خرما

خرما، با نام علمی (Phoenix dactylifera)، گیاهی تک‌لپه‌ و گرمسیری است. خرما را با عنوان رطب نیز می‌شناسند و آن یک میوه‌ی خوراکی، دارای پوستی نازک، طعمی شیرین و هسته‌ای سخت است. از گذشته‌های دور، میوه خرما غذای اصلی کشورهای خاورمیانه و هندوستان بوده است؛ کشت خرما در جوامع مدرن امروز که در غرب پاکستان انجام می شود، به 7000 سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. درختان خرما را با عنوان نخل می‌شناسند و میوه‌های آن به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه آویزان بوده و برگ‌های آن بزرگ است. ارتفاع نخل ها به ۱۰ الی ۲۰ متر، یا بیشتر، می‌رسد.

خرما (رطب)

اطلاعات
طبع در طب سنتی:	طبع خرما در منابع طب سنتی، گرم و خشک است.
فرمانرو:	گیاهان
شاخه:	گیاهان گلدار
رده:	تک‌لپه‌ای‌ها
راسته:	خرما‌سانان
تیره:	نخلیان
گونه:	خرما
نام علمی:	Phoenix dactylifera
نام های دیگر:	رطب

اسامی بهترین انواع خرما برای مصرف:

مجول: ریشه آن در مروکو است؛ مجول بزرگ و خوشمزه بوده و عطر و طعمی تافی مانند دارند.

بارهی: این نوع از خرما را با نام خرمای زرد نیز می‌شناسند. این تنوع بومی مربوط به کشور عراق است. بارهی ها نرم و دارای گوشت ضخیم تری هستند.

دایری: این خرماها دراز، باریک و سیاه هستند.

هالاوی: این نوع از خرماها فوق‌العاده شیرین و کوچک هستند.

دگلت نور: این نوع خرما، یکی از بهترین گونه‌های تونس و الجزایر می‌باشد. دگلت نور نیمه خشک بوده و شیرینی آن زیاد نمی‌باشد. این خرماها معمولا در آشپزی استفاده می‌شوند.

هایانی: در مصر، این خرماها نرم و سیاه و قرمز هستند.

میگراف: این نوع خرما در جنوب یمن محبوب می‌باشد. این نوع از خرما، خرماهایی بزرگ و طلایی هستند.

ایتیما: این نوع خرماها بومی الجزایر هستند. ایتیما، بسیار شیرین، بزرگ و مستطیل شکل است.

طبع خرما

طبع خرما گرم و خشک است. بنابراین خرما برای سرد مزاجان مناسب بوده و گرم مزاجان می‌بایست در مصرف آن دقت نموده و حتما آن را با مصلحاتش مصرف کنند.

خواص خرما

• خرمای تازه خاصیت پاک کنندگی و پالایندگی گوارش را داراست.
• خرما، همانند انجیر و مویز، برای ریه و مجازی هوایی بسیار مفید است.
• تقویت کننده‌ی کلیه است.
• مصرف خرما برای برخی فلج ها یا لرزش های بدن، به ویژه در سردمزاجان، درد مفاصل و کمر که ناشی از سردی است بسیار مفید است.
• خرما چاق کننده است.
• در رفع تب، به ویژه در افراد بلغمی مزاج، موثر است. این افراد دارای رطوبت زیاد و پف آلودگی بوده و دچار سرماخوردگی مکرر در فصول سرد می‌شوند؛ مصرف خرما با رفع رطوبت زائد، که ریشه در عفونت و تب دارد، به تقویت سیستم ایمنی و بهبود آنها کمک می‌کند.
• مصرف خرما برای درمان رطوبت بدن مفید است. بدین منظور شما می‌توانید هفت عدد خرما را به صورت ناشتا میل کرده و بعد از آن ،آب مصرف نکنید.
• خوردن خرما در درمان خشکی بدن نیز موثر است. بدین منظور شما می‌توانید هفت عدد خرما را میل کرده و بعد از آن آب بنوشید.
• جهت درمان انگل روده، به هنگام خواب هفت عدد خرما میل کنید.
• خرما تقویت کننده حافظه است. خرما به دلیل داشتن قند طبیعی به راحتی بر روی حافظه کوتاه مدت مغز تأثیر گذاشته، از آنجایی که قند خوراک مغز است، مغز فعالیت خود را به خوبی انجام خواهد داد.
• مصرف خرما در درمان پوسیدگی دندان موثر است. خرما به دلیل اثرات بازدارنده در رشد باکتری، عامل پوسیدگی دندان، در پیشگیری از بروز این عارضه موثر است.
• وجود مقدار قابل توجهی پتاسیم و منیزیم در خرما، برای جلوگیری از پرفشاری خون و کار صحیح عضلات و اعصاب بسیار موثر است.
• مصرف خرما مقدار قابل توجهی فولات، یا همان اسید فولیک، به بدن می‌رساند که جهت خون سازی بدن لازم است.
• ویتامین C موجود در خرما برای جلوگیری از بیمارهای خطرناک خونریزی دهنده، یا همان اسکوربوت، لازم است. در هر 100 گرم خرما 14 میلی گرم ویتامین C موجود است. بدن هر فرد می‌بایست روزانه 60 میلی گرم ویتامین C دریافت کند.
• خرما به دلیل دارا بودن مواد غذایی مانند قند، چربی، پروتئین و انواع ویتامین‌های ضروری، یک رژیم غذایی مناسب و سالم محسوب می‌شود.
• مصرف خرما با شیر و ماست، در پیشگیری از گرسنگی و تشنگی موثر است.
• خرما تقویت کننده‌ی قلب است.
• فسفر موجود در خرما سبب تقویت و حفظ سلول‌های عصبی می‌شود.
• خرما دارای ویتامین B می‌باشد که به حفظ تعادل اعصاب کمک کرده و همچنین سبب رشد خواهد شد.
• مصرف خرما برای جبران کمبود آهن بسیار مفید است.
• فیبر موجود در خرما برای بهبود عملکرد سیستم گوارش و هضم و دفع مواد غذایی بسیار مؤثر است.
• مصرف منظم خرما به رشد باکتری‌های مفید در روده کمک می‌کند.
• مصرف خرما برای سرطان معده بسیار مفید است.
• به دلیل وجود پتاسیم در خرما، این میوه برای مهار کردن اسهال موثر است.
• خرما، ضد یبوست و تا حدودی ملین است.
• خرما، میزان قند خون را کنترل می‌کند. به همین دلیل، به بیماران مبتلا به دیابت توصیه می‌شود که آن را در رژیم غذایی خود بگنجانند.

مضرات و منع مصرف های خرما

• هر چه خرما شیرین تر باشد، حرارت بیشتری تولید می‌کند. افرادی که چاق هستند و دارای مزاج گرم و تر می باشند ازخوردن خرما پرهیز کنند. چون این افراد استعداد غلبه خون و حرارت خون را داشته و خرما آن را تشدید می‌کند و این خون غلیظ ممکن است موجب تغییر در تناسب اخلاط شود.
• زیاده روی در مصرف خرما سبب آسیب به کبد و طحال، افزایش فشار خون، جوش دهان و پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
• مصرف خرما به دلیل قند زیادی که دارد برای کسانی که لوزالمعده حساس دارند می‌بایست با احتیاط همراه باشد.
• مصرف خرما برای افراد مبتلا به سندرم متابولیک، بیماری‌های قلبی و عروقی و تبخال توصیه نمی شود.

مصلحات خرما

با توجه به طبع گرم خرما، توصیه می‌شود که گرم مزاجان آن را با مصلحاتش که شامل سکنجبین، آب انار و گلاب می‌شود مصرف کنند تا طبع و مزاج خرما اصلاح شود.