فئودور داستایوفسکی
فئودور میخایلاویچ داستایوفسکی که با نام فئودور داستایوفسکی معروف است، نویسنده و روزنامهنگار روسی است که در تاریخ ۱۱ نوامبر ۱۸۲۱ به دنیا آمد. پدرش پزشک بود و مادرش از یک خانواده بازرگان و تاجر بود. پدر داستایوفسکی از مهاجرانی بود که از اوکراین به موسکو آمده بودند.
او بخشی از تحصیلات خود را همراه با برادرش در مدرسه شبانه روزی گذراند و سپس در امتحانات ورودی دانشکده مهندسی نظامی در سنت پترزبورگ شرکت کرد و پذیرفته شد. داستایوفسکی مادرش را در 15 سالگی و پدرش را در 18 سالگی از دست داد و مجبور شد باقی عمرش را تنها زندگی کند.
او در سال 1843 با درجه افسری از دانشکده نظامی فارغالتحصیل شد و برای کار وارد اداره مهندسی وزارت جنگ شد.
داستایوفسکی همیشه در حال نوشتن بود و اولین بار با نوشتن رمان بیچارگان در سال 1845 به جمع نویسندگان رادیکال و ساختارشکن بزرگ سنت پترزبورگ وارد شد و به شهرت رسید. در محافلی که او حضور پیدا میکرد، برخی از نیهیلیستها حضور داشتند و مباحثی مطرح میشد که به مذاق مقامات امنیتی روسیه خوش نمیآمد. به همین دلیل داستایوفسکی در ۲۲ آوریل ۱۸۴۹ با اتهام اقدام برای براندازی حکومت دستگیر و به مدت 4 سال به تبعید در زندان سیبری فرستاده شد. او در این دوران به بیماری صرع مبتلا شد که تا پایان عمر با او همراه بود.
داستایوفسکی پیش از محکومیت و تبعید سه رمان به نامهای «مردم فقیر»، «همزاد» و «خانم صاحبخانه» نوشته و منتشر کرده بود که شهرت نسبی برای او به همراه داشتند. او نوشتن را در دوران تبعید و پس از آن نیز ادامه داد و پس از پایان دوران محکومیتش کتاب «خاطرات خانه اموات» منتشر کرد.
در این رمان که به شیوهای مستند گونه نوشته شده، داستایوفسکی از تجربیات و خاطراتش از زندگی در زندان سیبری میگوید.
با این حال آنچه داستایوفسکی را در جهان به شهرت رساند، اثر معروف او جنایت و مکافات بود. موفقیت این کتاب موجب شد که همه آثار داستایوفسکی با اقبال مخاطبان مواجه شود.
داستایوفسکی در سال 1857 با ماریا دیمیتریونا ازدواج کرد و به او بسیار عشق میورزید. با این حال مرگ همسرش در سال 1846 دوباره او را به ورطه تنهایی کشاند. و او بیش از پیش خود را در نوشتن غرق کرد. تا اینکه سه سال پس از فوت همسرش با زنی به نام آنا گریگوریا ازدواج کرد و از او صاحب 4 فرزند شد.
او در سال ۱۸۷۳ سردبیر مجله «گراژ دانین» شد. سخنرانی او در جشن سه روزه بزرگداشت پوشکین بسیار تاثیرگذار بود و شهرت و افتخار او را بیش از پیش افزود.
داستایوفسکی که سالها از بیماری ریوی رنج میبرد، سرانجام در 9 فوریهی 1881 در اثر خونریزی ریه درگذشت.
آثار
آثار داستایوفسکی را میتوان در دو دسته رمان و داستان کوتاه تقسیم بندی کرد. البته از او چند مقاله و ترجمه نیر به جا مانده است.
رمان | داستان کوتاه |
---|---|
بیچارگان | در پانسیون اعیان |
همزاد | آقای پروخارچین |
خانم صاحبخانه | رمان در نُه نامه |
نیه توچکا | شوهر حسود |
رؤیای عموجان | همسر مردی دیگر |
روستای استپانچیکو | یک داستان کثیف |
آزردگان | نازکدل |
خاطرات خانه اموات | پولزونکوف |
جنایت و مکافات | دزد شرافتمند |
قمارباز | درخت کریسمس و ازدواج |
ابله | شبهای روشن |
همیشه شوهر | قهرمان کوچولو |
جنزدگان | کروکدیل |
جوان خام | بوبوک |
برادران کارامازوف | درخت کریسمس بچههای فقیر |
نازنین | |
ماریِ دهقان | |
رؤیای آدم مضحک | |
دلاور خردسال |