آلن دلون
آلن فابین موریس مارسِل دُلون (به فرانسوی: Alain Fabien Maurice Marcel Delon؛ ۸ نوامبر ۱۹۳۵ – ۱۸ اوت ۲۰۲۴) یکی از بازیگران برجسته‌ی فرانسوی و از نمادهای جذابیت و زیبایی در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بود. او با بازی در فیلم‌های معروفی چون "ظهر بنفش" (۱۹۶۰)، "روکو و برادرانش" (۱۹۶۰)، "کسوف" (۱۹۶۲)، "یوزپلنگ" (۱۹۶۳)، "سامورایی" (۱۹۶۷)، "استخر" (۱۹۶۹)، "دایره سرخ" (۱۹۷۰)، "یک پلیس" (۱۹۷۲) و "آقای کلاین" (۱۹۷۶) شناخته شد و مورد تحسین قرار گرفت. دلون در طول دوران حرفه‌ای خود با بسیاری از کارگردانان بزرگ از جمله لوکینو ویسکونتی، ژان-لوک گدار، ژان-پیر ملویل، میکل‌آنجلو آنتونیونی و لویی مال همکاری کرد.
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| نام(های): | آلَن فابیَن موریس مارسِل دُلون |
| تاریخ تولد: | ۸ نوامبر ۱۹۳۵ - ۱۶ آبان ۱۳۱۴ |
| محل تولد: | سو، او-دو-سن، فرانسه |
| تاریخ فوت: | ۱۸ اوت ۲۰۲۴ - 28 مرداد 1403 (۸۸ سال) فرانسه |
| ملیت: | فرانسوی |
| تابعیت: | فرانسه - سوئیس |
| پیشه: | بازیگر - فیلم‌ساز - بازرگان |
| شروع فعالیت: | 1949 |
| پایان فعالیت: | 2019 |
| همسر(ها): | ناتالی دلون (ا. ۱۹۶۴–۱۹۶۹) رومی اشنایدر (۱۹۵۹–۱۹۶۳) میری دارک (۱۹۶۸–۱۹۸۲) روزالی ون بریمن (۱۹۸۷–۲۰۰۱) |
| فرزندان: | ۴، از جمله آنتونی دلون و انوشکا دلون |
او در سال ۱۹۸۵ موفق به دریافت جایزه سزار بهترین بازیگر مرد برای نقش‌آفرینی در فیلم "داستان ما" (۱۹۸۴) شد. همچنین در سال ۱۹۹۱ نشان لژیون دونور را از فرانسه دریافت کرد و در چهل‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین، خرس طلایی افتخاری را به دست آورد. جایزه نخل طلای افتخاری نیز در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۹ به او اعطا شد.
آلن دلون در تاریخ ۱۸ اوت ۲۰۲۴ بر اثر کهولت سن در سن 88 سالگی درگذشت.
آغاز زندگی آلن دلون
آلن دلون در ۸ نوامبر ۱۹۳۵ در دهکده "سو" (به فرانسوی: Sceaux) واقع در حوالی پاریس به دنیا آمد. پدرش فابین و مادرش ادیت نام داشتند. وقتی آلن تنها چهار سال داشت، والدینش از هم جدا شدند و او به ناچار به خانواده‌ای دیگر سپرده شد. او در خانه‌ای بزرگ شد که در مقابل یک زندان قرار داشت و هم‌بازی‌هایش، فرزندان نگهبانان زندان بودند. پس از چند سال، پدر و مادرخوانده او بر اثر حادثه‌ای جان باختند و آلن دوباره تحت سرپرستی مادرش قرار گرفت که با یک قصاب محلی ازدواج کرده بود. در دوران کودکی، او به دوچرخه‌سواری، فوتبال و تماشای فیلم علاقه زیادی داشت. تحصیلات او در مدارس کاتولیک انجام شد اما به دلیل بی‌نظمی و شورشگری، چندین بار از مدرسه اخراج شد و در ۱۵ سالگی تحصیل را رها کرد. ناپدری‌اش او را مجبور به یادگیری قصابی در مغازه خود کرد، اما آلن هیچ علاقه‌ای به این کار نداشت و در ۱۷ سالگی خانه را ترک کرده و به ارتش پیوست.
او به عنوان چترباز در یگان تفنگداران دریایی خدمت کرد و در سال ۱۹۵۴ در جنگ اول هندوچین حضور یافت. دلون از خدمت در ارتش لذت می‌برد، اما به دلیل دزدیدن یک جیپ با دادگاه نظامی مواجه شد. او درباره این دوران می‌گفت:
«در آنجا دوستانی پیدا کردم که می‌توانستم با آن‌ها صحبت کنم و آن‌ها نیز به حرف‌هایم گوش می‌دادند.»
زندگی حرفه‌ای آلن دلون
ورود به سینما
آلن دلون در سال ۱۹۵۶ از ارتش ترخیص شد و به عنوان باربر و پیش‌خدمت در کافه‌های مختلف پاریس مشغول به کار شد. او در این دوران بین روسپی‌ها و گانگسترها زندگی می‌کرد و درآمد ثابتی نداشت. در این مدت با بسیاری از بازیگران که به کافه‌ها رفت‌وآمد داشتند آشنا شد، از جمله ژان-کلود بریالی. گفته می‌شود که او با دنیای زیرزمینی جنایتکاران ارتباط داشته و حتی مدتی با آن‌ها زندگی می‌کرد. دلون و بریالی در سال ۱۹۵۷ تصمیم گرفتند با هم به جشنواره فیلم کن بروند، تصمیمی که زندگی آلن را به‌طور کلی تغییر داد. آلن که در آن زمان تجربه‌ای در بازیگری نداشت و با یک دست لباس کرایه‌ای به جشنواره رفته بود، پس از بازگشت به یک ستاره تبدیل شد. جذابیت چهره او در آن جشنواره بسیار چشمگیر بود و کارگردانان مختلف به او پیشنهاد بازی در نقش‌هایی چون دزد و آدمکش را دادند.
اوج
آلن دلون در دهه ۱۹۶۰ به عنوان ستاره‌ای برجسته در سینمای اروپا شناخته می‌شد. او در دهه ۱۹۷۰ علاوه بر بازیگری، دومین شرکت تولید فیلم خود را تأسیس کرد و به جمع‌آوری ثروت مشغول شد. در این دوره، دلون یکی از ثروتمندترین افراد جهان به شمار می‌رفت و فیلم‌هایی با نشان‌واره AD تولید می‌کرد. او سپس یک شرکت هواپیمایی راه‌اندازی کرد و بخشی از ثروت خود را در زمینه‌های مورد علاقه‌اش، از جمله جمع‌آوری آثار هنری و پرورش اسب‌های مسابقه، سرمایه‌گذاری کرد. گنجینه شخصی او به‌طور ویژه‌ای نادر و ارزشمند است و شامل عتیقه‌هایی است که بسیاری از آن‌ها در موزه‌ها به نمایش گذاشته شده‌اند. در دهه ۱۹۸۰، دلون به سوئیس نقل مکان کرد تا نظارت بهتری بر عملکرد شرکت‌هایی که محصولات خود را با نام "آلن دلون" به فروش می‌رساندند داشته باشد. دفتر اصلی این شرکت در شهر ژنو قرار دارد.
کناره‌گیری
آلن دلون در سال ۱۹۹۸ پس از بازی در فیلم «نیمه شانس» در کنار ژان-پل بلموندو، اعلام بازنشستگی کرد. او درباره دوران حرفه‌ای خود گفت:
«در اکثر فیلم‌هایی که بازی کرده‌ام، یا نقش دزد را داشتم یا پلیس، اما نکته جالب این است که تفاوتی نداشت که چه نقشی را ایفا می‌کردم؛ در همه فیلم‌ها تنها بودم. شاید کارگردان‌ها و حتی تماشاگران همیشه ترجیح می‌دادند که مرا در حالت تنهایی ببینند.»
زندگی خصوصی آلن دلون
روابط عاشقانه
نخستین نامزد دلون، رومی اشنایدر بود، اما قبل از آن‌که به ازدواج بیانجامد، این رابطه به پایان رسید. سپس در سال ۱۹۶۴ با ناتالی کانوواس ازدواج کرد و از او صاحب پسری به نام آنتونی شد که بعدها بازیگر سینما شد. این ازدواج در سال ۱۹۶۹ به پایان رسید. در سال ۱۹۶۸، حادثه‌ای مهم در زندگی دلون رخ داد؛ جسد استفن مارکوویچ، محافظ سابق دلون، در گاراژ خانه او پیدا شد. شایعاتی مبنی بر اینکه دلون به دلیل علاقه مارکوویچ به ناتالی او را کشته است، منتشر شد، اما زوایای تاریک این قتل هرگز روشن نشد و دلون نیز تبرئه شد.
دلون در سال ۱۹۸۷، در سن ۵۲ سالگی، با یک مانکن هلندی به نام رُزالی فان بیرمَن ازدواج کرد و صاحب دختری به نام آنوشْکا و پسری به نام آلن فابیانی شد. این ازدواج در سال ۲۰۰۲ به پایان رسید.
فرزندان
آلن دلون به‌طور رسمی صاحب دو پسر و یک دختر است. اما او همچنین پسری به نام آری بولونی از نیکو، خواننده آلمانی گروه "ولوت آندرگراوند" دارد که در سال ۱۹۶۲ به دنیا آمد و در سال ۲۰۲۲ به‌دلیل مصرف بیش از حد مواد مخدر در پاریس درگذشت. دلون همواره وجود این پسر را انکار می‌کرد. فرزندان دلون رابطه خوبی با یکدیگر ندارند. او با دو پسر خود رفتار سختگیرانه‌ای داشت، به‌طوری‌که هر دو درگیر مشکلاتی مانند مواد مخدر، اسلحه و زندان شدند. دلون با دخترش آنوشکا رابطه نزدیکی دارد و وصیت کرده که نیمی از دارایی‌اش به آنوشکا و نیمه دیگر بین دو پسرش تقسیم شود.
جوایز و افتخارات آلن دلون
در سی و دومین دوره جشنواره فیلم کن ۲۰۱۹، دلون موفق به دریافت نخل طلای افتخاری شد.
آثار آلن دلون
| سال | فیلم | نقش | کارگردان | توضیحات |
|---|---|---|---|---|
| ۱۹۵۷ | وقتی زنی دخالت می‌کند | Jo | ایو الیگره | |
| ۱۹۵۸ | زیبا باش اما خفه شو | لولو | مارک آلگره | |
| کریستین | فرانتس لوبْهاینر | پیر گاسپار-ویت | به‌همراه رومی اشنایدر | |
| ۱۹۵۹ | زنان ضعیف هستند | Julien Fenal | میشل بوارون | به‌همراه میلن دمونژو |
| راه جوانی | آنتوان میشو | Michel Boisrond | به‌همراه بورویل و لینو ونتورا | |
| ۱۹۶۰ | روکو و برادرانش | روکو پارونْدی | لوکینو ویسکونتی | با شرکت: آلَن دلون، رناتو سالواتوری، آنی ژیراردو |
| ظهر بنفش | Tom Ripley | رنه کلمان | با شرکت: آلَن دلون، ماری لافوره، موریس رونه | |
| ۱۹۶۱ | شادی زندگی | Ulysse Cecconato | رُنه کلِمان | نامزدشده برای نخل طلا ۱۹۶۱ |
| عشق‌های مشهور | Prince Albert | Michel Boisrond | anthology film | |
| ۱۹۶۲ | عشق در دریا | A film star | گای ژیل | |
| کسوف | Piero | میکل‌آنجلو آنتونیونی | به‌همراه مونیکا ویتی | |
| Carom Shots | Monsieur Lambert | Marcel Bluwal | تک‌جلوه | |
| شیطان و ده فرمان | Pierre Messager | ژولین دوویویه | anthology film | |
| ۱۹۶۳ | خانه شادی | Marc | رنه کلمنت | به‌همراه جین فوندا |
| هر شماره‌ای می‌تواند برنده باشد | Francis Verlot | آنری ورنوی | به‌همراه ژان گابن | |
| پلنگ | Tancredi | لوکینو ویسکونتی | nominated – Golden Globe Award for Most Promising Newcomer – Male به‌همراه برت لنکستر و کلودیا کاردیناله | |
| لاله سیاه | Guillaume/Julian de Saint Preux | کریستین-ژاک | dual role | |
| ۱۹۶۴ | L'Insoumis | Thomas Vlassenroot | آلَن کاوالیه | به‌همراه لئا ماساری |
| ۱۹۶۵ | رولز-رویس زرد | استفانو | آنتونی اسکویت | با شرکت: اینگرید برگمان، رکس هریسون، شرلی مک لین، ژان مورو، عمر شریف |
| زمانی که دزد بودم | ادی پداک | رالف نلسون | به‌همراه آن مارگرت، وان هفلین و جک پالانس | |
| آیا پاریس در حال سوختن است؟ | ژاک شابان-دلما | رُنه کلِمان | نوشته گور ویدال و فرانسیس فورد کوپولا | |
| ۱۹۶۶ | تگزاس آن‌سوی رودخانه | دونو بالْدازار | مایکل گوردون | به‌همراه دین مارتین |
| فرمانده گم شده | کاپیتان فیلیپ اسکالاویه | مارک رابسون | به‌همراه آنتونی کوئین، جورج سگال، میشله مورگان و کلودیا کاردیناله | |
| ۱۹۶۷ | ماجراجویان | مانو | روبر انریکو | با شرکت: لینو ونتورا و جوانا شیمکوس |
| Diabolically Yours | پیِر | ژولیَن دوویویه | به‌همراه زنتا برگر | |
| سامورایی | جف کاستلو | ژان-پیر ملویل | به‌همراه ناتالی دلون | |
| ۱۹۶۸ | ارواح مردگان | ویلیام ویلسن | لویی مال | anthology film |
| خداحافظ رفیق | دینو باران | ژان ووترا | به‌همراه چارلز برانسون و بریژیت فوسی | |
| دختری سوار بر موتورسیکلت | دانیل | جک کاردیف | به‌همراه مرین فیث‌فول | |
| ۱۹۶۹ | جف | لوران | ژان اِرمان | به‌همراه میرِی دارک |
| دسته سیسیلی‌ها | روژه سارته | آنری ورنوی | با شرکت: ژان گابن، لینو ونتورا | |
| استخر | ژان-پل | ژاک دری | به‌همراه رومی اشنایدر و جین برکین | |
| ۱۹۷۰ | The Love Mates | ژولیَن داندیو | روژه کاهان | به‌همراه میرِی دارک |
| Easy, Down There! | سیمون | ژاک دُرای | به‌همراه ناتالی دلون | |
| بورسالینو | Roch Siffredi | ژاک دُرای | به‌همراه ژان‌پل بلموندو و کاترین روول | |
| دایره سرخ | Corey | ژان پیر ملویل | به‌همراه بورویل، جان ماریا ولونته و ایو مونتان | |
| ۱۹۷۱ | ترور تروتسکی | فرانک جکسون | جوزف لوزی | به‌همراه ریچارد برتون در نقش لئون تروتسکی |
| Fantasia chez les ploucs | یک مسافر | ژرار پیره | cameo appearance | |
| آفتاب سرخ | Gauche | ترنس یانگ | با شرکت: چارلز برانسون، توشیرو میفونه و اورسولا آندرس | |
| بیوه کودرک | ژان لاوینْی | Pierre Granier-Deferre | به‌همراه سیمون سینیوره و اوتاویا پیکولو | |
| یک پلیس | اِدوار کولمان | ژان پیر ملویل | با شرکت: آلَن دلون، ریشار کرنا، کاترین دونوو | |
| ۱۹۷۲ | نخستین شب آرامش | دانیله دومینیچی | والریو زورلینی | به‌همراه جانکارلو جانینی، لئا ماساری، سونیا پتروونا و آلیدا والی |
| ۱۹۷۳ | معالجه با شوک | دکتر دوویلِر | آلَن ژوسوا | به‌همراه آنی ژیراردو |
| اسلحه بزرگ | Tony Arzenta | دوچو تساری | با شرکت: ریشار کنت، کارلا گراوینا، مارک پورل، روژه هانن. | |
| عقرب | ژان لوریه | مایکل وینر | به‌همراه برت لنکستر و گیل هانیکات | |
| انبارهای سوخته | قاضی لارشه | ژان شاپو | به‌همراه سیمون سینیوره و میو-میو | |
| نسل اربابان | ژولیَن داندیو | Pierre Granier-Deferre | به‌همراه سیدنی رم و ژن مورو | |
| دو مرد در شهر | جینو استرابلیجی | José Giovanni | به‌همراه ژان گابَن، میمسی فارمر و ژرار دوپاردیو | |
| ۱۹۷۴ | بورسالینو و شرکا | Roch Siffredi | ژاک دُرای | sequel to بورسالینو |
| سینه‌های یخی | Marc Rilson | ژرژ لوتنر | به‌همراه کلود براسر و میرِی دارک | |
| ۱۹۷۵ | زورو | دون دیه‌گو دُ لا وِگا/زورو | دوچو تساری | به‌همراه استنلی بیکر و اُتاویا پیکولو |
| کولی | هوگو سنار | José Giovanni | همچنین تهیه‌کننده | |
| داستان یک پلیس | روژه بورنیش | ژاک دُرای | به‌همراه ژان لویی ترنتینیان و کلاودین اوجر | |
| ۱۹۷۶ | بومرنگ | Jacques Batkin | José Giovanni | نویسنده |
| آرماگدون | دکتر میشل آمبرووا | با شرکت: آلَن دلون، ژان یان | ||
| آقای کلاین | Robert Klein | Joseph Losey | César Award for Best Film | |
| ۱۹۷۷ | مرد عجول | پیِر نیو | ادوارد مولینارو | با شرکت: میرل دارک |
| مرگ یک مرد فاسد | خاویر مارچال | زار لوتنر | به‌همراه اورنلا موتی، استفان اودران و میرِی دارک | |
| باند | روبر | ژاک دُرای | به‌عنوان تهیه‌کننده | |
| ۱۹۷۸ | توجه، بچه‌ها نگاهمان می‌کنند | «مرد» | سِرژ لُروآ | به‌همراه سوفی رُنوآر |
| ۱۹۷۹ | کنکورد... فرودگاه ۷۹ | پل مِتْران | دیوید لوول ریچ | به‌همراه رابرت واگنر، سوزان بلکلی و سیلویا کریستل |
| پزشک | ژان-ماری دِپره | ژان فروستیه | به‌همراه ورونیک ژانو | |
| ۱۹۸۰ | سه مرد برای کشتن | میشل ژرفو | ژاک دُرای | به‌عنوان نویسنده |
| ۱۹۸۱ | تهران ۴۳ | فوشه | Aleksandr Alov و Vladimir Naumov | Golden Prize at the جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو ۱۹۸۱ |
| برای پنهان کردن یک پلیس | چوکاس | آلَن دلون | نویسنده، بازیگر، کارگردان فیلم | |
| ۱۹۸۲ | شوک | مارتین تریر | Robin Davis | به همراه کاترین دونوو، فیلیپ لئوتارد |
| ۱۹۸۳ | ضارب | ژاک دارنای | آلَن دلون | به‌همراه آن پاریو |
| ۱۹۸۴ | داستان ما | رابرت آورانچ | برتران بلیه | به‌همراه ناتالی بای |
| سوان عاشق | بارون دو شارلوس | فولکر اشلوندورف | based on مارسل پروست، به‌همراه جرمی آیرونز، اورنلا موتی | |
| ۱۹۸۵ | حرف یک پلیس | دانیل پرات | José Pinheiro | به‌همراه Fiona Gélin |
| ۱۹۸۶ | گذرگاه | ژان دیاز | René Manzor | به‌همراه Christine Boisson |
| ۱۹۸۸ | پلیس خفته را بیدار نکن | کمیسر اوژن گریندل | José Pinheiro | credited as co-writer و producer |
| ۱۹۹۰ | ماشین رقص | آلَن ولف | Gilles Béhat | |
| موج نو | لنوکس | ژان-لوک گدار | به‌همراه دومیتسیانا جوردانو | |
| ۱۹۹۲ | بازگشت کازانووا | جاکومو کازانووا | ادوار نیرمانس | |
| یک جرم | چارلز دوراند | Jacques Deray | credited as writer | |
| ۱۹۹۴ | تدی خرسه | ژان ریویر | Jacques Deray | based on ژرژ سیمنون |
| ۱۹۹۵ | صد و یک شب | خودش | آنیس واردا | cameo appearance |
| ۱۹۹۶ | روز و شب | آلکساندر | Bernard-Henri Lévy | به‌همراه آریل دومبال و لورن باکال |
| ۱۹۹۷ | نیمه شانس | ژولین ویگنال | پاتریس لوکنت | به‌همراه Jean-Paul Belmondo و ونسا پارادی |
| ۱۹۹۹ | بازیگران | خودش | Bertrand Blier | |
| ۲۰۰۳ | فرانک ریوا | فرانک ریوا | مجموعه تلویزیونی | |
| ۲۰۰۸ | آستریکس در بازی‌های المپیک | ژولیوس سزار | Frédéric Forestier و Thomas Langmann | به‌همراه Gérard Depardieu, کلوویس کرنیاک و بونوا پولورد |
| ۲۰۱۲ | Happy New Year, mothers! | خودش |