حساسیت
حساسیت که به آن آلرژی نیز گفته می‌شود، یک نوع واکنش بدن در برابر ماده معمولی و بی ضرر می باشد که سیستم ایمنی آن را نوعی عامل بیگانه و مضر می شناسد. به عنوان مثال، موردی مانند گرده گل که موجب برانگیختگی سیستم ایمنی بدن می گردد. ماده ای که موجب بروز این واکنش ها می شوند را آلرژن می نامند.
| اطلاعات بیماری | |
|---|---|
| نام های دیگر: | آلرژی |
| نشانه ها: | خارش، کهیر، آبریزش بینی، مشکل در تنفس، حالت تهوع، سرگیجه و... |
| گونه ها: | حساسیت غذایی، حساسیت به گرده گل، حساسیت به کنه، حساسیت به پوست و کرک حیوانات، حساسیت کپک و قارچ، حساسیت به نیش حشرات و... |
| روش تشخیص: | انجام تست آلرژی |
| روش های درمان: | مصرف دارو، رژیم غذایی مناسب، ایمونوتراپی و... |
آلرژی انواع متفاوتی دارد که برخی از آنان عبارتند از: حساسیت فصلی، حساسیت پوستی، حساسیت غذایی، حساسیت به پنی سیلین و... میزان افرادی که در سن و جنسیت های مختلف به حساسیت یا آلرژی مبتلا می گردند در حال افزایش می باشد.
واکنش آلرژیک
واکنش آلرژیک همان نوع واکنش بدن در برابر آلرژن یا ماده ای که بیگانه شناخته شده است می باشد. طی واکنش آلرژیک، مجموعه ای از اتفاقات به وجود می آید که باعث بروز برخی علائم در فردی می شود که به حساسیت دچار شده است.
اگر شخصی مستعد ابتلا به حساسیت باشد، نخستین دفعه ای که در برابر یک آلرژن ویژه همچون گرده، قرار گیرد، بدن فرد آنتی بادی های آلرژیکی را تولید می نماید که به گرده پاسخگو باشد. مسئولیت این آنتی بادی ها پیدا کردن آلرژن ها در بدن فرد و یاری رساندن در حذف آنان می باشد. زمانی چه آنتی باید IgE ساخته می گردد به صورت همزمان، همراه با آن ماده ای شیمیایی که هیستامین نام دارد در بدن شخص ترشح می گردد و موجب بروز نشانه‌های حساسیت یا همان آلرژی می شود.
علائم حساسیت
نشانه‌های حساسیت یا همان آلرژی به سه گروه خفیف، متوسط و شدید تقسیم بندی می گردد:
- واکنش های خفیف: این واکنش ها شامل نشانه‌های موضعی همچون بثورات پوستی و یا کهیر، آبریزش بینی، قرمز شدن چشم ها، بروز خارش و... می باشد. واکنش های به وجود آمده به دیگر قسمت های بدن فرد انتقال نمی یابند.
- واکنش های متوسط: این واکنش ها، علائمی را شامل می شوند که به قسمت های دیگر بدن نیز انتقال می یابند مانند خارش، بروز مشکل در تنفس، کهیر و...
- واکنش های شدید: به این نوع از واکنش ها، شوک آنافیلاکسی نیز می گویند و یکی از شرایط اورژانسی به حساب می آید زیرا طی واکنش ناگهانی و شدید بدن به این آلرژن، کل بدن درگیر می گردد. این نوع از واکنش ها ممکن است با خارش زیاد صورت و یا چشم آغاز گردد و با گذشت تنها چند دقیقه نشانه‌های جدی تری مانند تورم در گلو، درد در ناحیه شکم، گرفتگی عضله ها، کهیر، دل‌پیچه و اسهال و... بروز نماید. در این نوع از واکنش ها به دلیل کاهش فشار خون، ممکن است فرد با سرگیجه یا آشفتگی ذهنی نیز مواجه شود.
انواع حساسیت
- حساسیت به گرده گل ها
- حساسیت به کنه
- حساسیت به پوست و کرک حیوان ها
- حساسیت غذایی
- حساسیت به کپک و قارچ
- حساسیت به لاتکس
- حساسیت به نیش حشرات
حساسیت به گرده گیاهان
رینیت آلرژیک فصلی که با نام تب یونجه نیز شناخته می شود یک نوع واکنش در برابر گرده گل و گیاهان می باشد. این نوع از حساسیت موجب بروز علائمی همچون: عطسه کردن، التهاب و تورم، آبریزش بینی، خارش، اشکی شدن چشم ها، سرفه های خشک، تنگی نفس، درد در ناحیه قفسه سینه و... می شود.
از راه‌های درمان حسایت فصلی می توان به مصرف آنتی هیستامین ها،کورتون های استنشاقی، قطره‌های کرومواین چشمی و... اشاره نمود. نشانه‌های این نوع از آلرژی را می توان با دوری کردن از گرده ها کاهش داد. زمانی که میزان گرده در هوا بالا است، بهتر است که فرد از خانه بیرون نرود و تا جای ممکن پنجره ها را ببندد. یکی از روش های درمان این حساسیت استفاده از ایمونوتراپی می باشد که از این راه، حساسیت سیستم ایمنی بدن به ماده ای که حساسیت را به وجود آورده است از بین می رود.
حساسیت غذایی
حسایت غذایی وقتی رخ می دهد که بدن فرد بر ضد یک نوع ماده غذایی، آنتی بادی ایجاد نماید. علائم این نوع از حساسیت تنها بعد از گذشت چند دقیقه از مصرف غذا به وجود می آید که این نشانه ها معمولا شدید می باشند. در افراد بزرگسال، شایع ترین حساسیت غذایی به مواردی مانند صدف، بادام زمینی و دیگر انواع آجیل می باشد. این نوع حساسیت در کودکان به مواردی از جمله تخم مرغ، صدف، سویا، آجیل، عدم تحمل لاکتوز و گندم می باشد.
افرادی که به حساسیت غذایی مبتلا هستند، بعد از مصرف غذا با نشانه‌هایی مانند خارش، حالت تهوع و استفراغ، بروز مشکل در تنفس، تورم دور دهان و... مواجه می شوند. این افراد باید از خوردن غذاهایی که در آنان موجب بروز آلرژی می شود خودداری نمایند. یکی از راه‌های موثر بر درمان حساسیت غذایی استفاده از ایمونوتراپی خوراکی می باشد.
رینیت آلرژیک
نشانه‌های حساسیت فصلی که به دلیل گرده گل بروز می نماید، رینیت آلرژیک یا تب یونجه نام دارد. حساسیت فصلی یک نوع حساسیت است که به دلیل گرده گیاهان در افراد رخ می دهد. علائم این نوع از حساسیت در زمان گرده افشانی گیاهان افزایش می یابد. این امکان وجود دارد که فرد به چند نوع گرده گل یا ماده طبیعی حساسیت نشان دهد و از این رو علائمش در برخی فصل ها خفیف و در برخی فصول دیگر شدید تر می باشد.
تشخیص آلرژی
حساسیت یا آلرژی دارای انواع مختلفی می باشد که هریک درمان مختص به خود را دارد. باید گفت که حساسیت در کودکان با بزرگسالان متفاوت می باشد و از این رو تشخیص آلرژی در روش درمان آن بسیار موثر می باشد. یکی از مهم ترین راه‌های تشخیص نوع آلرژی استفاده از تست آلرژی می باشد.