خرما

خرما، با نام علمی (Phoenix dactylifera)، گیاهی تک‌لپه‌ و گرمسیری است. خرما را با عنوان رطب نیز می‌شناسند و آن یک میوه‌ی خوراکی، دارای پوستی نازک، طعمی شیرین و هسته‌ای سخت است. از گذشته های دور، میوه خرما غذای اصلی کشورهای خاورمیانه و هندوستان بوده است؛ کشت خرما در جوامع مدرن امروز که در غرب پاکستان انجام می شود، به 7000 سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. درختان خرما را با عنوان نخل می‌شناسند و میوه‌های آن به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه آویزان بوده و برگ‌های آن بزرگ است. ارتفاع نخل ها به ۱۰ الی ۲۰ متر، یا بیشتر، می‌رسد.

خرما (رطب)

اطلاعات
طبع در طب سنتی:	طبع خرما در منابع طب سنتی، گرم و خشک است.
فرمانرو:	گیاهان
شاخه:	گیاهان گلدار
رده:	تک‌لپه‌ای‌ها
راسته:	خرما‌سانان
تیره:	نخلیان
گونه:	خرما
نام علمی:	Phoenix dactylifera
نام های دیگر:	رطب

اسامی بهترین انواع خرما برای مصرف:

مجول: ریشه آن در مروکو است؛ مجول بزرگ و خوشمزه بوده و عطر و طعمی تافی مانند دارند.

بارهی: این نوع از خرما را با نام خرمای زرد نیز می‌شناسند. این تنوع بومی مربوط به کشور عراق است. بارهی ها نرم و دارای گوشت ضخیم تری هستند.

دایری: این خرماها دراز، باریک و سیاه هستند.

هالاوی: این نوع از خرماها فوق‌العاده شیرین و کوچک هستند.

دگلت نور: این نوع خرما، یکی از بهترین گونه های تونس و الجزایر می‌باشد. دگلت نور نیمه خشک بوده و شیرینی آن زیاد نمی‌باشد. این خرماها معمولا در آشپزی استفاده می‌شوند.

هایانی: در مصر، این خرماها نرم و سیاه و قرمز هستند.

میگراف: این نوع خرما در جنوب یمن محبوب می‌باشد. این نوع از خرما، خرماهایی بزرگ و طلایی هستند.

ایتیما: این نوع خرماها بومی الجزایر هستند. ایتیما، بسیار شیرین، بزرگ و مستطیل شکل است.

طبع خرما

طبع خرما گرم و خشک است. بنابراین خرما برای سرد مزاجان مناسب بوده و گرم مزاجان می‌بایست در مصرف آن دقت نموده و حتما آن را با مصلحاتش مصرف کنند.

خواص خرما

• خرمای تازه خاصیت پاک کنندگی و پالایندگی گوارش را داراست.
• خرما، همانند انجیر و مویز، برای ریه و مجازی هوایی بسیار مفید است.
• تقویت کننده‌ی کلیه است.
• مصرف خرما برای برخی فلج ها یا لرزش های بدن، به ویژه در سردمزاجان، و درد مفاصل و کمر که ناشی از سردی است بسیار مفید است.
• خرما چاق کننده است.
• در رفع تب، به ویژه در افراد بلغمی مزاج، موثر است. این افراد دارای رطوبت زیاد و پف آلودگی بوده و دچار سرماخوردگی مکرر در فصول سرد می‌شوند؛ مصرف خرما با رفع رطوبت زائد، که ریشه در عفونت و تب دارد، به تقویت سیستم ایمنی و بهبود آنها کمک می‌کند.
• مصرف خرما برای درمان رطوبت بدن مفید است. بدین منظور شما می‌توانید هفت عدد خرما را به صورت ناشتا میل کرده و بعد از آن ،آب مصرف نکنید.
• خوردن خرما در درمان خشکی بدن نیز موثر است. بدین منظور شما می‌توانید هفت عدد خرما را میل کرده و بعد از آن آب بنوشید.
• جهت درمان انگل روده، به هنگام خواب هفت عدد خرما میل کنید.
• خرما تقویت کننده حافظه است. خرما به دلیل داشتن قند طبیعی به راحتی بر روی حافظه کوتاه مدت مغز تأثیر گذاشته، و از آنجایی که قند خوراک مغز است، مغز فعالیت خود را به خوبی انجام خواهد داد.
• مصرف خرما در درمان پوسیدگی دندان موثر است. خرما به دلیل اثرات بازدارنده در رشد باکتری، عامل پوسیدگی دندان، در پیشگیری از بروز این عارضه موثر است.
• وجود مقدار قابل توجهی پتاسیم و منیزیم در خرما، برای جلوگیری از پرفشاری خون و کار صحیح عضلات و اعصاب بسیار موثر است.
• مصرف خرما مقدار قابل توجهی فولات، یا همان اسید فولیک، به بدن می‌رساند که جهت خون سازی بدن لازم است.
• ویتامین C موجود در خرما برای جلوگیری از بیمارهای خطرناک خونریزی دهنده، یا همان اسکوربوت، لازم است. در هر 100 گرم خرما 14 میلی گرم ویتامین C موجود است. بدن هر فرد می‌بایست روزانه 60 میلی گرم ویتامین C دریافت کند.
• خرما به دلیل دارا بودن مواد غذایی مانند قند، چربی، پروتئین و انواع ویتامین های ضروری، یک رژیم غذایی مناسب و سالم محسوب می‌شود.
• مصرف خرما با شیر و ماست، در پیشگیری از گرسنگی و تشنگی موثر است.
• خرما تقویت کننده‌ی قلب است.
• فسفر موجود در خرما سبب تقویت و حفظ سلول‌های عصبی می‌شود.
• خرما دارای ویتامین B می‌باشد که به حفظ تعادل اعصاب کمک کرده و همچنین سبب رشد خواهد شد.
• مصرف خرما برای جبران کمبود آهن بسیار مفید است.
• فیبر موجود در خرما برای بهبود عملکرد سیستم گوارش و هضم و دفع مواد غذایی بسیار مؤثر است.
• مصرف منظم خرما به رشد باکتری های مفید در روده کمک می‌کند.
• مصرف خرما برای سرطان معده بسیار مفید است.
• به دلیل وجود پتاسیم در خرما، این میوه برای مهار کردن اسهال موثر است.
• خرما، ضد یبوست و تا حدودی ملین است.
• خرما، میزان قند خون را کنترل می‌کند. به همین دلیل، به بیماران مبتلا به دیابت توصیه می‌شود که آن را در رژیم غذایی خود بگنجانند.

مضرات و منع مصرف های خرما

• هر چه خرما شیرین تر باشد، حرارت بیشتری تولید می‌کند. افرادی که چاق هستند و دارای مزاج گرم و تر می باشند ازخوردن خرما پرهیز کنند. چون این افراد استعداد غلبه خون و حرارت خون را داشته و خرما آن را تشدید می‌کند و این خون غلیظ ممکن است موجب تغییر در تناسب اخلاط شود.
• زیاده روی در مصرف خرما سبب آسیب به کبد و طحال، افزایش فشار خون، جوش دهان و پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
• مصرف خرما به دلیل قند زیادی که دارد برای کسانی که لوزالمعده حساس دارند می‌بایست با احتیاط همراه باشد.
• مصرف خرما برای افراد مبتلا به سندرم متابولیک، بیماری های قلبی و عروقی و تبخال توصیه نمی شود.

مصلحات خرما

با توجه به طبع گرم خرما، توصیه می‌شود که گرم مزاجان آن را با مصلحاتش که شامل سکنجبین، آب انار و گلاب می‌شود مصرف کنند تا طبع و مزاج خرما اصلاح شود.