درخواست اصلاح

آیدا پناهنده

از دانشنامه ویکیدا

آیدا پناهنده (متولد ۱۷ شهریور ۱۳۵۸، تهران) فیلمساز، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده است.

آیدا پناهنده
آیدا پناهنده
اطلاعات شخصی
نام(های): آیدا پناهنده
تاریخ تولد: ۱۷ شهریور ۱۳۵۸
محل تولد: تهران
تحصیلات: کارشناسی ارشد سینما از دانشگاه هنر
پیشه: کارگردان، فیلمنامه‌نویس، تهیه‌کننده
شروع فعالیت: 1377
همسر(ها): ارسلان امیری

او تحصیلاتش را در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر گذراند. پناهنده ابتدا به فعالیت ادبی و نوشتن داستان کوتاه پرداخت. اولین داستان کوتاه او با نام «آنا» در شماره نهم مجله کارنامه در اسفندماه ۱۳۷۸به سردبیری هوشنگ گلشیری منتشر شد. پناهنده در کنار فعالیت ادبی، فعالیت‌های سینمایی خود را با ساخت فیلم‌های کوتاه شانزده میلیمتری آغاز کرد و بعد از چند فیلم کوتاه، اولین فیلم کوتاه موفق خود را به نام «آن دست‌ها» (۱۳۸۴) به تهیه کنندگی مادرش ساخت.

آیدا پناهنده اولین فیلم بلند تلویزیونی خود را به نام «قصه داوود و قمری» (۱۳۸۸) به تهیه کنندگی کیانوش عیاری و محصول مرکز سیما فیلم ساخت. او ساخت فیلم سینمایی بلند را با فیلم ناهید(۱۳۹۳) به تهیه کنندگی بیژن امکانیان و محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی آغاز کرد.

از جمله افتخارات آیدا پناهنده می توان به کسب جایزه آینده نویدبخش از جشنواره فیلم کن، کسب جایزه بهترین کارگردانی از جشنواره براتیسلاوا ـ اسلواکی و کسب سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه از سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر اشاره کرد. آیدا پناهنده نویسندگی آثاری همچون زالاوا، تی تی، اسرافیل، ناهید و پاییز نیکایدوها و کارگردانی آثاری همچون تی تی، اسرافیل و ناهید را در کارنامه هنری خود دارد.

او اغلب فیلم‌هایش را بر محوریت زنان و چالش‌های فردی و اجتماعی آن‌ها در بستر فرهنگی سنتی یا نیمه‌سنتی شهرهای کوچک و متوسط ایران ساخته است. وی بارها تأکید کرده است که رخشان بنی‌اعتماد تأثیر شگرفی بر نگاه و سبک او گذاشته است.

آثار هنری آیدا پناهنده

فیلم‌های سینمایی

نام فیلم سمت سال ساخت توضیحات
ناهید نویسند و کارگردان ۱۳۹۳ نویسنده همکار: ارسلان امیری- تهیه کننده: بیژن امکانیان
اسرافیل نویسنده و کارگردان ۱۳۹۵ نویسنده همکار: ارسلان امیری- تهیه کننده: مستانه مهاجر
پاییز نیکایدوها نویسنده و کارگردان ۱۳۹۷ نویسنده همکار: ارسلان امیری- تهیه کننده: نایومی کاواسه (محصول مشترک ژاپن و هنگ کنگ)
تی تی نویسنده، کارگردان و تهیه کننده ۱۳۹۹ نویسنده همکار: ارسلان امیری
زالاوا نویسنده ۱۳۹۹ کارگردان: ارسلان امیری- تهیه کننده: سمیرا برادری، روح الله برادری

فیلم‌های تلویزیونی

نام فیلم سمت سال ساخت توضیحات
گمشده در تاریکی نویسنده ۱۳۸۷ نویسنده مشترک: ارسلان امیری/ کارگردان: مازیار میری
قصهٔ داوود و قمری نویسنده و کارگردان ۱۳۸۸ نویسنده مشترک: ارسلان امیری/ تهیه کننده: کیانوش عیاری
آبروی از دست رفتۀ آقای صادقی نویسنده و کارگردان ۱۳۹۰ نویسنده مشترک: ارسلان امیری/ تهیه کننده: مهدی شفیعی
از جنوب شرقی نویسنده و کارگردان ۱۳۹۱ نویسنده مشترک: ارسلان امیری/تهیه کننده: یاسر خیّر

سریال‌های نمایش خانگی

نام اثر سمت سال ساخت
در انتهای شب کارگردان 1403

فیلم‌های مستند

نام فیلم سمت سال ساخت توضیحات
ایراندخت کارگردان و تهیه کننده ۱۳۸۷ مستند کوتاه
خانۀ قمر خانم کارگردان و تهیه کننده ۱۳۸۹ مستند بلند
دوستان و برادران کارگردان ۱۳۹۴ مستند بلند

فیلم‌های کوتاه

نام فیلم سمت سال ساخت توضیحات
قوطی حلبی- بازار نویسنده و کارگردان ۱۳۷۸ شانزده میلیمتری- فیلم دانشجویی
رمولوس نویسنده و کارگردان ۱۳۸۰ شانزده میلیمتری- فیلم دانشجویی
تاکسونومی نویسنده و کارگردان و تهیه کننده ۱۳۸۲ تهیه کننده: آیدا پناهنده
آن دست ها نویسنده و کارگردان ۱۳۸۴ تهیه کننده: نزهت ریاضی
روشنایی های شهر نویسنده و کارگردان و تهیه کننده ۱۳۸۶ تهیه کننده: آیدا پناهنده
تاج خروس نویسنده و کارگردان و تهیه کننده ۱۳۸۷ محصول انجمن سینمای جوانان ایران
گلدان های زمستانی نویسنده و کارگردان و تهیه کننده ۱۳۸۸ نیمه بلند/ محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی

جوایز و جشنواره‌ها

فیلم‌های کوتاه

  • برنده بهترین فیلم بخش نگاه نو (آن دست ها)، بیست و دومین جشنواره ملی و دهمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران
  • کاندیدای بهترین فیلم کوتاه داستانی (آن دست ها)، جشن خانه سینما ۱۳۸۴
  • منتخب بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر
  • برنده دیپلم افتخار بهترین فیلم‌نامه داستانی (روشنایی های شهر)، جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران
  • برنده جایزه سوم بهترین فیلم کوتاه داستانی (روشنایی های شهر)، سومین جشنواره کوثر، مشهد
  • کاندیدای بهترین فیلم کوتاه داستانی (روشنایی های شهر) جشن خانه سینما
  • برنده جایزه بهترین کارگردانی داستانی (تاج خروس)، دوازدهمین جشن خانه سینما / نخستین دورۀ آکادمی فیلم کوتاه ایران (اولین جشن مستقل فیلم کوتاه)
  • برنده جایزه بهترین کارگردانی (تاج خروس)، بیست و پنجمین جشنواره فیلم کوتاه تهران
  • برنده جایزه بهترین استعداد جوان (تاج خروس)، بیست و پنجمین جشنواره فیلم کوتاه تهران
  • حضور در هفتمین کمپ استعدادهای جوان برلین
  • برنده جایزه بهترین فیلم (گلدان های زمستانی)، ششمین جشنواره «آیینه و آفتاب»

فیلم‌های مستند

  • جایزه تندیس بهترین کارگردانی مستند بلند (خانه قمرخانم)، پانزدهمین جشن خانه سینما
  • کاندیدای بهترین فیلم، بهترین تصویربرداری، بهترین صدابرداری و صداگذاری (خانه قمرخانم)، پانزدهمین جشن خانه سینما

فیلم‌های تلویزیونی

  • کاندیدای سیمرغ بلورین بهترین فیلم ویدئویی، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه، بهترین بازیگر زن، بهترین بازیگر مرد (قصۀ داوود و قمری) بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر- بخش ویدئویی
  • برنده دیپلم افتخار بهترین کارگردانی (قصۀ داوود و قمری) بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر - بخش ویدئویی
  • برنده یاس زرین بهترین فیلم‌نامه (آبروی از دست رفتۀ آقای صادقی)، نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم های ویدئویی تهران
  • برندهٔ بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر مرد، بهترین تصویربرداری و بهترین فیلم‌نامه (آبروی از دست رفتۀ آقای صادقی)ُ جشنواره بین‌المللی جام جم
  • برنده یاس زرین بهترین کارگردانی در بخش «خاطره یاس ها» (از جنوب شرقی) دومین جشنواره بین المللی فیلم یاس

فیلم‌های سینمایی

ناهید

اسرافیل

پاییز نیکایدوها

  • فیلم افتتاحیۀ پنجمین فستیوال بین المللی فیلم نارا – ژاپن
  • منتخب چهل و سومین فستیوال بین المللی فیلم هنگ کنگ
  • اکران سراسری در کشور ژاپن از ژانویه ۲۰۱۹

تی تی

  • کاندیدای بهترین فیلمنامه، بهترین فیلمبرداری، بهترین موسیقی متن و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران، سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر/ این فیلم به دلیل حضور در جشنواره بین‌المللی فیلم توکیو در دو بخش بهترین فیلم و بهترین کارگردانی جشنواره سی و نهم فجر داوری نشد.
  • کاندیدای بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین موسیقی متن، بهترین بازیگر نقش اول زن (الناز شاکردوست)‌، چهاردهمین جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران
  • برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر زن نقش اول، الناز شاکردوست، چهاردهمین جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران
  • برنده جایزۀ بهترین بازیگر زن، الناز شاکردوست، بیست و ششمین فستیوال بین المللی سینمای مؤلف رباط مراکش
  • برندۀ تقدیر ویژۀ منتقدان، بیست و ششمین فستیوال بین المللی سینمای مؤلف رباط مراکش
  • برندۀ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران، فستیوال بین المللی تصاویر نو پارسی- فرانسه

زالاوا

داوری‌ها

-دوازدهمین جشنواره فیلم کوتاه کل گراش - ۱۳۹۴

- هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم دهوک - کردستان عراق 2019

- یازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های مستند TRT ترکیه 2019

- چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند سینما حقیقت ۱۳۹۹

- سی‌وسومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان ۱۳۹۹

- بخش نگاه نو (فیلم‌های اول) سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر ۱۳۹۷

- سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران ۱۳۹۷

- بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم استکهلم Impact Award 2015