پرتاب نیزه
پرتاب نیزه یک رشته ورزشی رقابتی است که از زیر مجموعههای دو و میدانی به حساب میآید. پرتاب نیزه بخشی از مسابقات پنجگانه بازیهای المپیک باستان بوده است.
پرتاب نیزه از سال ۱۹۰۸ به عنوان یک رشته ورزشی مستقل به رسمیت شناخته شده و در بازیهای تابستانی مدرن شرکت داده میشد.
قدمت این ورزش را میتوان به دوران ماقبل تاریخ ارتباط داد. زمانی که بشر برای شکار حیوانات و تهیه گوشت، نوک چوبهای محکم را تراشیده و تیز میکردند و به سمت حیوانات پرتاب میکردند. در این دوران نیزه به عنوان یک ابزار جنگی و دفاعی و وسیلهای برای شکار مورد استفاده قرار میگرفت و رفته رفته در تمرینات نظامی کشورها نیز مورد استفاده قرار گرفت.
پرتاب نیزه رفته رفته به یک رشته ورزشی و تفریحی تبدیل شد
نیزه
نیزه اصلیترین ابزار و تجهیز مورد نیاز در ورزش پرتاب نیزه است. از این رو نیزه باید مشخصات و ویژگیهای خاصی داشته باشد. نیزه سه قسمت اصلی دارد که عبارت است از:
سر
سر یا نوک نیزه، قسمت تیز نیزه است که در انتهای میل قرار میگیرد.
میل
میل یا بدنه نیزه از جنس فلز یا مواد مناسب دیگر ساخته میشود. معمولا نیزههایی که در مسابقات رسمس استفاده میشوند از جنس آلیاژ آلومینیوم فشرده یا چوب ساخته شدهاند. این میله در برخی نیزهها توپر و در برخی دیگر توخالی است. سطح میله باید صاف و بدون شیار یا آج یا برآمدگی یا سوراخ باشد.
بند ناف
در قسمتی از نیزه است که مرکز ثقل آن را مشخص میکند، یک بندناف بسته میشود و این ناحیه را محکم میکند. ضخامت بند ناف نمیتواند بیش از 0.8 میلیمتر باشد. این قسمت معمولا در حد 90 تا 106 سانتیمتری نیزههای مردان و 80 تا 90 سانتی متری نیزههای زنان قرار دارد.
ویژگیهای نیزه:
- بدنه آن استوانهای شکل و یکدست باشد و در دو انتها به سمت پایین خم شده باشد.
- وزن نیزه در مسابقات مردان حداقل 800 گرم است.
- اندازه نیزه در مسابقات مردان بین 260 تا 270 سانتی متر است.
- وزن نیزه در مسابقات مردان حداقل 600 گرم است.
- اندازه نیزه در مسابقات مردان بین 220 تا 230 سانتی متر است.
زمین
زمین مسابقات پرتاب نیزه دارای دو بخش اصلی به نام باند وفرودگاه است.
باند
باند محدودهای است که توسط ورزشکار قبل از پرتاب نیزه دویده میشود و حداقل 30 متر طول و 4 متر عرض دارد. این محدده میتواند تا 36 متر نیز باشد. انتهای باند دارای یک قوس پرتابی است که ورزشکار پس از رسیدن به این قسمت نیروی خود را جمع کرده و برای پرتاب نیزه آماده میشود. ورزشکار درحین دوین و خیز برداشتن برای پرتاب نیزه نباید از خطوط باند خارج شود.
فرودگاه
بخش فرود یا فرودگاه در جلوی باند قرار دارد و معمولا پوشش چمنی دارد. چمن میتواند طبیعی یا مصنوعی باشد. نیزه پی از پرتاب توسط ورزشکار در این زمین فرود خواهد آمد و مسافت طی شده توسط نیزه توسط داوران با ابزار دقیق اندازهگیری شده و امتیاز لازم برای ورزشکاران لحاظ میشود.
قوانین
- لمس خط باند یا عبور پا از آن خطا محسوب میشود.
- پای ورزشکار در حین پرتاب نیزه نباید رو یا بیرون از خطوط باند باشد.
- ورزشکار پس از پرتاب نیزه در محدوده باند منتظر مانده و تنها با اجازه داور میتواند محوطه را ترک کند.
- ورزشکار باید نیزه را با یک دست حمل کند.
- شیوه صحیح پرتاب نیزه از قسمت بالایی شانه و توسط دست است.
- چرخاندن نیزه در هنگام پرتاب ممنوع است.
- ورزشکار در حین پرتاب نیزه باید روبه فرودگاه باشد و نباید به آن پشت کند.
- فرود نیزه درصورتی مورد تایید است است که نیزه با نوک فرود بیاید.
- ورزشکار مجاز به پوشیدن دستکش یا نوارپیچ کردن دست و انگشتان نیست.
- استفاده از کمربند توسط ورزشکار مانعی ندارد.