وزنه‌برداری

وزنه‌برداری یکی از رشته‌های ورزشی است که از جمله ورزش‌های سنگین به شمار می‌رود. در این ورزش، ورزشکار یک میله که به دوسر آن وزنه‌های بزرگ و سنگین وصل شده را با تکنیک و روش مشخصی بالای سر می‌برد.

بهداد سلیمی، یکی از قهرمانان وزنه برداری ایرانی

قوانین

رقابت‌های وزنه برداری شامل دو مسابقه می‌شود:

یک ضرب: وزنه‌ها با یک حرکت از زمین تا بالای سر انتقال داده می‌شود.
دو ضرب: این حرکت در دو مرحله انجام می شود: مرحله اول: از زمین تا روی سینه، مرحله دوم: از روی سینه تا بالای سر

مجموع حرکت یک ضرب و د‌و ضرب به عنوان رده‌بندی نهایی در نظر گرفته می شود.

در ابتدا شرکت کنندگان در حرکت یک ضرب مسابقه می‌دهند و شروع به بالا بردن وزنه می کنند. هر ورزشکار سه بار فرصت دارد که وزنه‌های درخواستی خود را بالای سر ببرد.

هر وزنه بردار برای بلند کردن وزنه یک دقیقه فرصت دارد. آغاز این زمان از لحظه‌ای است که صفحه‌گذار از روی تخته ، خارج می‌شود ، یعنی به محض اینکه وزنه‌ها در هالتر قرار گرفتند و وزنه مورد نظر وزنه بردار آماده شد ، او یک دقیقه فرصت دارد که آن را بالای سر ببرد.

تاریخچه

بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی، وزنه‌برداری به همراه دو و میدانی و ژیمناستیک در یونان باستان تمرین می‌شده است. همچنین وزنه‌برداری و وزنه‌پرانی جزیی از بازیهای تیلی‌تیان ایرلندی‌ها در 4000 سال قبل بوده است. “میلو” از اهالی “کورتونا” سالهای سال قهرمان المپیک باستان بود و مدت 28 سال مقام خود را حفظ کرد.

او اولین وزنه‌بردار علمی در دنیاست که پیشرفت و ترقی و قدرت خود را بطور مرتب و کم‌کم بدست آورد. بدین ترتیب که گوساله‌ای را هر روز از زمین بلند می‌کرد و روی دو دست قرار می‌داد و تا هنگامی که گاو تنومندی شد آن را بر سر دست می‌برد. تاریخ این کار را 684 سال قبل از میلاد نوشته‌اند و در حقیقت وزنه‌برداری جدید از اساس کار میلو پیروی می‌کند.

لویی یکافه” ملقب به آپولون در سال 1862 در شهر مارس بارگ متولد شد. او برای کارهای قهرمانی از چرخهای واگن و یک میله آهنی استفاده می‌کرد. “لویی‌سیر” کانادایی قادر بود وزنه 249 کیلوگرمی را با یک انگشت دست از زمین بلند کند و درشکه چهار اسبه را از حرکت باز دارد.

هنگامیکه به سبب علاقه جوانان اروپای مرکزی وسایل این رشته ورزشی تکامل پیدا کرد، مقررات ناقصی هم برای آن وضع شد و جوانان سایر نقاط اروپا از جمله کشورهای اسکاندیناوی نیز به تمرین وزنه‌برداری پرداختند و به تدریج این ورزش حتی در مصر و ژاپن هم متداول شد. این ورزش تا زمانی که در بازیهای المپیک جایی نداشت شهرت و معروفیتی کسب نکرده بود و در آمریکا و سایر نقاط جهان جوانان توجه چندانی به آن نمی‌کردند.

در سال 1896 که اولین دوره بازیهای المپیک نوین در شهر آتن برگزار شد، وزنه‌برداری و زورآزمایی با وزنه در شمار برنامه‌های دو و میدانی قرار گرفت. در این دوره فقط دو حرکت در وزنه‌برداری (یکی با دمبل بزرگ و دیگری با هالتر) انجام شد. داوری این مسابقات بر عهده یک شاهزاده یونانی بود که خود از پهلوانان مشهور به شمار می‌رفت.^[۱]

وزنه برداری در ایران

در سال 1302 امان‌الله پادگرنی که تحصیلاتش را در خارج از کشور به اتمام رسانده بود به تبریز آمد. در مدت 8 سال اقامت در آن شهر به تاسیس باشگاه اختصاصی و همچنین تعلیم وزنه‌برداری در مدارس و ارتش پرداخت. از آنجایی که وی كارشناس در ژیمناستیک و وزنه‌برداری بود با استفاده از دیفرانسیل اتومبیل هالترهایی با اوزان مختلف ساخت و به وسیله آنها به تعلیم وزنه‌برداری پرداخت. در همین حین بود که در باشگاه ایران تبریز هالترهای ریخته‌گری شده و صفحه‌ای ساخته شد تا در دسترس علاقمندان این رشته قرار گیرد.

در سال 1310 پادگرنی به تهران آمد و در دانشکده افسری به تعلیم ورزش مشغول شد. حدود دو سال بعد عبدالله نادری به همراه چند تن از دوستان خود میله هالتر و صفحه خارجی تهیه کردند و در منزل به تمرین وزنه برداری مشغول شدند تا اینکه در سال 1317 نادری به وسیله همایونی، مدیر مسابقه‌های اداره تربیت بدنی به پادگرنی معرفی شد تا به کمک هم اولین اقدامات زیر بنایی این رشته را بردارند.

از جمله افرادی که توانست گام‌های موثری را برای ایجاد مسابق‌ های رسمی این رشته در سطح داخلی بردارد باید به ابوالفضل صدری اشاره کرد وی توانست در سال 1318 این رقابت‌ها را در سطح کشوری برگزاری کند.

از سال 1318 تا 1321 سرپرستی این رشته ورزشی به عهده پادگرنی و آموزش و تعلیمات نیز زیر نظر ناردی اعمال می شد.

در سال 1325 هسته اصلی فدراسیون‌ها در ایران پی‌ریزی شد که حسین صادقی به عنوان اولین رییس فدراسیون کشور منصوب شد. وی تا سال 1332 در این پست ماند و حتی توانست معاونت فدراسیون بین المللی را نیز بدست آورد.

وزنه بردای ایران از رفته رفته راه خود را بطور دقیق یافت و با روسای فدراسیون متععدی که تغییر می کردند فراز و نشیب هایی را نیز به همراه داشت اما قطعا می توان 10 سال گذشته را تاريخ شكوفايی وزنه برداری ايران ناميد.^[۲]