استامینوفن
استامینوفن (به انگلیسی: Acetaminophen) یا پاراستامول (Paracetamol) برای تسکین درد و کاهش تب است. این دارو برای درمان بیماری‌های مختلفی از جمله سردرد، درد عضلانی، دندان درد، دردهای قاعدگی و سرماخوردگی استفاده می‌شود.
استامینوفن برای کاهش تب کودکان و بزرگسالان نیز مناسب است. به‌طور‌کلی استامینوفن هنگام استفاده طبق دستور پزشک بی‌خطر است؛ اما اگر در دوزهای زیاد یا همراه با الکل مصرف شود، می‌تواند آسیب جدی به کبد وارد کند.
نحوه مصرف
- برای مصرف صحیح استامینوفن یا تایلنول لازم است از اطلاعات روی بسته‌ی محصول پیروی کنید.
- این دارو در فرم‌ها و برندهای مختلف در دسترس است، بنابراین لازم است توضیحات راجع به دوز دارو را به دقت مطالعه کنید؛ زیرا ممکن است مقدار استامینوفن یا تایلنول موجود در محصولات مختلف با هم متفاوت باشد.
- توجه داشته باشید که دوز دارو را خودسرانه به بیشتر از مقدار تجویزی افزایش ندهید.
- اگر قصد دارید از این دارو برای درمان کودکان استفاده کنید، لازم است محصولات مناسب کودک را تهیه کنید.
- برای پیدا‌کردن دوز مناسب کودکتان توضیحات روی بسته‌ی دارو در مورد میزان دوز مصرفی مناسب برای وزن‌های مختلف را مطالعه کنید. اگر وزن کودک را نمی‌دانید، جدول مربوط به سن را بررسی‌کنید.
- برای استفاده از شربت استامینوفن، بطری را قبل از هر بار مصرف تکان دهید. البته بعضی از شربت‌ها نیازی به تکان‌دادن ندارند. برای آگاهی درمورد این موضوع راهنمای روی بسته‌بندی را مطالعه‌کنید.
- برای حصول اطمینان از مصرف دوز مناسب شربت، مقدار مصرفی را، با قاشق‌های مخصوص، قطره‌چکان یا سرنگ اندازه بگیرید. از قاشق‌های عادی خانگی استفاده نکنید.
- قرص‌های سریع بازشونده را بجوید یا اجازه دهید زیر زبان حل شوند سپس با آب یا بدون آب آن‌ها را فرودهید.
- برای مصرف قرص‌های جویدنی آن‌ها را پیش از بلع به طور کامل بجوید.
- قرص‌های Extended-Release (دوز آن در بازه زمانی طولانی‌تری پخش می‌شود) را نباید جوید یا له کرد. انجام این کار می‌تواند تمام دارو را یک‌جا آزاد کند و خطر بروز عوارض‌جانبی را افزایش دهد.
- نباید بدون تجویز پزشک قرص‌ها را (خصوصا قرص‌هایی را که خط تقسیم ندارند) نصف کرد. باید تمام قرص را بدون جویدن یا تکه‌تکه کردن فروداد.
- برای مصرف قرص‌های جوشان دوز مورد نظر را در مقدار معینی از آب بریزید و سپس میل‌کنید.
- اگر داروهای مسکن را با ظهور اولین علائم درد مصرف کنید، اثربخشی بیشتری دارند و اگر صبر کنید تا علائم شدیدتر شوند، ممکن است اثربخشی دارو کم‌تر شود.
- چنانچه وضعیت شما به همان صورت ادامه پیدا کرد یا حالتان بدتر شد یا علائم جدیدی در شما ظاهر شد با پزشک خود دراین‌باره صحبت‌کنید.
- برای کاهش تب تنها در صورتی می‌توان داروی استامینوفن را بیشتر از سه روز مصرف کرد که توسط پزشک عفونی تجویز شده باشد. بزرگسالان بیش از ده روز و کودکان بیش از پنج روز نباید بدون تجویز پزشک از استامینوفن استفاده کنند.
قرص استامینوفن برای چیست؟
استامینوفن یک داروی مسکن و کاهش‌دهنده تب است که به‌طور گسترده برای کاهش درد خفیف تا متوسط و کاهش تب استفاده می‌شود. قرص استامینوفن معمولا برای درمان موارد زیر کاربرد دارد:
- دردهای زمان سرماخوردگی و آنفولانزا: می‌توان از آن برای تسکین درد ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی استفاده کرد.
- کاهش تب: استامینوفن به عنوان مسکن و کاهش‌دهنده تب استفاده می‌شود.
مصرف استامینوفن در دوران بارداری
استامینوفن در گروه B بارداری، مطابق با تقسیم بندی FDA قرار دارد لذا از نظر مصرف در دوران بارداری ایمن است ولی بهتر است قبل از مصرف با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
مصرف در دوران شیردهی
استامینوفن در شیر مادر ترشح می‌شود. هر چند از بروز عوارض جانبی در نوزادان شیرخوار به جز ۱ مورد (ایجاد راش در یک نوزاد شیرخوار) گزارش دیگری ثبت نشده است، ولی توصیه می‌شود قبل از مصرف دارو با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
عوارض جانبی استامینوفن
واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی استامینوفن نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی مثل:
- علائم پوستی
- خارش
- گیجی شدید
- اختلال تنفسی
را تجربه کردید، سریعا از فوریت‌های پزشکی کمک‌بگیرید.
موارد احتیاط مصرف استامینوفن
- داروی استامینوفن ممکن است شامل ترکیبات غیرفعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود.
- قبل از استفاده از استامینوفن، سابقه‌ی پزشکی خود را، به ویژه در خصوص بیماری کبد و مصرف منظم دارو و سوء‌مصرف الکل، با پزشکتان درمیان بگذارید.
- درصورت ابتلا به دیابت، فنیل کتونوری و شرایط دیگری که نیاز به محدود کردن یا اجتناب از مصرف این مواد در رژیم غذایی شما دارد، باید جانب احتیاط را رعایت کرده و با پزشکتان در این مورد صحبت کنید.