توران مهرزاد
فاطمه بزرگمهری راد مشهور به توران مهرزاد (۱ فروردین ۱۳۰۹، تهران – ۲۸ آذر ۱۴۰۲، تهران) بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون، دوبلور و گوینده رادیو اهل ایران بود.
او خواهر بزرگتر ایران بزرگمهری راد، دوبلور نام‌آشنای ایران بود، از همان جوانی به هنر علاقه‌مند شد و در سال ۱۳۲۳ فعالیت هنری خود را در عرصه تئاتر زیر نظر عبدالحسین نوشین آغاز کرد.
توران مهرزاد به سرعت به یکی از بازیگران اصلی گروه نوشین در تئاتر فردوسی و تئاتر سعدی تبدیل شد. او علاوه بر تئاتر، در سال ۱۳۳۵ وارد دنیای نمایش‌های رادیویی شد و از سال ۱۳۳۸ به جمع دوبلورهای حرفه‌ای پیوست. نخستین تجربه سینمایی او به سال ۱۳۴۷ و فیلم «تنگه اژدها» به کارگردانی سیامک یاسمی باز می‌گردد. همچنین، او از سال ۱۳۵۲ در تلویزیون نیز حضور یافت.
درگذشت
توران مهرزاد در روزهای پایانی عمرش، دچار افت اکسیژن و تنگی نفس شد. او بعد از دو روز بستری شدن در بیمارستان پاستورنو، تهران در ۲۸ آذر ۱۴۰۲ در سن ۹۳ سالگی درگذشت.
آثار هنری توران مهرزاد
سینمایی
| سال | عنوان | کارگردان |
|---|---|---|
| ۱۳۷۸ | عینک دودی | محمدحسین لطیفی |
| ۱۳۷۷ | قرمز | فریدون جیرانی |
| ۱۳۷۶ | جان‌سخت | علی‌اکبر ثفقی |
| ۱۳۷۵ | لیلا | داریوش مهرجویی |
| ۱۳۷۴ | برج مینو | ابراهیم حاتمی‌کیا |
| ۱۳۷۳ | پری | داریوش مهرجویی |
| ۱۳۷۳ | دل و دشنه | مسعود جعفری جوزانی |
| ۱۳۷۰ | دلشدگان | علی حاتمی |
| ۱۳۶۹ | همه یک ملت | حسین مختاری |
| ۱۳۶۸ | هامون | داریوش مهرجویی |
| ۱۳۶۷ | باد سرخ | جمشید ملک‌پور |
| ۱۳۶۶ | مکافات | کامران قدکچیان |
| ۱۳۶۵ | میهمانی خصوصی | حسن هدایت |
| ۱۳۶۱ | برزخی‌ها | ایرج قادری |
| ۱۳۶۰ | خط قرمز | مسعود کیمیایی |
| ۱۳۵۷ | پرواز در قفس | حبیب کاووش |
| ۱۳۵۶ | شارلوت به بازارچه می‌آید | عباس جلیلوند |
| ۱۳۵۳ | کنیز | کامران قدکچیان |
| ۱۳۵۲ | عیالوار | پرویز نوری |
| ۱۳۵۱ | تختخواب سه نفره | نصرت‌الله کریمی |
| ۱۳۵۱ | فتانه | عباس دستمالچی |
| ۱۳۵۱ | لج و لجبازی | سیدمهدی برقعی |
| ۱۳۴۹ | پنجره | جلال مقدم |
| ۱۳۴۷ | تنگه اژدها | سیامک یاسمی |
مجموعه تلویزیونی
| سال | عنوان | کارگردان | توضیحات |
|---|---|---|---|
| ۱۳۸۹ | تله‌فیلم حبیب | داریوش یاری | در نقش مادر حبیب |
| ۱۳۷۴ | ترور | حسین حکمت‌جو | در ۱۳ قسمت از شبکه ۱ پخش شد. |
| ۱۳۷۰–۱۳۷۴ | این خانه دور است | بیژن بیرنگمسعود رسام | شبکه ۲ |
| ۱۳۷۰–۱۳۷۵ | امام علی | داود میرباقری | در نقش اسماء بنت ابوبکر (خواهر عایشه) |
| ۱۳۶۴–۱۳۶۵ | سایه همسایه | اسماعیل خلج | در نقش خانم‌آغا
کارگردان تلویزیونی: مهوش جزایری نویسنده: محمود استادمحمد |
| ۱۳۶۳ | تله‌تئاتر با یک گل بهار | حسین پناهی | شبکه ۱ |
| ۱۳۶۱ | اشک تمساح | احمد نجیب‌زاده | شبکه ۱ |
| ۱۳۵۶ | غارتگران | محمد متوسلانی | در بهار ۱۳۵۷ پخش شد. |
| ۱۳۵۴ | غریبه | محمدعلی زرندی‌فر | |
| ۱۳۵۳ | ناجورها | نورالدین مصطفوی‌کاشانی | این سریال کمدی انتقادی، به طرح مسائل خانوادگی
(به‌ویژه طلاق) می‌پرداخت. |
| ۱۳۵۲–۱۳۵۳ | گذر خلیل ده‌مرده | محمود استادمحمد | پخش این سریال از روز دوشنبه ششم خرداد ۱۳۵۳،
به‌جای سریال خانه‌به‌دوش (مراد برقی) آغاز شد و در ۱۳ قسمت روی آنتن رفت. |
| ۱۳۵۱–۱۳۵۲ | هردمبیل و هردم کلنگ | پرویز خطیبی | مرتضی احمدی هم در آن بازی کرده بود و در
نوروز ۱۳۵۲ پخش شد. |
تئاتر
| سال | عنوان |
|---|---|
| ۱۳۵۸ | مونتسرا |
| ۱۳۵۷ | گناهکاران بی‌گناه |
| ۱۳۴۹ | گربه روی شیروانی داغ |
| ۱۳۴۶ | سه دزد |
| ۱۳۴۱ | در شاهزاده |
| ۱۳۳۷ | طلا و خاکستر |
| ۱۳۳۶ | شب بحرانی |
| ۱۳۳۴ | انگل‌های اجتماع |
| ۱۳۳۳ | خانه برنارد آلبا |
| ۱۳۳۲ | مونتسرا |
| ۱۳۳۱ | اوژنی گرانده |
| ۱۳۳۰ | بادبزرن خانم ویندمیر |
| ۱۳۲۷ | دختر شکلات فروش |
| ۱۳۲۷ | تاجر ونیزی |
| ۱۳۲۷ | افیون |
| ۱۳۲۷ | سرگذشت |
| ۱۳۲۷ | چراغ گاز |
| ۱۳۲۷ | شنل قرمز |
| ۱۳۲۷ | مستنطق |
| ۱۳۲۶ | میرزا کمال‌الدین |
| ۱۳۲۶ | ولپن |
دوبله
- گویندگی به‌جای سوزان هیوارد، سوفیا لورن، جینا لولوبریجیدا و لورن باکال.
- گویندگی در فیلم‌های دزدان کافه علی بابا، محکوم فراری، عشق‌های گذشته، پلکان مارپیچ (دوروتی مک‌گوایر)، فردا گریه می‌کنم (جو وان فلیت)، پروفسور کم‌حافظه، لوکرس بورژیا، اسپارتاکوس (هلنا)، اشکها و لبخندها، کلئوپاترا، کتاب آفرینش، در ایتالیا اتفاق افتاد (اولیویا دی هاویلند)، قهرمان (لولا آلبرایت)، دلهره (لی‌لی رضوانی)، گنج قارون (ملیحه نظری)، و… فعالیت در دوبله تا ۱۳۴۵ و بعد از آن به‌صورت پراکنده برای نقش‌های خودش در برخی از فیلم‌هایش حرف زده‌است.