آلمانی
آلمانی (به آلمانی: Deutsch) یک زبان از خانواده زبانهای هندواروپایی از شاخه زبانهای ژرمنی غربی است که عمدتاً در غرب و مرکز اروپا صحبت میشود. این زبان پرکاربردترین زبان مادری در اتحادیه اروپا است. آلمانی زبان اول و رسمی (یا بهطور مشترک رسمی) در آلمان، اتریش، سوئیس، لیختناشتاین و استان تیرول جنوبی در ایتالیا است. این زبان همچنین یک زبان رسمی لوکزامبورگ و بلژیک و همچنین یک زبان ملی شناخته شده در نامیبیا محسوب میشود. جوامع آلمانیزبان قابل توجهی نیز در فرانسه (آلزاس)، جمهوری چک (بوهمیای شمالی)، لهستان (سیلزی علیا)، اسلواکی (منطقه کوشیتسه، اسپیش و هاورلاند)، دانمارک (شلسویگ شمالی)، رومانی و مجارستان (سوپرون) وجود دارد.
آلمانی یکی از زبانهای اصلی جهان است. آلمانی پس از انگلیسی، دومین زبان پرکاربرد ژرمنی، هم به عنوان زبان اول و هم به عنوان زبان دوم است. آلمانی همچنین به طور گسترده به عنوان یک زبان خارجی، بهویژه در اروپا (که سومین زبان خارجی آموزش داده شده پس از انگلیسی و فرانسوی است) و در ایالات متحده آمریکا تدریس میشود. بهطور کلی، آلمانی چهارمین زبان دوم آموزشی رایج است و سومین زبان دوم یادگیری رایج در سیستم آموزشی آمریکا است.
این زبان در زمینههای فلسفه، الهیات، علم و فناوری تأثیرگذار بوده است. این دومین زبان علمی پرکاربرد و سومین زبان پرکاربرد در وب سایتها است. کشورهای آلمانیزبان از نظر انتشار سالانه کتابهای جدید رتبه پنجم را دارند، با یکدهم از کل کتابها (از جمله کتابهای الکترونیکی) در جهان که به زبان آلمانی منتشر میشوند.
آلمانی بیش از هر زبان دیگری با سایر زبانهای غرب ژرمنی، یعنی آفریکانس (آفریقایی)، هلندی، انگلیسی، زبانهای فریسی و اسکاتلندی مرتبط است. همچنین شباهتهای نزدیکی در واژگان با برخی زبانها در گروه ژرمنی شمالی مانند دانمارکی، نروژی و سوئدی دارد. آلمانی مدرن به تدریج از آلمانی عالی قدیمی تکامل یافت که به نوبه خود در اوایل قرون وسطی از پروتو-ژرمنی تکامل یافت.
آلمانی یک زبان انعطافپذیر است که دارای چهار حالت برای اسمها، ضمایر و صفات (مفعول، مفعول، جنسی، دادهای)، سه جنس (مذکر، مؤنث، خنثی) و دو عدد (مفرد، جمع) است. این زبان دارای افعال قوی و ضعیف است. اکثریت واژگان آن از شاخه باستانی ژرمنی خانواده زبانهای هندواروپایی گرفته شده است، در حالی که بخش کوچکتری تا حدی از لاتین و یونانی گرفته شده است، همراه با کلمات کمتری که از فرانسوی و انگلیسی مدرن قرض گرفته شده است. انگلیسی، منبع اصلی کلمات وام گرفته اخیر است.
آلمانی یک زبان چند مرکزی است؛ سه نوع استاندارد آن آلمانی، اتریشی و آلمانی معیار سوئیس است. آلمانی معیار گاهی آلمانی والا نامیده میشود که به منشأ منطقهای آن اشاره دارد. آلمانی همچنین دارای طیف گستردهای از گویشها است که بسیاری از آنها در اروپا و سایر نقاط جهان وجود دارند. برخی از این گونههای غیر استاندارد توسط دولتهای منطقهای یا ملی شناخته شده و محافظت شدهاند.