاهای نفاخ و همچنین قرارگیری طولانی مدت در نور آفتاب پیشگیری نماید. اگر فرد دچار پارگی لوله شود باید عمل جراحی کند که این جراحی به روش باز یا لاپاروسکوپی انجام می گیرد که در این شرایط ممکن است لوله برداشتن گردد. البته در برخی مواقع حتی اگر لوله هم پاره نشده باشد، فرد باید عمل جراحی انجام دهد.
مراقبت های پس از درمان
وقتی فرد تحت درمان دارویی یا حراجی قرار میگیرد، حدود چند هفته طول میکشد که میزان HCG کاهش یابد و میزان آن منفی گردد از همین رو در این مدت، فرد همچنان احساس بارداری می نماید.
خونریزی‌های ماهیانه شخص بعد از گذشت چند سیکل به صورتی طبیعی در می آید. فرد در این مدت ممکن است با علائمی مانند احساس خستگی و دردهای مبهم در ناحیه شکم و لگن رو به رو باشد که کاملا طبیعی است. بعضی زنان در این دوره از نظر عاطفی متاثر می گردند و از این نظر به حمایت روانی احتیاج دارند. خانم ها باید در این مورد، احساساتشان را با پزشک در میان بگذارند.