گاهشماری میلادی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''گاهشماری میلادی''' یا '''تقویم میلادی''' یک گاهشماری با ریشه‌ی مسیحی است که هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای [[جهان]] استفاده می‌شود و تقویمی بین‌المللی است. این گاهشماری از [[گاهشماری ژولینی]] با مبدأ میلاد [[عیسی مسیح]]<sup>(ع)</sup> بر گرفته شده است و نخست از سوی آلویسیوس لیلیوس که پزشکی از اهالی [[کالابریا]] بود، پیشنهاد شد. تعدیل کبیسه‌گیری این گاهشماری در ۲۴ فوریهٔ ۱۵۸۲ از سوی پاپ [[گریگوری سیزدهم]] پذیرفته شد و از آن پس به '''گاهشماری گریگوری (گِرِگوری)''' مشهور شد ولی در ایران و کشورهای عربی به آن '''تقویم میلادی''' می‌گویند. | '''گاهشماری میلادی''' یا '''تقویم میلادی''' یک گاهشماری با ریشه‌ی مسیحی است که هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای [[جهان]] استفاده می‌شود و تقویمی بین‌المللی است. این گاهشماری از [[گاهشماری ژولینی]] با مبدأ میلاد [[عیسی مسیح]]<sup>(ع)</sup> بر گرفته شده است و نخست از سوی آلویسیوس لیلیوس که پزشکی از اهالی [[کالابریا]] بود، پیشنهاد شد. تعدیل کبیسه‌گیری این گاهشماری در ۲۴ فوریهٔ ۱۵۸۲ از سوی پاپ [[گریگوری سیزدهم]] پذیرفته شد و از آن پس به '''گاهشماری گریگوری (گِرِگوری)''' مشهور شد ولی در ایران و کشورهای عربی به آن '''تقویم میلادی''' می‌گویند. | ||
[[پرونده:تصویر-پاپ گریگوری سیزدهم .jpg|جایگزین=تصویری از پاپ گریگوری سیزدهم|بندانگشتی|'''تصویری از پاپ گریگوری سیزدهم''']] | |||
ابتدا گاهشماری گریگوری در میان کشورهای [[کاتولیک]] [[اروپا]] و سپس در میان [[پروتستان]]<nowiki/>ها و [[ارتدکس]]<nowiki/>ها نیز پذیرفته‌شد. [[یونان]] آخرین کشور اروپایی بود که در سال ۱۹۲۳ اقدام به پذیرش این گاهشماری کرد. [[ژاپن]]، [[کره]] و [[چین]] به‌ترتیب در سال‌های ۱۸۹۵، ۱۸۷۲ و ۱۹۱۲ گاهشماری میلادی را پذیرفتند. امروزه در اکثر کشورهای [[جهان]]، گاهشماری میلادی به‌عنوان تقویم رسمی شناخته می‌شود. [[مصر]] در سال ۱۸۷۵ و [[ترکیه]] در تاریخ ۲۶ دسامبر ۱۹۲۵ تصویب و از اول ژانویه سال ۱۹۲۶ اقدام به پذیرش تقویم میلادی کردند. [[عربستان سعودی]] آخرین کشور اسلامی است که در سال ۲۰۱۶ تقویم میلادی را بعنوان تقویم رسمی این کشور انتخاب و جایگزین [[تقویم ام‌القری]] (مبتنی بر [[تقویم هجری قمری]]) کرد. | ابتدا گاهشماری گریگوری در میان کشورهای [[کاتولیک]] [[اروپا]] و سپس در میان [[پروتستان]]<nowiki/>ها و [[ارتدکس]]<nowiki/>ها نیز پذیرفته‌شد. [[یونان]] آخرین کشور اروپایی بود که در سال ۱۹۲۳ اقدام به پذیرش این گاهشماری کرد. [[ژاپن]]، [[کره]] و [[چین]] به‌ترتیب در سال‌های ۱۸۹۵، ۱۸۷۲ و ۱۹۱۲ گاهشماری میلادی را پذیرفتند. امروزه در اکثر کشورهای [[جهان]]، گاهشماری میلادی به‌عنوان تقویم رسمی شناخته می‌شود. [[مصر]] در سال ۱۸۷۵ و [[ترکیه]] در تاریخ ۲۶ دسامبر ۱۹۲۵ تصویب و از اول ژانویه سال ۱۹۲۶ اقدام به پذیرش تقویم میلادی کردند. [[عربستان سعودی]] آخرین کشور اسلامی است که در سال ۲۰۱۶ تقویم میلادی را بعنوان تقویم رسمی این کشور انتخاب و جایگزین [[تقویم ام‌القری]] (مبتنی بر [[تقویم هجری قمری]]) کرد. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۵۷
گاهشماری میلادی یا تقویم میلادی یک گاهشماری با ریشه‌ی مسیحی است که هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای جهان استفاده می‌شود و تقویمی بین‌المللی است. این گاهشماری از گاهشماری ژولینی با مبدأ میلاد عیسی مسیح(ع) بر گرفته شده است و نخست از سوی آلویسیوس لیلیوس که پزشکی از اهالی کالابریا بود، پیشنهاد شد. تعدیل کبیسه‌گیری این گاهشماری در ۲۴ فوریهٔ ۱۵۸۲ از سوی پاپ گریگوری سیزدهم پذیرفته شد و از آن پس به گاهشماری گریگوری (گِرِگوری) مشهور شد ولی در ایران و کشورهای عربی به آن تقویم میلادی می‌گویند.
ابتدا گاهشماری گریگوری در میان کشورهای کاتولیک اروپا و سپس در میان پروتستان‌ها و ارتدکس‌ها نیز پذیرفته‌شد. یونان آخرین کشور اروپایی بود که در سال ۱۹۲۳ اقدام به پذیرش این گاهشماری کرد. ژاپن، کره و چین به‌ترتیب در سال‌های ۱۸۹۵، ۱۸۷۲ و ۱۹۱۲ گاهشماری میلادی را پذیرفتند. امروزه در اکثر کشورهای جهان، گاهشماری میلادی به‌عنوان تقویم رسمی شناخته می‌شود. مصر در سال ۱۸۷۵ و ترکیه در تاریخ ۲۶ دسامبر ۱۹۲۵ تصویب و از اول ژانویه سال ۱۹۲۶ اقدام به پذیرش تقویم میلادی کردند. عربستان سعودی آخرین کشور اسلامی است که در سال ۲۰۱۶ تقویم میلادی را بعنوان تقویم رسمی این کشور انتخاب و جایگزین تقویم ام‌القری (مبتنی بر تقویم هجری قمری) کرد.
کبیسه‌گیری
کبیسه‌گیری تقویم میلادی دارای دو دورهٔ زمانی است. در دورهٔ ژولینی سال‌های مضرب عدد ۴ کبیسه‌اند. در دورهٔ گریگوری هر چهار سال یک‌بار (سال‌های مضرب ۴) کبیسه است، با این استثنا که در سال‌های رأس سده، تنها سال‌های مضرب عدد ۴۰۰ کبیسه‌اند. در تصحیح گاهشماری میلادی، با حذف ده روز از تقویم ژولینی، روز پس از پنجشنبه ۴ اکتبر ۱۵۸۲ ژولینی، جمعه ۱۵ اکتبر گریگوری است؛ و ازنظر تاریخی، روزهای ماقبل ۵ اکتبر ۱۵۸۲ میلادی بر اساس گاهشماری ژولینی در نظر گرفته می‌شود و عملاً ده روز از تاریخ میلادی حذف‌شده قلمداد می‌شود.
در شبه جزیره ایبری، ایتالیا و لهستان بعد از پنجشنبه ۴ اکتبر جمعه ۵ اکتبر نبود بلکه ۱۵ اکتبر بود که ۱۰ رور از روزهای تاریخ برای رفع خطاهای تقویم جولیان برداشته شد. در فرانسه و می‌سی‌سی‌پی (ایالات متحده آمریکا)، یکشنبه ۹ دسامبر با ۲۰ دسامبر میلادی دنبال شد.
ماه‌های میلادی
هر سال در گاهشماری گرگوری ۱۲ ماه دارد. نام ماه‌های میلادی رایج در ایران از زبان فرانسوی وارد زبان فارسی شده‌است که البته با تلفظ فرانسوی متفاوت هستند، همچنین نام و املای فرانسوی آنها با همتای انگلیسی خود نیز متفاوت است. نام‌های رایج در فارسی دری از زبان انگلیسی، و نام‌های رایج در فارسی تاجیکستان از زبان روسی هستند.
فهرست نام ماه‌های گاهشماری میلادی و تعداد روزهای آنها:
| شماره | نام فرانسوی | شمار روز | نام انگلیسی | نام روسی |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | ژانویه | ۳۱ | جَنیوئری | یَنوَر |
| ۲ | فوریه | ۲۸ یا ۲۹ | فِبریوئری | فیروْرَل |
| ۳ | مارس | ۳۱ | مارچ | مَرت |
| ۴ | آوریل | ۳۰ | اِیپریل (آپریل) | اَپریل (با یای مجهول) |
| ۵ | می | ۳۱ | مِی | مَی |
| ۶ | ژوئن | ۳۰ | جون (جوئن) | اییُن |
| ۷ | ژوئیه | ۳۱ | جولای | اییُل |
| ۸ | اوت | ۳۱ | آگِست یا آگوست | اَوْگُست |
| ۹ | سپتامبر | ۳۰ | سِپتِمبِر | سینتْیَبر |
| ۱۰ | اکتبر | ۳۱ | آکتُبِر یا اُکتُبِر | اوکتیَبر |
| ۱۱ | نوامبر | ۳۰ | نُوِمبِر | نویَبر |
| ۱۲ | دسامبر | ۳۱ | دِسِمبِر | دیکَبر |