قاره اروپا
قاره اروپا، پس از اقیانوسیه ، کوچک‌ترین قاره جهان است و به لحاظ جمعیت پس از آسیا و آفریقا ، رتبه سوم را دارد. در قاره اروپا، ۴۷ کشور جای گرفته‌اند. مساحت این قاره افزون بر ۱۰ میلیون کیلومتر مربع و جمعیت آن بیش از ۷۳۰ میلیون نفر است و ساکنان آن به حدود ۵۰ زبان سخن می‌گویند.
قاره اورپا با وجود مساحت نسبتاً کمِ خود پس از آسیا دومین قارهٔ جهان از نظر تراکم جمعیت است. اروپا در اصل شبه‌جزیره‌ای در شمال غرب اوراسیا و در شمال قاره آفریقا است. اروپا که به دلیل قرار گرفتن در منطقهٔ معتدل شمالی به قارهٔ سبز معروف است در میان آب‌های دریای خزر و دریای سیاه در جنوب شرقی، مدیترانه در جنوب، اقیانوس اطلس در غرب و اقیانوس منجمد شمالی در شمال قرار دارد. همچنین، اروپا جزایر بسیاری دارد که از جزایر بزرگ آن می‌توان به جزایر بریتانیا و ایسلند اشاره کرد. شماری از شهرهای مهم و تاریخی جهان، از جمله، لندن، رم، مسکو، استکهلم، استانبول، پاریس و برلین در اروپا قرار گرفته‌اند.
پهنهٔ اروپا به‌طور کل کم‌ارتفاع است؛ اما کوهستان‌های آلپ، پیرنه، کارپات و بالکان از این قاعده مستثنا است. رودهای اصلی اروپا عبارت‌اند از: ولگا، دانوب، راین، رون و البه. بزرگ‌ترین رود اروپا ولگا است. این رودها در جابه‌جایی مردم و کالا کمک زیادی به اهالی این قاره می‌کند.
یک‌سوم از زمین‌های این قاره، قابل کشاورزی است که این درصدی بسیار بالاتر از دیگر قاره‌های جهان است. آب‌وهوای آن نیز در کل معتدل است و انسان از ده‌ها هزار سال پیش، در قارهٔ اروپا سکونت یافته‌است. وجود جریان آب گرم موسوم به گلف استریم که از اقیانوس به آب‌های غربی اروپا جریان دارد، باعث معتدل شدن آب‌وهوای آن شده‌است. بیشتر مردم قارهٔ اروپا سفیدپوست هستند و درصد بالای آنها به زبان‌های هندواروپایی سخن می‌گویند.
یونانیان نخستین مردم اروپایی بودند که تمدنی پیشرفته را در حدود سال ۵۰۰ ق. م. بنا نهادند. دستاوردهای درخشان دانشی و هنری این تمدن را که زیربنای تمدن اروپایی در سده‌های بعد بود، رومیان که در سده دوم ق. م. امپراتوری خود را بنا نهادند، جذب و به آیندگان منتقل کردند. اروپا در دوران امپراتوری روم، شاهد ظهور و گسترش مسیحیت بود. این دین در سده چهارم م. در دوران امپراتوری کنستانتین، دین رسمی اروپا شد. با نابودی امپراتوری روم، این سرزمین به سال ۳۹۵م. به دو بخش شرقی با مرکزیت قسطنطنیه و غربی با مرکزیت رم قسمت شد. پس از هجوم اقوام صحرانشین ژرمن و هون و گوت و فروپاشی امپراتوری روم غربی در سده پنجم م. قرون وسطا در تاریخ اروپا آغاز گشت.
از دیدگاه سیاسی، قارهٔ اروپا را به‌طور معمول به اروپای غربی و اروپای شرقی تقسیم می‌کنند. بیشتر کشورهای اروپای شرقی، از جمله، روسیه، در دوره‌ای در زمرهٔ کشورهای بلوک شرق به‌شمار می‌آمدند و بخشی از آنها نیز در میان کشورهای اتحاد شوروی بودند. خاک روسیه که بزرگ‌ترین کشور جهان است در هر دو قارهٔ آسیا و اروپا گسترده شده‌است. با وجودی که بیشتر خاک روسیه در قسمت آسیایی آن قرار دارد، بیشتر جمعیت این کشور در بخش اروپایی، که در غرب کوه‌های اورال است، زندگی می‌کنند.
واژه شناسی
واژهٔ اروپا را برگرفته از واژهٔ سامی به‌معنی غروب دانسته‌اند که از ریشهٔ اکدی erebu وارد زبان‌های اروپایی شده‌است.
منشأ نام اروپا به نخستین دوره‌های تاریخی مربوط می‌شود در زبان سامی جهت طلوع آفتاب را آچو (Acu) یا آسو(Asu) و سمتی را که خورشید غروب می‌کرد ارب (Erb) یا اریب (Irib) می‌نامیدند. همین واژگان به محض آنکه از زبان فنیق‌ها به زبان یونانیان نفوذ کرد به واژهٔ آسیا و اروپا تبدیل گردید. به این ترتیب که واژهٔ اولی به سرزمین‌های مشرق دریای اژه و واژهٔ اروپا به ممالک مغرب دریای اژه اطلاق می‌گردد.
ادیان در اروپا
مسیحیت دین رایج آن است و پیروان کلیسای کاتولیک دارای اکثریت هستند و پیروان کلیسای ارتدکس و پروتستان‌ها در رتبه‌های بعد جای دارند. شمار مسلمانان این قاره به بیش از ۵۰ میلیون نفر می‌رسد. افزون بر مسلمانان روسیه که بخش بزرگی از مسلمانان اروپا را تشکیل می‌دهند، مناطق مسلمان نشینی مانند بالکان و کشورهای آلبانی و بوسنی و هرزگوین در اروپا قرار دارند.
فهرست کشورهای اروپایی
اروپا شامل ۴۸ کشور کشور مستقل است که فهرست آنها در زیر آورده شده است.
| نام | عضو
اتحادیه اروپا؟ |
مساحت
(کیلومتر مربع) |
جمعیت | پایتخت |
|---|---|---|---|---|
| آلبانی | خیر | ۲۸٬۷۴۸ | ۲٬۸۶۵٬۰۹۵ | تیرانا |
| آندورا | خیر | ۴۶۸ | ۷۷٬۴۷۹ | آندورا لا ولا |
| ارمنستان | خیر | ۲۹٬۷۴۳ | ۲٬۹۷۲٬۵۸۹ | ایروان |
| اتریش | بله | ۸۳٬۸۵۸ | ۹٬۰۷۰٬۲۵۶ | وین |
| آذربایجان | خیر | ۸۶٬۶۰۰ | ۱۰٬۳۱۱٬۹۹۳ | باکو |
| بلاروس | خیر | ۲۰۷٬۵۶۰ | ۹٬۴۳۰٬۸۵۸ | مینسک |
| بلژیک | بله | ۳۰٬۵۲۸ | ۱۱٬۶۷۴٬۰۲۶ | بروکسل |
| بوسنی و هرزگوین | خیر | ۵۱٬۱۲۹ | ۳٬۲۴۷٬۲۳۵ | سارایوو |
| بلغارستان | بله | ۱۱۰٬۹۱۰ | ۶٬۸۳۶٬۸۵۲ | صوفیه |
| کرواسی | بله | ۵۶٬۵۴۲ | ۴٬۰۵۵٬۷۰۲ | زاگرب |
| قبرس | بله | ۹٬۲۵۱ | ۱٬۲۲۴٬۵۸۳ | نیکوزیا |
| جمهوری چک | بله | ۷۸٬۸۶۶ | ۱۰٬۷۳۸٬۱۹۲ | پراگ |
| دانمارک | بله | ۴۳٬۰۹۴ | ۵٬۸۳۸٬۱۷۰ | کوپنهاگن |
| استونی | بله | ۴۵٬۲۲۶ | ۱٬۳۲۱٬۳۵۸ | تالین |
| فنلاند | بله | ۳۳۸٬۴۵۵ | ۵٬۵۵۶٬۰۵۹ | هلسینکی |
| فرانسه | بله | ۵۴۷٬۰۳۰ | ۶۵٬۶۰۷٬۷۲۱ | پاریس |
| گرجستان | خیر | ۶۹٬۷۰۰ | ۳٬۹۶۶٬۸۸۹ | تفلیس |
| آلمان | بله | ۳۵۷٬۱۶۸ | ۸۳٬۸۸۱٬۰۷۰ | برلین |
| یونان | بله | ۱۳۱٬۹۵۷ | ۱۰٬۳۰۸٬۳۹۸ | آتن |
| مجارستان | بله | ۹۳٬۰۳۰ | ۹٬۶۰۱٬۸۶۰ | بوداپست |
| ایسلند | خیر | ۱۰۳٬۰۰۰ | ۳۴۵٬۷۰۲ | ریکیاویک |
| ایرلند | بله | ۷۰٬۲۸۰ | ۵٬۰۲۶٬۱۱۲ | دوبلین |
| ایتالیا | بله | ۳۰۱٬۳۳۸ | ۶۰٬۲۲۶٬۰۴۶ | رم |
| لتونی | بله | ۶۴٬۵۸۹ | ۱٬۸۴۵٬۹۹۷ | ریگا |
| لیختن اشتاین | خیر | ۱۶۰ | ۳۸٬۴۰۹ | فادوتس |
| لیتوانی | بله | ۶۵٬۳۰۰ | ۲٬۶۵۷٬۲۰۸ | ویلنیوس |
| لوکزامبورگ | بله | ۲٬۵۸۶ | ۶۴۳٬۵۴۸ | لوکزامبورگ |
| مالت | بله | ۳۱۶ | ۴۴۴٬۲۲۳ | والتا |
| مولداوی | خیر | ۳۳٬۸۴۶ | ۴٬۰۱۱٬۴۶۳ | کیشیناو |
| موناکو | خیر | ۲ | ۳۹٬۸۱۷ | موناکو-ویل |
| مونته‌نگرو | خیر | ۱۳٬۸۱۲ | ۶۲۷٬۹۰۶ | پودگوریتسا |
| هلند | بله | ۴۱٬۵۴۳ | ۱۷٬۲۱۶٬۷۷۵ | آمستردام |
| مقدونیه شمالی | خیر | ۲۵٬۷۱۳ | ۲٬۰۸۰٬۹۷۶ | اسکوپیه |
| نروژ | خیر | ۳۸۵٬۲۰۳ | ۵٬۵۱۸٬۷۱۰ | اسلو |
| لهستان | بله | ۳۱۲٬۶۸۵ | ۳۷٬۷۳۱٬۴۵۱ | ورشو |
| پرتغال | بله | ۹۲٬۲۱۲ | ۱۰٬۱۳۶٬۱۸۲ | لیسبون |
| رومانی | بله | ۲۳۸٬۳۹۷ | ۱۸٬۹۹۹٬۹۰۴ | بخارست |
| روسیه | خیر | ۱۷٬۰۹۸٬۲۴۶ | ۱۴۵٬۷۹۳٬۹۳۳ | مسکو |
| سان مارینو | خیر | ۶۱ | ۳۴٬۰۸۵ | سان مارینو |
| صربستان | خیر | ۸۸٬۳۶۱ | ۸٬۶۴۶٬۲۶۲ | بلگراد |
| اسلواکی | بله | ۴۹٬۰۳۵ | ۵٬۴۶۰٬۰۹۵ | براتیسلاوا |
| اسلوونی | بله | ۲۰٬۲۷۳ | ۲٬۰۷۸٬۰۰۲ | لیوبلیانا |
| اسپانیا | بله | ۵۰۵٬۹۹۰ | ۴۶٬۷۱۲٬۷۸۴ | مادرید |
| سوئد | بله | ۴۵۰٬۲۹۵ | ۱۰٬۲۲۸٬۲۹۱ | استکهلم |
| سوئیس | خیر | ۴۱٬۲۸۵ | ۸٬۷۸۳٬۰۰۷ | برن |
| ترکیه | خیر | ۷۸۳٬۳۵۶ | ۸۵٬۶۴۲٬۵۰۹ | آنکارا |
| اوکراین | خیر | ۶۰۳٬۶۲۸ | ۴۳٬۰۹۵٬۴۴۹ | کی‌یف |
| بریتانیا | عضو سابق | ۲۴۴٬۸۲۰ | ۶۸٬۵۴۶٬۲۰۶ | لندن |
| واتیکان | خیر | ۰٫۴۴ | ۸۰۷ | واتیکان سیتی |