بریتانیا
بریتانیا با نام کامل پادشاهی متحده بریتانیا و ایرلند شمالی که همچنین به اشتباه انگلستان شناخته می‌شود. کشوری در جزیره بریتانیا در شمال غربی اروپا شامل انگلستان، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی است که قسمت شمال شرقی جزیره ایرلند را شامل می‌شود. در جزیره ایرلند، تنها مرز زمینی بریتانیا این کشور، با جمهوری ایرلند وجود دارد.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | پادشاهی متحد بریتانیا و ایرلند شمالی |
| شعار: | خدا نگهدار پادشاه باد |
| پایتخت: | لندن |
| زبان(های) رسمی: | انگلیسی |
| دین(ها): | مسیحی، مسلمان، هندو، سیک |
| نام(های) اهلیت: | انگلیسی |
| حکومت: | پادشاهی مشروطه |
| مساحت: | ۲۴۲٬۴۹۵ کیلومتر مربع |
| جمعیت: | ۶۷٬۸۴۲٬۰۰۰ نفر |
| شاخص توسعه انسانی: | ۰٫۹۲۲ |
| واحد پول: | پوند استرلینگ |
| منطقه زمانی: | GMT |
| گاه‌شماری: | میلادی |
| جهت رانندگی: | چپ |
| پیش‌شماره تلفنی: | +44 |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | .uk |
| دامنه سطح‌بالا: | UK |
این پادشاهی با مساحت 242900 کیلومتر مربع، در مجمع‌الجزایر بریتانیا با دو جزیره اصلی بریتانیا و ایرلند، به‌علاوه گروه‌های جزیره‌ای اطراف هبرید، شتلند، اورکنی، جزیره من، جزیره وایت واقع شده است.
بریتانیا از طریق کانال مانش از قاره اروپا جدا شده است. بریتانیا از جنوب شرقی با ایسلند، از غرب با نروژ و دانمارک، از شرق با اقیانوس اطلس ارتباط دارد. بریتانیا با بلژیک، دانمارک، فرانسه، آلمان، هلند، نروژ و دانمارک مرزهای دریایی مشترک دارد.
پادشاهی‌های مستقل انگلستان و اسکاتلند در سال ۱۷۰۷ میلادی تصمیم گرفتند که به واسطه یک قرار داد سیاسی به نام پیمان اتحاد انگلستان و اسکاتلند با یکدیگر متحد شده و پادشاهی بریتانیا را به وجود آوردند. بعدها پادشاهی بریتانیای کبیر در سال ۱۸۰۱ میلادی با پادشاهی ایرلند متحد شد و پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند پایه‌گذاری شد. که تا زمان خروج ایرلند تا سال ۱۹۲۲ وجود داشت. با جدایی بخش وسیعی از ایرلند، در نهایت نام این کشور متحد که امروزه انگلستان، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی را در بر می‌گیرد به پادشاهی متحده بریتانیا و ایرلند شمالی تغییر یافت.
بریتانیا، قدرت صنعتی و دریایی غالب قرن نوزدهم، نقش پیشرو در توسعه دموکراسی پارلمانی ایفا کرد.
در نیمه اول قرن بیستم، قدرت بریتانیا در دو جنگ جهانی به شدت کاهش یافت و در نیمه دوم همان قرن، فروپاشی امپراتوری بریتانیا اتفاق افتاد. بریتانیا به عنوان یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، یکی از اعضای بنیانگذار ناتو و کشورهای مشترک المنافع، رویکردی جهانی را برای سیاست خارجی دنبال می کند.
بریتانیا عضو سابق اتحادیه اروپا و پیش از آن عضو جامعه اقتصادی اروپا از زمان پیدایش آن در سال ۱۹۷۳ بود که در همه‌پرسی ژوئن سال 2016 در تاریخ جمعه ۳۱ ژانویه سال ۲۰۲۰ در ساعت ۱۱ شب به وقت محلی از اتحادیه اروپا جدا شد. همچنین بریتانیا، عضو اتحادیه کشورهای مشترک المنافع، شورای اروپا، گروه 7، گروه ۲۰، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و سازمان تجارت جهانی می‌باشد.
آب و هوا
آب و هوای بریتانیا، مرطوب و معتدل بوده و میانگین دما در تابستان بین ۱۷ تا ۱۳ درجه و در زمستان بین ۷ تا ۵ درجه سانتی گراد متغیر است. میزان بارندگی سالانه در نوسان بوده و در اطراف «منطقه دریاچه» (Lake District) بالاترین میزان را دارد.
حکومت
حکومت بریتانیا پادشاهی مشروطه است در آن پادشاه بالاترین مقام سیاسی کشور محسوب می‌شود. بر خلاف برخی گفته‌ها که این سمت را تنها یک سمت تشریفاتی می‌نامند، پادشاه بریتانیا دارای اختیارات منحصر به فردی است. بخشی از اختیارات پادشاه بریتانیا عبارت اند از:
- پادشاه بریتانیا به‌طور همزمان عالی‌ترین مقام استرالیا نیز محسوب می‌شود و به همین دلیل، از اختیار کامل برکناری دولت آن کشور نیز برخوردار است؛ همانگونه که در سال ۱۹۷۵ نیز نماینده وقت ملکه در استرالیا نخست‌وزیر این کشور را به دلیل تعطیل کردن دولت از مقام خود عزل و فرد دیگری را برای تشکیل دولت منصوب کرد. وی همچنین پارلمان استرالیا را نیز برای برگزاری انتخابات زودهنگام، منحل اعلام کرد.
- تصویب رسیدن هر لایحه یا مصوبه‌ای در مجلس عوام یا مجلس اعیان انگلیس و تبدیل شدن آن به قانون تنها با تایید پادشاه ممکن است.
- معمولاً اختیار تشکیل دولت در انگلیس به رهبر حزب پیروز در انتخابات پارلمانی این کشور واگذار می‌شود اما چنانچه حزب پیروز اکثریت قاطع کرسی‌های پارلمان را به دست نیاورده باشد، پادشاه می‌تواند، رهبر یکی دیگر از احزاب راه‌یافته را مأمور تشکیل دولت کند.
- پادشاه القابی مانند شوالیه، سر، دوک و … در اختیار دارد که به‌طور سنتی می‌تواند آنها را به اشخاصی که از نظر او خدمت مؤثری به کشور انجام داده‌اند اعطا کند که شاید به یادماندنی‌ترین آنها اعطای لقب «سر» به الکس فرگوسن مربی سابق تیم فوتبال منچستریونایتد باشد که پس از پیروزی همزمان در جام حذفی و لیگ برتر انگلیس و فتح مسابقات جام قهرمانی باشگاه‌های اروپا مستحق دریافت این عنوان شناخته شد.
- پادشاه بریتانیا قانوناً فرمانده کل نیروهای مسلح است، می‌تواند اعلام جنگ کند، به جنگ پایان دهد و پیمان صلح ببندد. پادشاه می‌تواند نخست‌وزیر را برکنار کند و ریاست دولت را به فرد دیگری واگذارد، یا می‌تواند مجلس را به حال تعلیق دربیاورد یا اصلاً منحل کند.
قانون اساسی
برخلاف بسیاری از کشورهای جهان بریتانیا قانون اساسی مکتوب ندارد. بیشتر اصول اساسی بریتانیا برگرفته از اسناد اساسنامه، رویه قضایی، کتاب وظایف مسئولان و معاهدات می‌باشد. قانون اساسی شامل منابع دیگری همچون مجمع قانون اساسی پارلمان است.