فیزیولوژی
فیزیولوژی (به فرانسوی: Physiologie) به معنای مطالعه عملکرد ارگان ها و بافت های طبیعی و مکانیزم‌های حیاتی در بدن موجودات زنده است. یکی از شاخه‌های زیست‌شناسی است که به مطالعه اعمال حیاتی موجود زنده، اندام‌ها، بافت‌ها، سلول و عناصر آن می‌پردازد. برای درک عمیق اعمال حیاتی، سعی می‌گردد که خواص و روابط بین این اعمال و تغییراتشان در محیط‌های مختلف یا در شرایط گوناگون موجود زنده و با استفاده از روابط علم زیست‌شناسی، زیست‌شیمی مورد بررسی قرار گیرد. فیزیولوژی، تکامل و توسعه این اعمال در یک گونه و در یک موجود زنده و همچنین تغییرات و تطابق آن‌ها با شرایط محیطی متغیر را مورد مطالعه قرار می‌دهد.
فیزیولوژی دانش بررسی شیوه کارکرد اندام‌های مختلف بدن است. فیزیولوژی از شاخه‌های زیست‌شناسی است که خود به زیرشاخه‌های فیزیولوژی جانوری، فیزیولوژی دامی، فیزیولوژی گیاهی، فیزیولوژی سلولی، فیزیولوژی پزشکی (انسانی)، نوروفیزیولوژی و فیزیولوژی ورزشی… تقسیم می‌شود. فیزیولوژی یکی از دانش‌های پایه‌ای در پزشکی است که ارتباط تنگاتنگی با دانش کالبدشناسی (آناتومی) دارد.
در فیزیولوژی به بررسی کارکرد اندام‌های (ارگان) مختلف بدن، مثلاً وظیفه قلب در بدن، وظیفه مخچه در بدن، وظیفه کلیه در بدن، کار شُش‌ها در بدن… و نیز درک دقیق عملکرد این ارگان‌ها و سیستم‌ها با کمک روابط و اصول فیزیک و ریاضی پرداخته می‌شود.
برای مثال، در فیزیولوژی سیستم تنفسی، توسط قوانین فیزیکی مربوط به موج، شاره، فشار و غیره به محاسبه حجم هوای مورد نیاز هر یک از شش‌ها و مشکلات و بیماری‌های مربوط به آن و تغییر در محاسبات، در صورت تغییر در محیط به دلیل بیماری پرداخته می‌شود.
تاریخچه
هند و مصر باستان اولین کشورهای مطالعه این علم می باشند. با کشف میکروسکوپ در قرن هفدهم، دریچه ای تازه برای مطالعات فیزیولوژی باز شد. اولین مطالعات روی این شاخه از علم ۴۲۰ سال قبل از میلاد مسیح و توسط پدر علم پزشکی یعنی بقراط انجام شد. بقراط بیان کرد که بدن از چهار مایع صفرا سیاه، صفرا زرد، خون و خلط تشکیل شده که به هم خوردن تعادل این مایعات برابر با بیماری در فرد است. اصلاح تئوری بقراط توسط شخصی به نام کلودیوس جالینوس، پزشک یونانی (بنیانگذار فیزیولوژی تجربی) انجام شد. جین فرنل فرانسوی نیز اولین بار اصطلاح فیزیولوژی را مطرح کرد. در سال ۱۶۲۸، ویلیام هاروی با انتشار کتابی جهشی تازه در این علم را سبب شد.
اهمیت
فیزیولوژی در آموزش پزشکی، روان‌شناسی، علوم دامی، دامپزشکی و جانورشناسی اهمیت بسیاری دارد و یکی از گرایش‌ها یا واحدهای درسی این رشته‌ها در مقاطع تحصیلات تکمیلی است. در کنار آناتومی و بیوشیمی، فیزیولوژی به شکل‌گیری طرح کلی بدن سالم در ذهن دانشجویان حوزه علوم پزشکی، پیراپزشکی، علوم دامی، دامپزشکی، کشاورزی و علوم ورزشی کمک می‌کند؛ همچنین برای اطلاع از پاتولوژی بیماری‌ها فهم فیزیولوژی، بسیار مهم است.