آفریقای مرکزی
جمهوری آفریقای مرکزی (به فرانسوی: République centrafricaine)، کشوری محصور در خشکی در مرکز آفریقا است که با چاد در شمال، سودان در شمال شرق، سودان جنوبی در شرق، جمهوری دموکراتیک کنگو در جنوب، جمهوری کنگو در جنوب غربی و کامرون در غرب مرز مشترک دارد. بانگی، پایتخت و بزرگترین شهر این کشور، در مرز با جمهوری دموکراتیک کنگو واقع شده است. جمهوری آفریقای مرکزی حدود ۶۲۰،۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت و ۵،۳۵۷،۷۴۴ نفر جمعیت دارد. این کشور از سال 2012 درگیر جنگ داخلی است.
جغرافیا
بیشتر جمهوری آفریقای مرکزی از ساواناهای سودان-گینه تشکیل شده است، اما شامل یک منطقه صحرا-سودانی در شمال و یک منطقه جنگل استوایی در جنوب هم میشود. دو سوم کشور در حوضه رود اوبانگی (که به رود کنگو میریزد) و یک سوم باقیمانده در حوضه رود شاری، که به دریاچه چاد میریزد، قرار دارد.
تاریخ
آنچه امروز جمهوری آفریقای مرکزی نامیده میشود، از حداقل ۸۰۰۰ سال قبل مسکونی بوده است. مرزهای این کشور توسط فرانسه، که از اواخر قرن نوزدهم این کشور را به عنوان یک مستعمره اداره میکرد، ایجاد شد. پس از استقلال از فرانسه در سال ۱۹۶۰، جمهوری آفریقای مرکزی توسط یک سری رهبران خودکامه، از جمله یک تلاش ناکام برای ایجاد یک پادشاهی تحت رژیم ژان-بدل بوکاسا، اداره میشد.
جنگها و تنشهای داخلی
در دهه ۱۹۹۰، درخواستها برای دموکراسی منجر به اولین انتخابات دموکراتیک چند حزبی در سال ۱۹۹۳ شد. آنژ-فلیکس پاتاسه رئیس جمهور شد، اما بعداً توسط ژنرال فرانسوا بوزیز در یک کودتای ۲۰۰۳ برکنار شد. جنگ بوش جمهوری آفریقای مرکزی در سال ۲۰۰۴ آغاز شد و علیرغم معاهده صلح در سال ۲۰۰۷ و در سال ۲۰۱۱، جنگ داخلی در سال ۲۰۱۲ از سر گرفته شد. جنگ داخلی رکورد حقوق بشر ضعیف کشور را ادامه داد: این جنگ با نقض گسترده و رو به افزایش توسط گروههای مختلف مسلح شرکتکننده، مانند زندانی کردن خودسرانه، شکنجه و محدودیت آزادی مطبوعات و آزادی جنبشها دنبال میشود.
اقتصاد
جمهوری آفریقای مرکزی علیرغم ذخایر قابل توجه معدنی و سایر منابع، مانند ذخایر اورانیوم، نفت خام، طلا، الماس، کبالت، چوب و انرژی برق آبی، و همچنین مقادیر قابل توجهی از زمین قابل کشت، یکی از ده کشور فقیر جهان از نظر تولید ناخالص داخلی سرانه براساس قدرت خرید در جهان در سال ۲۰۱۷ است. در سال ۲۰۲۲، طبق شاخص توسعه انسانی (HDI)، این کشور سومین سطح پایین توسعه انسانی را داشت و رتبه ۱۹۱ را در بین ۱۹۳ کشور داشت. این کشور همچنین تخمین زده میشود که ناسالمترین کشور و همچنین بدترین کشور برای زندگی جوانان است.
جمهوری آفریقای مرکزی عضو سازمان ملل متحد، اتحادیه آفریقا، جامعه اقتصادی کشورهای آفریقای مرکزی، سازمان بینالمللی فرانکوفونی و جنبش عدم تعهد است.