ایالات متحده آمریکا
ایالات متحدهٔ آمریکا مشهور به آمریکا (به انگلیسی: United States of America و به اختصار: USA) که به صورت خلاصه در ایران با عنوان ایالات متحده یا آمریکا خوانده می‌شود، یک کشور مستقل در آمریکای شمالی از شمال با کشور کانادا، از جنوب با مکزیک، از شرق با اقیانوس اطلس و از غرب با اقیانوس آرام هم مرز است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | ایالات متحده آمریکا |
| شعار: | خدا را باور داریم |
| پایتخت: | واشینگتن دی. سی |
| زبان(های) رسمی: | در سطح فدرال ندارد |
| دین(ها): | ۶۵٪ مسیحیت، ۲۸٪ بی‌دین، ۶٪ سایر، ۱٪ بی‌پاسخ |
| نام(های) اهلیت: | آمریکایی |
| حکومت: | ریاست‌جمهوری فدرال جمهوری مشروطه |
| مساحت: | ۹.۸۳۳.۵۲۰ کیلومترمربع |
| جمعیت: | ۳۳۴٬۸۳۵٬۰۰۰ |
| تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP): | $۲۵٬۰۳۵ تریلیون |
| تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی): | $۲۵٫۰۳۵تریلیون |
| شاخص جینی: | رشد منفی ۴۶٫۰۹ |
| شاخص توسعه انسانی: | افزایش ۰٫۹۲۶ |
| واحد پول: | دلار آمریکا |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی−۴ تا −۱۲، +۱۰، +۱۱ |
| گاه‌شماری: | میلادی |
| جهت رانندگی: | راست |
| پیش‌شماره تلفنی: | +1 |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | US |
| دامنه سطح‌بالا: | .com, .org .net .edu .gov .mil |
آمریکا به‌جز سرزمین اصلی که از ۵۰ ایالت که به صورت جمهوری فدرال، تحت پرچم آمریکا با هم متحد شده اند، شامل پنج سرزمین خودمختار دیگر و مجموعه‌ای از جزایر پراکنده که مجموعاً دارای مساحتی برابر با ۹٫۸ میلیون کیلومتر مربع؛ سومین کشور پهناور جهان است و با جمعیتی بیش از ۳۳۵میلیون نفر در رده سوم کشور پرجمعیت جهان است. پایتخت کشور آمریکا واشینگتن دی. سی. و پرجمعیت‌ترین شهر این کشور شهر نیویورک سیتی است.
چهل و هشت ایالت به اضافه منطقهٔ فدرال واشینگتن دی. سی، در سرزمین اصلی آمریکا در آمریکای شمالی میان کانادا و مکزیک قرار دارند. ایالت آلاسکا یک برون‌بوم در گوشهٔ شمال غربی کانادا واقع شده است. ایالت آلاسکا از غرب و از طریق تنگهٔ برینگ به روسیه متصل است. ایالت هاوایی هم یک برون‌بوم است که به صورت مجمع‌الجزایری می‌باشد، که در میانه اقیانوس آرام واقع شده است. مناطق تحت کنترل ایالات متحدهٔ که در دریای کارائیب و اقیانوس آرام پراکنده هستند، نُه منطقهٔ زمانی را شامل می‌شوند. جغرافیا، آب و هوا و حیات وحش فوق‌العاده گوناگون این کشور، آن را در جزو ۱۷ کشور دارای تنوع زیستی فراوان قرار داده‌است. سرخ‌پوستان دیرین و رنگین پوستان چیزی در حدود ۱۵٬۰۰۰ سال پیش از طریق تنگه برینگ به قاره آمریکا وارد شدند. اما استعمار قاره آمریکا توسط اروپایی‌ها از سده شانزدهم میلادی آغاز شد.
ابتدا آمریکای شمالی با ورود سربازان امپراتوری بریتانیا به ویرجینیا و برمودا، امپراتوری فرانسه به شمال و غرب آمریکا، امپراتوری هلند به نیو هلند و امپراتوری اسپانیا به اطراف رود می‌سی‌سی‌پی و جنوب غربی این منطقه همراه بود. ۱۳ مستعمره بریتانیایی توسط امپراتوری بریتانیا در ساحل شرقی آمریکا ایجاد گردید. درگیری‌های متعدد بر سر قانون مالیات و رد مالیات بدون نمایندگی از مردم و پس از آن جنگ انقلاب آمریکا در سالهای ۱۷۷۵ تا ۱۷۸۳، منجر به تشکیل نخستین کشور مستقل شد.
قانون اساسی آمریکا در سال ۱۷۸۸ میلادی با ایجاد اصلاحات تحت عنوان منشور حقوق ایالات متحده آمریکا، پی‌ریزی شد. در سال ۱۷۹۱ میلادی قانون اساسی این کشور که تضمین‌کننده حقوق طبیعی و قانونی بود، تصویب گردید. در خلال سده نوزدهم میلادی ایالات متحدهٔ آمریکا به توسعه ارضی آمریکای شمالی و پاکسازی نژادی بومیان آمریکا مشغول شد. در این دوران تلخ که منجر به قتل عام بیش از ۲۰ میلیون بومی آمریکایی شد، استعمارگران که اجداد آمریکاییان امروزی بودند به دنبال کسب سهم بیشتر از این سرزمین، بومیان آن را به صورت گروهی به قتل می‌رساندند.
پس از جنگهای خونین میان آمریکاییان و سرخ پوستان در سال ۱۸۴۴ توسعهٔ سرزمین‌های آمریکا در سراسر آمریکای شمالی به پایان رسید. در نیمه دوم سده نوزدهم میلادی، جنگ داخلی آمریکا منجر به منسوخ شدن برده‌داری در این کشور شد. آمریکا در سالهای پایانی سده نوزدهم به جزایر و آب‌های اقیانوس آرام مسلط شد و در نتیجه انقلاب صنعتی فراگیر در دنیا، رشد بی‌سابقه‌ای کرد.
جنگ جهانی اول و جنگ آمریکا و اسپانیا، جایگاه آمریکا را به شکل یک ابرقدرت نظامی جهانی تثبیت کرد. آمریکا در جنگ جهانی دوم نیز به عنوان یکی از کشورهای درگیر در این جنگ با بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی منجر به مرگ ۲۲۰ هزار نفر شد، تنها کشور استفاده کننده از بمب اتم نام گرفت.
این کشور که یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد است. از ابتدای تاسیس تا به امروز در دهها جنگ و کشتار مشارکت داشته و دهها میلیون نفر انسال را به کام مرگ کشانده است. در خلال جنگ سرد ایالت متحده و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی رقابت علمی قابل توجهی داشتند و بعد از پایان جنگ سرد در سال ۱۹۹۱ و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده تا سالهای اخیر خود را به عنوان قدرتمند ترین کشور جهان معرفی می‌کرد.
ایالات متحده از اعضاء بنیان‌گذار سازمان ملل متحد، صندوق میان‌جهانی پول، بانک جهانی، سازمان کشورهای آمریکایی (OAS) و تعدادی دیگر از سازمان‌های میان‌جهانی است. ایالات متحده آمریکا، دومین کشور دنیا بر پایه تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید) می‌باشد. از لحاظ تولید ایالات متحده پس از کشور چین دارندهٔ رتبهٔ دوم در جهان است. ایالات متحده اولین کشور واردکننده و دومین کشور صادرکننده جهان است.
آمریکا در سالهای اخیر شاهد رخدادهایی همچون جنبش اشغال وال استریت، اعتراض‌ها به قتل جورج فلوید، حوادث ششم ژانویه واشنگتن نشان دهنده آن است که آمریکا دیگر نمی‌تواند خود را به عنوان یک قدرت جهانی بدون رقیب معرفی کند.