درخواست اصلاح

اکبر هاشمی رفسنجانی

از دانشنامه ویکیدا

اکبر هاشمی بَهرَمانی (متولد ۳ شهریور ۱۳۱۳ بهرمان، رفسنجان – درگذشته ۱۹ دی ۱۳۹۵، تهران) معروف به اکبر هاشمی رفسنجانی، روحانی و سیاستمدار ایرانی بود.

اکبر هاشمی رفسنجانی
اکبر هاشمی رفسنجانی
دومین رئیس مجلس خبرگان رهبری
آغاز به کار: ۱۳ شهریور ۱۳۸۶
پس از: علی مشکینی
پیش از: محمدرضا مهدوی کنی
پایان کار: ۱۷ اسفند ۱۳۸۹
دومین رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
آغاز به کار: ۱۲ مهر ۱۳۶۸
پس از: سید علی خامنه‌ای
پیش از: سید محمود هاشمی شاهرودی
پایان کار: ۱۹ دی ۱۳۹۵
چهارمین رئیس‌جمهور ایران
آغاز به کار: ۲۵ مرداد ۱۳۶8
پس از: سید علی خامنه‌ای
پیش از: سید محمد خاتمی
پایان کار: ۱۲ مرداد ۱۳۷۶
نماینده مجلس خبرگان رهبری (حوزه انتخابیه استان تهران) دوره‌های ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵
آغاز به کار: ۲۳ تیر ۱۳۶۲
پایان کار: ۱۹ دی ۱۳۹۵
نخستین رئیس مجلس شورای اسلامی
آغاز به کار: ۲۹ تیر ۱۳۵۹
پیش از: مهدی کروبی
پایان کار: ۲۴ مرداد ۱۳۶۸
نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی دوره‌های ۱، ۲، ۳ و ۶ (حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر)
آغاز به کار: ۷ خرداد ۱۳۵۹
پایان کار: اعلام کناره‌گیری در ۵ خرداد ۱۳۷۹
وزیر کشور (سرپرست)
آغاز به کار: ۲۱ آبان ۱۳۵۸
پس از: هاشم صباغیان
پیش از: محمدرضا مهدوی کنی
پایان کار: ۷ اسفند ۱۳۵۸
اطلاعات شخصی
نام(های): اکبر هاشمی رفسنجانی
تاریخ تولد: ۳ شهریور ۱۳۱۳
محل تولد: بهرمان، رفسنجان
تاریخ فوت: ۱۹ دی ۱۳۹۵ (۸۲ سال)
علت مرگ: ایست قلبی
محل دفن: مرقد امام خمینی
همسر(ها): عفت مرعشی (۱۳۳۷)
فرزندان: فاطمه، محسن، فائزه، مهدی، یاسر

مناصب و فعالیت‌های سیاسی

هاشمی رفسنجانی از ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۸ نخستین رئیس مجلس شورای اسلامی و از ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ چهارمین رئیس‌جمهور ایران بود. هاشمی پس از خرداد ۱۳۶۰ و خلع بنی‌صدر، به عنوان نماینده امام خمینی، در شورای عالی دفاع، فرماندهی نیروهای مسلح و جنگ را بر عهده داشت. او از سال ۱۳۶۸ تا زمان مرگ، ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده داشت. او از ابتدای تأسیس مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۱ تا سال ۱۳۸۵ نائب رئیس اول این مجلس بود و از ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰ دومین رئیس این مجلس بود. رفسنجانی همچنین رئیس هیئت مؤسس و هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی بود.

هاشمی رفسنجانی در دهه ۱۳۴۰ فعالیت سیاسی را آغاز نمود. او یکی از مخالفان اصلاحاتِ معروف به انقلاب سفید توسط محمدرضاشاه بود و تا پایان حکومت پهلوی، هفت بار به‌علت فعالیت مخفیانه علیه این حکومت دستگیر شد. هاشمی رفسنجانی پس از انقلاب اسلامی یکی از بانفوذترین سیاستمداران ایران بود.

در دوران ریاست جمهوری او، با توجه به شرایط جدید کشور و پایان جنگ، وی اقدامات گسترده‌ای را در طی ۸ سال در ابعاد گوناگون سیاست داخلی و خارجی، اقتصادی، نظامی و امنیتی انجام داد که به دوران سازندگی معروف است. مهم‌ترین اولویت دولت در این دوران، بازسازی زیربناهای اقتصادی و صنعتی کشور، توسعه روابط سیاست خارجی و اصلاح ساختار مدیریتی کشور بود که انتقاداتی را نیز در پی داشت. در این دوران، تعداد بسیار زیادی سد، کارخانه و کارگاه تولید صنعتی راه‌اندازی، و در بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ دانشگاه ساخته گردید. این اصلاحات، تبعاتی منفی نظیر افزایش تورم و قیمت مسکن در دوره اول ریاست جمهوری وی را نیز در پی داشت. ثبت رکورد تورمی ۴۹٫۴ درصدی که بالاترین رقم تورم ثبت شده در ۸۵ سال اخیر است، در دوران ریاست جمهوری وی اتفاق افتاد. اکبر هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۸۴ در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و علیرغم کسب رتبه اول در دور اول انتخابات، در دور دوم از محمود احمدی‌نژاد شکست خورد.

درگذشت

هاشمی رفسنجانی در حال شنا در استخر کوشک متعلق به مجمع تشخیص مصلحت نظام واقع در نزدیکی مجموعه سعدآباد در روز ۱۹ دی ۱۳۹۵ دچار عارضه قلبی شد. عملیات احیا توسط محافظان موفقیت‌آمیز نبود و وی در ساعت ۱۸:۲۰ آن روز با علائم ایست قلبی و در شرایطی که علائم حیاتی نداشت، به بیمارستان شهدای تجریش منتقل شد. احیای او در بیمارستان نیز ناموفق بود و در ساعت ۱۹:۳۰ دقیقه همان روز درگذشت وی در ۸۲ سالگی اعلام گردید. پیکر او پس از اقامه نماز میت توسط رهبر انقلاب، آیت‌الله خامنه‌ای در دانشگاه تهران در ۲۱ دی ۱۳۹۵، از خیابان انقلاب تا مرقد امام تشییع و در آنجا به خاک سپرده شد.

آثار

  • سرگذشت فلسطین (ترجمه)
  • امیرکبیر: قهرمان مبارزه با استعمار
  • آزاداندیشی اسلامی و روشنفکری اسلامی
  • فرهنگ قرآن (۳۳ جلد)
  • تفسیر راهنما
  • انقلاب‌ یا بعثت‌ جدید
  • جهان در عصر بعثت (با مشارکت محمدجواد باهنر)
  • جایگاه مساجد در نظام اسلامی از منظر قرآن
  • السیاسة الاقتصادیة فی‌ الحکومة الاسلامیة
  • تحقیقی کوتاه پیرامون معجزه
  • خاطرات اکبر هاشمی رفسنجانی