خورش کنگر
خورش کنگر یکی از خورش های سنتی کشور ایران است که جزو خورش های فصلی به شمار می رود. این خورش یکی از غذاهای محلی کرمانشاه است که در میان مردم این استان از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد و اغلب در کنار برنج سرو میگردد.
کنگر تازه که در فصل بهار به چشم می خورد طعم لذیذی دارد و دارای مقادیر زیادی ویتامین می باشد. بخشی از گیاه کنگر که برای تهیه خورش کنگر مورد استفاده قرار می گیرد ساقه آن است. ساقه گیاه کنگر را پس از جدا کردن تیغ ها در ابعاد دلخواه خرد می کنند و در مقداری روغن تفت می دهند.
کنگر خواص زیادی دارد که برخی از آن ها عبارتند از: تقویت قلب و عروق، اشتها آور، کمک به هضم بهتر غذا، بهبود عملکرد دستگاه گوارش و...
خواص خورش کنگر
کنگر یکی از نوبرانه‌های فصل بهار است که فواید بیشماری دارد و بر سلامتی بدن موثر می باشد. کنگر کوهی دارای مقادیر زیادی از انواع ویتامین ها و مواد معدنی همچون کلسیم، منیزیم، مس، روی، اسید فولیک و... می باشد. کنگر گیاه پرخاصیتی است که از آن برای تهیه خورش کنگر استفاده می نمایند.
- پیشگیری از دیابت: مصرف کنگر سبب سم زدایی کبد می شود و بر بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر می باشد که به همین دلیل بر پیشگیری از ابتلا به دیابت و افزایش قند خون نیز تاثیر گذار می باشد. افراد مبتلا به دیابت می توانند با مصرف خورش کنگر از افزایش قند خون در بدن خود پیشگیری نمایند زیرا کنگر حاوی سیلیمارین و فلاونوئیدهایی است که قادر اند میزان قند خون را تنظیم و کنترل نمایند.
- سم زدایی از کلیه ها: کنگر حاوی ماده ای به نام دیورتیک است که خاصیت ادرار آور دارد و قادر است میزان ادرار را افزایش دهد و از این طریق سبب سم زدایی از کلیه ها شود و عملکرد مثانه و کلیه را بهبود بخشد.
- سلامت کبد: از گذشته‌های دور افراد برای درمان بیماری‌های کبدی از کنگر استفاده می کردند. برگ های این گیاه دارای مقادیر زیادی سیلیمارین و اسید کافئیک است که قادر است از کبد در مقابل عفونت های مختلف محافظت نماید. کنگر وحشی به سم زدایی خون کمک می نماید و از ابتلا افراد به بیماری‌های نارسایی، یرقان و زردی پیشگیری می نماید.
- کاهش چربی خون و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی: همانطور که گفته شد، کنگر حاوی سیلیمارین است که چربی خون را کاهش می دهد و بر کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون نیز موثر می باشد. کنگر از این طریق به تقویت قلب کمک می نماید و از ابتلا افراد به بیماری‌های قلبی و عروقی پیشگیری می نماید.
- تقویت معده و بهبود عملکرد دستگاه گوارش: کنگر کوهی دارای مقادیر بالایی فیبر است که از همین رو می تواند به هضم بهتر غذا کمک نماید و سبب تقویت معده و بهبود عملکرد دستگاه گوارش شود. خورش کنگر می تواند اشتها را افزایش دهد و سبب درمان بی اشتهایی شود. این خورش به دلیل داشتن کنگر به سم زدایی از روده ها و پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ کمک بسزایی می نماید.
- کمک به درمان کم خونی: کنگر موجود در خورش کنگر دارای مقادیر بالایی آهن است. آهن موجود در کنگر بر افزایش میزان گلبول قرمز خون بسیار موثر است و سبب افزایش جریان خون در بدن می شود. افزایش جریان خون می تواند در دراز مدت به درمان کم خونی کمک زیادی نماید.
طرز تهیه خورش کنگر
مواد لازم:
- کنگر: ششصد گرم
- جعفری: صد و پنجاه گرم
- نعنا: پنجاه گرم
- پیاز: دو عدد متوسط
- لیمو عمانی: دو عدد
- روغن مایع: به میزان کافی
- گوشت خورشتی: چهارصد گرم
- رب گوجه: یک قاشق غذاخوری
- نمک، زردچوبه و فلفل سیاه: به میزان کافی
طرز تهیه خورش کنگر:
برای تهیه این خورش ابتدا دو عدد پیاز متوسط را با چاقو پوست بگیرید و به صورت نگینی خرد نمایید. پیاز های خرد شده را در قابلمه ای مناسب بریزید و مقداری روغن به آن ها اضافه نمایید و روی حرارت قرار دهید.
پیاز ها را تفت دهید تا سبک و کمی طلایی شوند. در ادامه مقداری زردچوبه به پیاز ها اضافه نمایید و هم بزنید. حال چهارصد گرم گوشت گوسفندی را که به صورت خورشتی خورد شده اند با آب بشویید و به پیاز ها بیافزایید و تفت دهید تا گوشت ها به همراه پیاز سرخ شده و تغییر رنگ دهند.
در مرحله بعدی دو الی سه قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی را اضافه نمایید و چند دقیقه تفت دهید تا رب کاملا سرخ شود و رنگ پس دهد. چند لیوان آب روی مواد بریزید و شعله را زیاد کنید تا آب به جوش آید. وقتی آب به جوش آمد درب قابلمه را بگذارید و حرارت را کم کنید تا گوشت برای چند ساعت به خوبی پخته شود.
کنگر ها را به خوبی تمیز کنید و با دقت همه تیغ های آن ها را بگیرید سپس تکه‌های کنگر را بشویید و اجازه دهید آب اضافی آن ها برود. کنگر ها را به ابعاد دلخواه برش بزنید و کنار بگذارید. پنجاه گرم نعنا و صد پنجاه گرم جعفری را نیز به صورت ساطوری خرد نمایید و در یک تابه مناسب بریزید. به سبزی ها کمی روغن اضافه کنید و تابه را روی حرارت بگذارید.
سبزی ها را کمی تفت دهید تا به خوبی سرخ شوند سپس حرارت را خاموش نمایید. در ادامه سبزی‌های سرخ شده و تکه‌های کنگر را به گوشت های درون قابلمه بیافزایید تا به خوبی پخته شوند. دو عدد لیمو عمانی را با چنگال سوراخ کنید و در آب داغ خیس نمایید تا تلخی آن ها گرفته شود. دقت کنید که در این مدت چند بار آب آن را عوض کنید.
یک ساعت به پایان پخت خورش، لیمو عمانی‌های خیس خورده را اضافه نمایید تا به همراه خورش پخته شوند و به خورش کنگر طعم دهند. همینطور میزان فلفل و نمک خورش را تنظیم نمایید و حرارت را کاملا ملایم کنید تا خورش به خوبی جا بیوفتد.
اگر در آخر میزان ترشی خورش شما کم بود می توانید مقداری آبغوره به آن اضافه نمایید. وقتی خورش به خوبی جا افتاد و روغن انداخت، آن را در ظرف مورد نظر بریزید و در کنار برنج به همراه سالاد، ترشی و مخلفات دیگر سرو نمایید.