شیمی درمانی

شیمی درمانی به روش درمان دارویی بیماری‌هایی مانند سرطان گفته می‌شود. این درمان که بر روی بیماران سرطانی انجام می‌شود، بسیار گسترده بوده و جوانب زیادی دارد.

شیمی‌درمانی شخص مبتلا به سرطان پستان که از دستکش سرد جهت کاهش آسیب ناشی از شیمی‌درمانی به ناخن‌ها استفاده شده‌است.

واژه شیمی درمانی (chemotherapy) مربوط به دارو‌هایی است که رشد سلول‌های سرطانی را در بدن مختل کرده و نمی‌گذارد سلول‌ها تکثیر شوند. این عمل و کشتن سلول‌های در حال تکثیر، به گونه‌ای است که به نوع سرطان و درصد پیشرفت آن در بدن فرد مبتلا بستگی دارد.

بر اساس مطالعات انجام شده بر روی بدن انسان، ثابت شده است سلول‌های بدن همواره در حال تقسیم هستند و جایگزین سلول‌های دیگر می‌شوند. هنگام ابتلای فرد به سرطان، رشد این سلول‌ها و تقسیماتشان به قدری بیشتر می‌شود که سلول‌های سالم بدن را نیز به خطر می‌اندازد. داروهای شیمی درمانی نیز در اصل برای جلوگیری از این امر به بیمار داده می‌شود.

روش انجام

روش این درمان به دو صورت تزریقی و یا استفاده از قرص است. در درمان سرطان به شیوه استفاده از قرص، پزشک با توجه به سطح بیماری، داروهای مخصوصی را تجویز می‌کند که این داروها از رشد و تکثیر سلول‌ها در بدن جلوگیری می‌کنند. لیست داروهای شیمی درمانی سرطان و تعداد جلسات آن به نظر پزشک بستگی دارد و کارایی هر کدام از داروهای سرطانی متفاوت است. هر کدام از داروهای کموتراپی، به روش‌های متفاوتی جلوی رشد سلول‌های سرطانی را می‌گیرد.

انواع

کودکان

شیمی درمانی کودکان کمی با بزرگسالان تفاوت دارد. در این روش درمانی باید متخصص هماتولوژی و انکولوژی کودکان با متخصصین شیمی درمانی همکاری کنند. سرطان‌های کودکان بیشتر در زمینه سرطان غده تیروئید، اشکال مختلف سرطان دهان و سرطان خون هستند.

معمولا در شیمی درمانی کودکان روش‌های ترکیبی دیگری هم استفاده می‌‌شوند. یکی از این روش‌ها ایمونوتراپی است که یک روش جدید در درمان سرطان در کودکان است و می‌تواند موثرتر باشد. دوره‌های درمانی استراحت هم دارند و باید کودک ریکاور شود. در غیر اینصورت آسیب‌های جدی در روند رشد او مشاهده خواهد شد. اگر در کودک خود عارضه خلط خونی مشاهده کردید فوراً به پزشک مراجعه کنید.

زنان و مردان

شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد تفاوت‌های جنسی بر پیشگیری، استعداد سرطان، پیشرفت، بقا و پاسخ به درمان‌های مختلف سرطان تأثیر می‌گذارد. بیشتر سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان واژن و سرطان تخمدان پیشرفته در زنان رخ می‌دهد.

تأثیر جنسیت بیولوژیکی بر اتیولوژی سرطان به طور کامل مشخص نشده است، اما شواهد واضحی وجود دارد که نشان می‌دهد شیوع و پاسخ به بیماری سرطان در مردان و زنان یکسان نیست.

سالمندان

لازم به یادآوری است که شیمی درمانی می‌تواند یک گزینه درمانی برای بیماران در هر سنی باشد. در خصوص افراد مسن قبل، حین و بعد از شیمی درمانی باید مراقبت‌های بیشتری صورت بگیرد؛ زیرا بیشتر آن‌ها به بیماری‌های قلبی، فشار خون و دیابت مبتلا هستند. همچنین برای جلوگیری از ریسک ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان مثانه و سرطان پروستات بدخیم بهتر است مراقبت‌ها را تا حد امکان بیشتر کرد.