عفونت رحم
عفونت رحم که به آن آندومتریت نیز می گویند عارضه است که به دلیل التهاب پوشش داخلی رحم یا اندومتر به وجود می آید. عفونت رحم یک بیماری التهابی غده رحم است که اغلب به دلیل انواع باکتری بروز می کند. عفونت رحم معمولا زندگی فرد بیمار را تهدید نمی کند اما باید در درمان سریع آن کوشا بود.
برای تشخیص و درمان عفونت رحم باید به متخصص زنان مراجعه نمود. اصلی ترین بخش در دستگاه تولید مثل خانم ها رحم می باشد. رحم در ناحیه تحتانی شکم وجود دارد و از بخش هایی همچون: تخمدان ها، زهدان رحم و لوله های فالوپ تشکیل شده است.
علت بروز عفونت رحم
عفونت رحم در اکثر مواقع به دلیل وجود باکتری ها رخ می دهد. عفونت هایی که قادر اند این بیماری را ایجاد نمایند ممکن است از بیماری سل، عفونت هایی که از ترکیب باکتری‌های طبیعی واژن به وجود آمده اند و یا عفونت های آمیزشی همچون سوزاک و کلامیدیا باشد.
در حالت طبیعی واژن خانم ها دارای تعدادی باکتری می باشد اما برهم خوردن تعادل آن ها بر اثر بروز تغییر در سبک زندگی می تواند باعث بروز عفونت رحم یا همان آندومتریت شود. در اغلب موارد دهانه رحم باعث خارج شدن باکتری ها از رحم می گردد.
نکته مهم این است که وقتی دهانه رحم به دلایل متعددی همچون زایمان و ا جراحی باز میگردد این امکان فراهم می شود که باکتری ها به سادگی وارد رحم گردند. هر دو نوع باکتری‌های عادی در واژن و باکتری‌های غیرطبیعی می توانند از دلایل ایجاد عفونت در رحم باشند.
عفونت رحم معمولا در سن باروری زنان یعنی از بلوغ تا موقع یائسگی به وجود می آید. دلیل مهم این موضوع آن است که شرایط لازم برای رشد میکروب ها در سیستم تناسلی خانم های یائسه و یا کودکان وجود ندارد.
موارد دیگری همچون:
- داشتن رابطه جنسی بدون روش پیشگیری مناسب
- داشتن رابطه جنسی قبل از بیست و پنج سالگی و استفاده از وسیله های پیشگیری همچون آی یو دی نیز می تواند از دلایل عفونت رحم باشند.
- دوش واژینال
- سابقه ابتلا به آندومتریت یا همان عفونت رحم
از دیگر دلایل ابتلا به عفونت رحم می توان به سقط جنین و زایمان نیز اشاره کرد. خانم ها پس از انجام عمل سزارین دچار التهاب رحم می شوند که این حالت در مقایسه با زایمان طبیعی شایع تر است.
علائم عفونت رحم
عفونت رحم ممکن است از خود علائمی بروز ندهد و از همین رو برخی افراد متوجه ابتلا به آن نمی شوند. از علائم شایع عفونت رحم می توان به این موارد اشاره کرد:
- تب و لرز
- یبوست یا احساس درد در موقع دفع
- ترشح های غیرطبیعی واژن و یا خونریزی
- عدم باروری و یا سقط جنین
- احساس ناخوشایند یا خستگی زیاد
- احساس درد در ناحیه شکم یا لگن
- کمر درد
در برخی مواقع عفونت رحم با ترشح های دهانه رحم که به رنگ زرد می باشند همراه است. ترشح های سبز رنگ که بوی بدی دارند نیز از وضعیت نامناسب رحم حکایت دارد. عفونت ممکن است بر چرخه قاعدگی نیز موثر باشد.
پیشگیری از عفونت رحم
روش های مختلفی برای پیشگیری از عفونت رحم وجود دارد. یکی از موارد مهم در پیشگیری از این بیماری رعایت بهداشت فردی و داشتن رابطه جنسی سالم و امن است. از دیگر موارد موثر در پیشگیری از عفونت رحم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مراجعه منظم به پزشک زنان
- انجام آزمایش به منظور تشخیص بیماری‌های مقاربتی
- در هنگام رابطه جنسی از کاندوم های لاتکس استفاده شود
- خودداری از انجام دوش واژینال
- نظافت و پاکیزگی ناحیه تناسلی
تشخیص عفونت رحم
پزشک متخصص در مرحله اول سابقه پزشکی فرد را بررسی می نماید و او را مورد معاینه فیزیکی قرار می دهد. در مرحله بعد معاینه لگنی انجام می گیرد تا اندام های تناسلی داخلی مورد بررسی و علائمی همچون حساسیت در ناحیه رحم و ترشح های احتمالی از دهانه رحم مورد ارزیابی قرار گیرد.
پزشک ممکن است از فرد بیمار انجام آزمایش های زیر را به منظور رد کردن دیگر علل بخواهد:
- آزمایش خون: آزمایش خون به بررسی موارد عفونت زا و التهاب آور موثر است.
- بررسی ترشح های دهانه رحم: پزشک از مخاط و ترشح های دهانه رحم بر میدارد و با انجام غربالگری دهانه رحم قادر است علت عفونت یا التهاب را دریابد.
- بیوپسی آندومتر: در این آزمایش لوله ای کوچک به منظور نمونه برداری وارد دهانه رحم می گردد.
- کشت دهانه رحم: در این آزمایش نمونه برداری از دهانه رحم انجام می شود تا بیماری‌های مقاربتی همچون سوزاک، کلامیدیا و... تشخیص داده شود.
- لاپاراسکوپی یا هیستروسکوپی: در این آزمایش یک دوربین کوچک به لوله ای نازک و انعطاف پذیر وصل می شود تا وارد رحم گردد و پزشک بتواند به صورت مستقیم درون رحم را ببیند.
درمان عفونت رحم
اغلب عفونت های رحم، عفونتی باکتریایی می باشد. در اکثر مواقع، پزشکان برای درمان این دسته از عفونت ها از انواع مختلف آنتی بیوتیک استفاده می نمایند. تشخیص اینکه عفونت ایجاد شده بر اثر کدام نوع از باکتری ها است کار سختی می باشد پس در این حالت پزشک از دو نوع آنتی بیوتیک به منظور درمان استفاده می کند تا عفونت رحم در شخص بیمار به صورت کامل درمان گردد.
پس از مصرف انتی بیوتیک ها علائم عفونت رحم به تدریج بهبود پیدا می کند اما این مسئله نباید موجب قطع مصرف دارو ها گردد زیرا درمان نیمه کاره این عفونت باعث می شود که درمان کامل نشود و عفونت رحم مجدد باز گردد.