آواز

آواز یا موسیقی آوازی (به انگلیسی: Vocal music) نوعی از موسیقی است که توسط یک یا چند خواننده با همراهی سازهای مختلف (کانتاتا) یا بدون همراهی ساز (آکاپلا) اجرا می‌شود و تمرکز اصلی آن بر آواز خواندن است. در مقابل، موسیقی‌ای که از آواز استفاده می‌کند ولی خواننده یا خوانندگان برجسته‌ای ندارد، به‌طور عمده موسیقی سازی محسوب می‌شود (به عنوان مثال: گروه کر زنان در موومان پایانی سمفونی سیاره‌ها اثرِ گوستاو هولست). به همین ترتیب، موسیقی بدون هیچ‌گونه همراهی برای آواز را «آکاپلا» می‌نامند.

تعریف

موسیقی آوازی غالباً شامل کلماتی در قالب متن ترانه است، هرچند نمونه‌های قابل توجهی نیز وجود دارد که با استفاده از هجا، صداهای غیرزبانی و گاهی به شکل نام‌آوا، مانند صداخوانی در موسیقی جاز، اجرا می‌شود. یک قطعهٔ موسیقی کوتاه آوازی و باکلام اغلب به‌عنوان تصنیف یا ترانه شناخته می‌شود، اگرچه در سبک‌های مختلف موسیقی ممکن است به آن آریا یا سرود گفته شود.

موسیقی آوازی عموماً دارای حرکتی پایدار و سکانسی است که در ارتفاع صوتی به بالا و پایین می‌رود و ملودی را شکل می‌دهد. با این حال، در برخی سبک‌ها از لحنِ کمتر متمایزی استفاده می‌شود، مانند گفتار ریتمیک در موسیقی رپ. همچنین ممکن است از تکنیک‌های دیگری مانند فریاد زدن، غرغر کردن، آوازخواندن با گلو یا لرزش آن، استفاده شود. موسیقی آوازی احتمالاً قدیمی‌ترین شکل موسیقی است، چرا که به هیچ صدای دیگری جز صدای انسان نیاز ندارد و همهٔ فرهنگ‌های موسیقی دارای فرم یا نوعی موسیقی آوازی هستند.

آواز، موسیقی ایرانی

آواز سنتی ایرانی یکی از گنجینه‌های مهم فرهنگی و هنری ایران است که ریشه‌های عمیقی در تاریخ و تمدن این سرزمین دارد. این نوع موسیقی، که بخشی از موسیقی دستگاهی ایران محسوب می‌شود، شامل ترکیبی از نغمه‌ها، مقام‌ها و دستگاه‌های مختلف است که هر یک دارای ساختار و قواعد خاصی هستند. آواز سنتی ایرانی به واسطه تکنیک‌های منحصر به فرد خوانندگی، همچون تحریرها و چهچهه‌ها، شناخته می‌شود و معمولاً همراه با سازهای سنتی مانند تار، سه‌تار، سنتور و کمانچه اجرا می‌شود. این هنر اصیل، علاوه بر زیبایی صوتی، حامل معانی و مفاهیم عمیق ادبی و عرفانی نیز هست که در اشعار استفاده شده در آن، به ویژه اشعار شاعران بزرگ فارسی‌زبان مانند حافظ و مولانا، تجلی می‌یابد. آواز سنتی ایرانی با ارتباط نزدیک خود با فرهنگ و هنر ایرانی، نه تنها یک شکل از موسیقی، بلکه نمایانگر هویت ملی و تاریخی این سرزمین است.