زایمان طبیعی
زایمان طبیعی به صورت واژینال و با خارج شدن نوزاد از واژن مادر رخ می دهد. زایمان طبیعی رایج ترین نوع زایمان است که با انقباضات رحم و باز شدن دهانه رحم آغاز می شود تا نوزاد بتواند از واژن خارج شود.
متخصصین زنان اغلب زایمان طبیعی را به دیگر انواع زایمان ارجح می دانند زیرا این نوع زایمان از خطر کمتری برای مادر و نوزادش برخوردار می باشد. اما در صورتی که مادر به دلیل بروز برخی مشکلات نتواند زایمان طبیعی انجام دهد، پزشک برای او زایمان سزارین را انجام می دهد.
انواع زایمان طبیعی
زایمان طبیعی انواع مختلفی دارد که به چهار دسته تقسیم بندی می شوند:
- زایمان خود به خودی (SVD): در این روش، مادر باردار بدون استفاده از هیچگونه دارو و یا برخی تکنیک ها، نوزاد خود را به صورت کاملا طبیعی به دنیا می آورد.
- زایمان طبیعی کمکی (AVD): در این روش مادر ممکن است از برخی دارو ها و یا تکنیک ها استفاده نماید و در نهایت برای خروج نوزاد به ابزارهایی همچون فورسپس یا مکنده نیاز شود.
- زایمان طبیعی القایی (IVD): در این نوع از زایمان طبیعی، از برخی داروها یا تکنیک ها برای خروج راحت تر نوزاد از واژن نوزاد استفاده می نمایند.
زایمان طبیعی امری فیزیولوژیک می باشد که در آن خانم باردار، با انجام یکسری فعالیت های منظم در طول بارداری خود می تواند زایمان طبیعی خوبی را پشت سر بگذارد. درد زایمان طبیعی برای همه خانم های باردار معظل بزرگی است و از همین جهت برخی زنان ممکن است در انتخاب زایمان طبیعی تردید نمایند.
علائم آغاز زایمان طبیعی
شروع زایمان طبیعی با برخی نشانه ها و علائم همراه است که برخی از آن ها عبارتند از:
مراحل زایمان طبیعی
زایمان طبیعی در سه مرحله انجام میگیرد:
- زایمان
- تولد نوزاد
- زایمان جفت
زایمان
اولین مرحله از زایمان طبیعی با انقباضات رحمی آغاز می شود. در این مرحله دهانه رحم به اندازه ده سانتی متر باز می شود. این قسمت از زایمان به سه دسته تقسیم بندی می شود:
- زایمان زودرس: در این نوع از زایمان، دهانه رحم حدود پنج سانتی متر باز می گردد.
- زایمان فعال: در این نوع از زایمان طبیعی، انقباضات رحمی طولانی هستند و هر انقباض حدود یک دقیقه به طول می انجامد. فاصله بین اتقباض ها حدود سه دقیقه می باشد. در این حالت معمولا از بی حسی اپیدورال یا تزریق اکسی توسین استفاده می گردد.
- زایمان انتقالی: در این نوع از زایمان، انقباضات رحمی خیلی سریع انجام می گیرند و اغلب بیش از یک دقیقه به طول می انجامند. در واقع دهانه رحم همچنان به اندازه ده سانتی متر باز نشده است و نشانه‌هایی همچون تعریق، لرزش، حالت تهوع یا استفراغ در مادر باردار اتفاق می افتد. این حالت ها پیش از زور زدن مادر به منظور تولد نوزاد رخ می دهد.
تولد
تولد نوزاد وقتی صورت می گیرد که دهانه رحم مادر به اندازه ده سانتی متر باز شود و در نهایت زایمان با خروج نوزاد انجام گیرد. در این مرحله مادر انقباض های شدید رحمی را احساس می کند و مادر باید با زور زدن سبب خروج نوزاد شود. در این زمان مادر احساسی مشابه زمانی دارد که نیاز شدیدی به دفع دارد.
برخی افراد ممکن است به بی حسی اپیدورال نیاز پیدا کنند که این کار با حضور پزشک انجام می گیرد. زمان تولد نوزاد می تواند از چند دقیقه تا چند ساعت به طول انجامد. افرادی که از قبل تجربه زایمان طبیعی را دارند می توانند این مرحله را ساده تر پشت سر بگذارند.
زایمان جفت
آخرین مرحله از زایمان، خروج جفت می باشد. زایمان جفت پس از تولد نوزاد انجام می گیرد. در این مرحله، پزشک از مادر درخواست می کند که بیشتر زور بزند تا جفت خارج شود. خروج جفت ممکن است حدود نیم ساعت طول بکشد. خروج جفت به موضوعات مختلفی همچون: شرایط یدن مادر، استفاده از بی حسی، میزان درد مادر و قرار گیری نوزاد وابسته می باشد.
زایمان طبیعی چقدر طول می کشد؟
وقتی دهانه رحم حدود ده سانتی متر باز می شود، زایمان می تواند حدود دو الی چهار ساعت به طول انجامد. می توان گفت دهانه رحم هر یک ساعت حدود یک سانتی متر باز می گردد اما این زمان بنا به شرایط هرکس متفاوت می باشد.
افرادی که برای اولین بار زایمان طبیعی انجام می دهند، ممکن است روند زایمان دوازده الی هجده ساعت طول بکشد این زمان در افرادی که از قبل سابقه انجام زایمان طبیعی را دارند ممکن است کمتر باشد. در زایمان طبیعی همه چیز به شرایط مادر و بچه وابسته می باشد برخی افراد ممکن است سریع تر و برخی دیرتر زایمان کنند.
فواید زایمان طبیعی
زایمان به روش طبیعی فواید زیادی را برای مادر و فرزند به همراه دارد که برخی از آن ها عبارتند از:
- مادر پس از زایمان طبیعی، روند بهبود سریع تری دارد.
- شیر در مادر بعد از زایمان طبیعی زودتر تولید می گردد.
- مادر در زایمان‌های بعدی، روند راحت تری را طی می نماید.
- در زایمان طبیعی، احتمال بروز مشکلات تنفسی برای نوزاد کمتر می باشد.
- در این زایمان، نوزاد سیستم ایمنی قوی تری خواهد داشت.
- در زایمان طبیعی، امکان شیر دادن به نوزاد از طریق پستان و به صورت طبیعی بیشتر خواهد بود.
کاهش درد زایمان طبیعی
برای کاهش درد به هنگام زایمان طبیعی برخی روش ها و تکنیک ها وجود دارد که عبارتند از:
- ماساژ
- تکنیک های تنفسی
- فعالیت
- انجام زایمان طبیعی در آب
- طب سوزنی
- رایحه درمانی
- کمک گرفتن از ماما همراه
- هیپنوتیزم
- تزریق کردن آب استریل
- وسیله TENS
- ریلکسیشن