خرما
خرما، با نام علمی (Phoenix dactylifera)، گیاهی تک‌لپه و گرمسیری است. خرما را با عنوان رطب نیز می‌شناسند و آن یک میوه‌ی خوراکی، دارای پوستی نازک، طعمی شیرین و هسته‌ای سخت است. از گذشته های دور، میوه خرما غذای اصلی کشورهای خاورمیانه و هندوستان بوده است؛ کشت خرما در جوامع مدرن امروز که در غرب پاکستان انجام می شود، به 7000 سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. درختان خرما را با عنوان نخل می‌شناسند و میوه‌های آن به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه آویزان بوده و برگ‌های آن بزرگ است. ارتفاع نخل ها به ۱۰ الی ۲۰ متر، یا بیشتر، می‌رسد.
اسامی بهترین انواع خرما برای مصرف:
مجول: ریشه آن در مروکو است؛ مجول بزرگ و خوشمزه بوده و عطر و طعمی تافی مانند دارند.
بارهی: این نوع از خرما را با نام خرمای زرد نیز می‌شناسند. این تنوع بومی مربوط به کشور عراق است. بارهی ها نرم و دارای گوشت ضخیم تری هستند.
دایری: این خرماها دراز، باریک و سیاه هستند.
هالاوی: این نوع از خرماها فوق‌العاده شیرین و کوچک هستند.
دگلت نور: این نوع خرما، یکی از بهترین گونه های تونس و الجزایر می‌باشد. دگلت نور نیمه خشک بوده و شیرینی آن زیاد نمی‌باشد. این خرماها معمولا در آشپزی استفاده می‌شوند.
هایانی: در مصر، این خرماها نرم و سیاه و قرمز هستند.
میگراف: این نوع خرما در جنوب یمن محبوب می‌باشد. این نوع از خرما، خرماهایی بزرگ و طلایی هستند.
ایتیما: این نوع خرماها بومی الجزایر هستند. ایتیما، بسیار شیرین، بزرگ و مستطیل شکل است.
طبع خرما
طبع خرما گرم و خشک است. بنابراین خرما برای سرد مزاجان مناسب بوده و گرم مزاجان می‌بایست در مصرف آن دقت نموده و حتما آن را با مصلحاتش مصرف کنند.
خواص خرما
- خرمای تازه خاصیت پاک کنندگی و پالایندگی گوارش را داراست.
- خرما، همانند انجیر و مویز، برای ریه و مجازی هوایی بسیار مفید است.
- تقویت کننده‌ی کلیه است.
- مصرف خرما برای برخی فلج ها یا لرزش های بدن، به ویژه در سردمزاجان، و درد مفاصل و کمر که ناشی از سردی است بسیار مفید است.
- خرما چاق کننده است.
- در رفع تب، به ویژه در افراد بلغمی مزاج، موثر است. این افراد دارای رطوبت زیاد و پف آلودگی بوده و دچار سرماخوردگی مکرر در فصول سرد می‌شوند؛ مصرف خرما با رفع رطوبت زائد، که ریشه در عفونت و تب دارد، به تقویت سیستم ایمنی و بهبود آنها کمک می‌کند.
- مصرف خرما برای درمان رطوبت بدن مفید است. بدین منظور شما می‌توانید هفت عدد خرما را به صورت ناشتا میل کرده و بعد از آن ،آب مصرف نکنید.
- خوردن خرما در درمان خشکی بدن نیز موثر است. بدین منظور شما می‌توانید هفت عدد خرما را میل کرده و بعد از آن آب بنوشید.
- جهت درمان انگل روده[۱]، به هنگام خواب هفت عدد خرما میل کنید.
- خرما تقویت کننده حافظه است. خرما به دلیل داشتن قند طبیعی به راحتی بر روی حافظه کوتاه مدت مغز تأثیر گذاشته، و از آنجایی که قند خوراک مغز است، مغز فعالیت خود را به خوبی انجام خواهد داد.
- مصرف خرما در درمان پوسیدگی دندان موثر است. خرما به دلیل اثرات بازدارنده در رشد باکتری، عامل پوسیدگی دندان، در پیشگیری از بروز این عارضه موثر است.
- وجود مقدار قابل توجهی پتاسیم و منیزیم در خرما، برای جلوگیری از پرفشاری خون و کار صحیح عضلات و اعصاب بسیار موثر است.
- مصرف خرما مقدار قابل توجهی فولات، یا همان اسید فولیک، به بدن می‌رساند که جهت خون سازی بدن لازم است.
- ویتامین C موجود در خرما برای جلوگیری از بیمارهای خطرناک خونریزی دهنده، یا همان اسکوربوت[۲]، لازم است. در هر 100 گرم خرما 14 میلی گرم ویتامین C موجود است. بدن هر فرد می‌بایست روزانه 60 میلی گرم ویتامین C دریافت کند.
- خرما به دلیل دارا بودن مواد غذایی مانند قند، چربی، پروتئین و انواع ویتامین های ضروری، یک رژیم غذایی مناسب و سالم محسوب می‌شود.
- مصرف خرما با شیر و ماست، در پیشگیری از گرسنگی و تشنگی موثر است.
- خرما تقویت کننده‌ی قلب است.
- فسفر موجود در خرما سبب تقویت و حفظ سلول‌های عصبی می‌شود.
- خرما دارای ویتامین B می‌باشد که به حفظ تعادل اعصاب کمک کرده و همچنین سبب رشد خواهد شد.
- مصرف خرما برای جبران کمبود آهن بسیار مفید است.
- فیبر موجود در خرما برای بهبود عملکرد سیستم گوارش و هضم و دفع مواد غذایی بسیار مؤثر است.
- مصرف منظم خرما به رشد باکتری های مفید در روده کمک می‌کند.
- مصرف خرما برای سرطان معده بسیار مفید است.
- به دلیل وجود پتاسیم در خرما، این میوه برای مهار کردن اسهال موثر است.
- خرما، ضد یبوست و تا حدودی ملین است.
- خرما، میزان قند خون را کنترل می‌کند. به همین دلیل، به بیماران مبتلا به دیابت توصیه می‌شود که آن را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
مضرات و منع مصرف های خرما
- هر چه خرما شیرین تر باشد، حرارت بیشتری تولید می‌کند. افرادی که چاق هستند و دارای مزاج گرم و تر می باشند ازخوردن خرما پرهیز کنند. چون این افراد استعداد غلبه خون و حرارت خون را داشته و خرما آن را تشدید می‌کند و این خون غلیظ ممکن است موجب تغییر در تناسب اخلاط شود.
- زیاده روی در مصرف خرما سبب آسیب به کبد و طحال، افزایش فشار خون، جوش دهان و پوسیدگی دندان‌ها [۳]می‌شود.
- مصرف خرما به دلیل قند زیادی که دارد برای کسانی که لوزالمعده حساس دارند می‌بایست با احتیاط همراه باشد.
- مصرف خرما برای افراد مبتلا به سندرم متابولیک، بیماری های قلبی و عروقی و تبخال توصیه نمی شود.
مصلحات خرما
با توجه به طبع گرم خرما، توصیه می‌شود که گرم مزاجان آن را با مصلحاتش که شامل سکنجبین، آب انار و گلاب می‌شود مصرف کنند تا طبع و مزاج خرما اصلاح شود.
منابع
- ↑ <انگل روده چیست؟> برداشت شده در 1401/11/15
- ↑ <بیماری اسکوربوت چیست؛ علائم، عوارض و درمان> برداشت شده در 1401/11/15
- ↑ <علل پوسیدگی دندان ها> برداشت شده در 1401/11/15