دیازپام

دیازپام برای درمان اضطراب، از بین بردن عوارض ترک ناگهانی الکل و جلوگیری از تشنج استفاده می‌شود. هم‌چنین در از بین بردن اسپاسم عضلانی و آرام‌سازی پیش از عمل‌های پزشکی نیز کاربرد دارد.

ساختار شیمیایی دیازپام

دیازپام
فرمول شیمیایی:	C16H13ClN2O۱
عنوان دارو:	دیازپام
جرم مولی:	284.7 g/mol g·mol−1
نام‌های تجاری:	Diastat, Valium
روش مصرف دارو:	Oral, IM, IV, suppository
کد ATC:	N05BA01 N05BA17

نحوه‌ عملکرد

این دارو از طریق آرام کردن مغز و اعصاب عمل می‌کند. دیازپام هم‌خانواده‌ی یک دسته از داروهایی است که با نام بنزودیازپین شناخته می‌شوند.

نحوه‌ مصرف و دوز مصرفی

• پیش از شروع دوره‌ی مصرفی داروی دیازپام و قبل از هر بار مصرف مجدد راهنمای ارائه شده توسط دکتر داروخانه را مطالعه کنید. اگر در مورد طریقه‌ی مصرف به مشکلی برخورد کردید، از پزشک خود یا دکتر داروخانه سوال کنید.
• این دارو را طبق دستور پزشک، به صورت خوراکی، همراه غذا یا بدون غذا، میل کنید.
• اگر از نوع شربت دیازپام استفاده می‌کنید، دوز دارو را با پیمانه‌ی مخصوص اندازه‌گیری کنید.
• از قاشق‌های غذاخوری خانگی استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است کم‌تر یا بیش‌تر از مقدار معین دارو مصرف کنید.
• اگر برای درمان متمرکز از داروی دیازپام استفاده می‌کنید، دوز مقرر را با مقداری نوشیدنی یا خوردنی مخلوط کنید. تمام مخلوط را به یک‌باره مصرف کنید و آن را برای وعده‌های بعدی ذخیره نکنید.
• دوز مصرف داروی دیازپام به سن، وضعیت بیماری و پاسخ‌گویی بدن شما به درمان بستگی دارد.
• به طور خودسرانه اقدام به قطع مصرف دارو نکنید؛ دوز مصرفی را افزایش ندهید و بیش‌تر از مقدار تجویزی پزشک مصرف نکنید. در صورت انجام چنین رفتارهایی وضعیت شما بهبود نمیابد و خطر بروز عوارض جانبی بیش‌تر می‌شود. در زمان مقرر مصرف دارو را متوقف کنید.
• در صورتی که مصرف داروی دیازپام را متوقف کردید، به پزشک خود یا دکتر داروخانه اطلاع دهید.
• اگر مصرف دیازپام را به طور ناگهانی متوقف کنید، ممکن است به عوارضی مانند لرزش، گرفتگی شکمی و عضلانی، استفراغ، تعریق بیش از حد، اضطراب، بی‌حسی و تشنج مبتلا شوید.
• پزشک شما ممکن است دوز مصرفی‌تان را به آرامی کاهش دهد. این امکان در صورتی که برای مدت طولانی یا در دوزهای بالا از این دارو استفاده می‌کردید بیش‌تر وجود دارد.
• در صورتی که دیازپام برای مدت طولانی استفاده شود، ممکن است به خوبی قبل عمل نکند. اگر این دارو کارایی خود را از دست داد، با پزشک‌تان در این باره صحبت کنید.
• در صورت تجویز پزشک داروی دیازپام را به طور منظم مصرف کنید تا تاثیرگذاری آن بیش‌تر شود.
• به یاد داشته باشید که هر روز در زمان مقرر دارو را استفاده کنید.
• اگر بیماری‌تان به حالت قبل از مصرف دیازپام بازگشت یا حال‌تان وخیم‌تر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.

اثرات جانبی

به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است زیرا او با توجه به شرایط پزشکی شما قضاوت کرده است که سود داروی دیازپام برای شما بیشتر از عوارض آن خواهد بود و بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند ولی این موضوع دلیلی بر خود درمانی نمی باشد.

• از جمله عوارض جانبی که مصرف این دارو به وجود می آورد سر درد، خواب آلودگی، افزایش ترشحات بزاق، گیجی، افت فشار خون، درد در ناحیه شکم، اختلالات خونی، تغییر میل جنسی، یرقان و احتباس ادرار می باشد.
• هنگام استفاده از این دارو عوارضی مانند ترومبوفلبیت نیز گزارش شده است.
• در برخی موارد مصرف دیازپام می تواند باعث بروز عوارض جانبی جدی مانند اختلالات ذهنی، لرز، به وجود آمدن زخم هایی در دهان، تب، مشکلات تنفسی، خارش پوستی، اضطراب، به وجود آمدن مشکلاتی در تکلم، بی خوابی و به وجود آمدن مشکلات قلبی شود. در صورتی که با این علائم رو به رو شدید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
• در مصرف این دارو زیاده روی نکنید چرا که مصرف بیش از اندازه این دارو می تواند اعتیاد آور باشد.

موارد احتیاط

• قبل از مصرف این دارو باید سابقه پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید به خصوص اگر بیماری های خاصی مانند مشکلات تنفسی مانند نارسایی حاد تنفسی، مشکلات کبدی، اضطراب، حالات فوبیک، بیماری ضعف در عضلات ، افرادی که بیماری سایکوز مزمن دارند و یا افرادی که اختلالات ذهنی دارند یا داشته اند.
• مصرف این دارو در افراد مسن و افرادی که از بیماری های کلیوی و کبدی رنج می برند باید تحت نظر پزشک باشد.
• به هیچ عنوان دیازپام ر خودسرانه مصرف نکنید و یا به اطرافیانتان که حالتی مانند حالات شما دارند تجویز نکنید.
• پزشکان برای جلوگیری از عوارض مصرف بلند مدت این دارو، مقدار مصرف را به مرور زمان کاهش می دهند تا فرد دچار آسیب نشود.
• انفوزیون وریدی دیازپام را نباید در منزل یا در مکان های بدون تجهیزات انجام داد بلکه برای این کار باید حتما به اورژانس مراجعه کرد.
• به هیچ عنوان تزریق وریدی این دارو را نباید سریع و یکجا انجام داد چرا که این کار می تواند باعث بروز آپنه و یا ایست قلبی شود بلکه باید برای تزریق هر ۵ میلی گرم یک دقیقه زمان بگذارند.
• تزریق دیازپام بسیار حساس می باشد، بنابراین تزریق نباید از طریق مچ دست و یا مچ پا انجام شود.
• فراموش نکنید که تزریق عضلانی این دارو زمانی توصیه می شود که فرد نتواند این دارو را به صورت وریدی و یا خوراکی مصرف کند.
• در زمان دوره مصرف این دارو رانندگی نکنید و تا می توانید کار سنگین انجام ندهید.
• دیازپام برای تسکین اضطراب ، اختلالات خواب ، و اختلالات هراس تجویز می شود. این دارو همچنین به عنوان ضد تشنج و شل کننده ماهیچه اسکلتی استفاده می شود.

تداخلات دارویی

• یکی از مسائل مهمی که وجود دارد این است که تداخلات دارویی ممکن است خطر ابتلای شما به عوارض جانبی را افزایش دهد یا اینکه نحوه عملکرد دارو را تحت تاثیر قرار دهد.
• دیازپام را همراه برخی از دارو ها مانند ضد دردهای مخدر، مهار کننده های مونوآمینواکسید، درزپین، داروهای ضعیفکنند اعصاب مرکزی، ریفامپین، ایزونیازید، بیهوش کننده های مرکزی و متیل دوپا استفاده کرد.
• اگر باید عمل جراحی انجام دهید مصرف این دارو را به پزشک معالج و کادر درمان اطلاع دهید چون دیازپام فشار خون را به شدت کاهش می دهد و باعث شوک در حین عمل حراحی می شود.
• برخی از مواد مانند آنتی اسید ها می توانند جذب این دارو را با تاخیر رو به رو کنند.
• مصرف این دارو همراه با کارباماز باعث بروز اختلالاتی در متابویسم می شود.
• مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی به هیچ عنوان توصیه نمی شود مگر اینکه به دستور پزشک باشد.