تووالو
تووالو (به انگلیسی: Tuvalu) کشوری جزیره‌ای در منطقه پلی‌نزی اقیانوسیه، در اقیانوس آرام است که تقریباً در میانه راه بین هاوایی و استرالیا قرار دارد. این کشور در شرق-شمال‌شرقی جزایر سانتاکروز (متعلق به جزایر سلیمان)، شمال شرقی وانواتو، جنوب شرقی نائورو، جنوب کیریباتی، غرب توکلائو، شمال غربی ساموآ و والیس و فوتونا، و شمال فیجی واقع شده است.
| اطلاعات کشور | |
|---|---|
| نام کامل: | کشور مشترک المنافع توالوو |
| پایتخت: | فونافوتی |
| زبان(های) رسمی: | انگلیسی |
| دین(ها): | مسیحیت 94.8%، بدون دین 3.3%، بهایی 1.7% |
| حکومت: | حکومت متمرکز دموکراسی غیرحزبی نظام پارلمانی پادشاهی مشروطه |
| مساحت: | 26 کیلومتر مربع |
| جمعیت: | 11,900 نفر (2021) |
| شاخص توسعه انسانی: | 0.653 |
| واحد پول: | دلار تووالوان، دلار استرالیا (AUD) |
| منطقه زمانی: | یوتی‌سی 12+ |
| پیش‌شماره تلفنی: | 688+ |
| کد ایزو ۳۱۶۶: | TV |
| دامنه سطح‌بالا: | tv. |
جغرافیا
تووالو از سه آب‌سنگ و شش آب‌سنگ حلقوی (آتول) تشکیل شده که بین عرض جغرافیایی ۵ تا ۱۰ درجه جنوبی و طول جغرافیایی ۱۷۶ تا ۱۸۰ درجه قرار دارند و در غرب خط بین‌المللی تاریخ واقع شده‌اند. بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۷، جمعیت تووالو ۱۰,۶۴۵ نفر است که آن را به دومین کشور کم‌جمعیت جهان پس از واتیکان تبدیل کرده است. مساحت کل زمین‌های این کشور ۲۶ کیلومتر مربع است. پایتخت آن فونافوتی است
تاریخچه
نخستین ساکنان تووالو، پلی‌نزی‌ها بودند که حدود سه هزار سال پیش در جریان مهاجرت‌های خود به اقیانوس آرام به این جزایر رسیدند. مدت‌ها پیش از تماس اروپایی‌ها با جزایر اقیانوس آرام، پلی‌نزی‌ها با استفاده از قایق‌های دوبدنه یا قایق‌های تک‌ستونی، به طور مرتب بین جزایر سفر می‌کردند. مهارت‌های ناوبری پیشرفته آن‌ها امکان سفرهای برنامه‌ریزی‌شده را فراهم می‌کرد. پژوهشگران معتقدند که پلی‌نزی‌ها از ساموآ و تونگا به آب‌سنگ‌های تووالو مهاجرت کردند و این جزایر سپس به عنوان پایگاهی برای گسترش بیشتر به مناطق دورافتاده پلی‌نزی در ملانزی و میکرونزی عمل کردند.
دوران استعمار و کشف اروپایی
در سال ۱۵۶۸، آلوارو د مندانا، کاوشگر و نقشه‌نگار اسپانیایی، اولین اروپایی شناخته‌شده‌ای بود که از این مجمع‌الجزایر عبور کرد و جزیره نوئی را در جریان جستجوی خود برای یافتن سرزمین استرالیس مشاهده کرد. در سال ۱۸۱۹، جزیره فونافوتی به نام «جزیره الیس» نام‌گذاری شد و بعدها کل این گروه جزایر توسط الکساندر جورج فایندلی، هیدروگراف بریتانیایی، «جزایر الیس» نامیده شد. در اواخر قرن نوزدهم، بریتانیا کنترل جزایر الیس را به دست گرفت و آن‌ها را در حوزه نفوذ خود قرار داد. بین ۹ تا ۱۶ اکتبر ۱۸۹۲، کاپیتان هربرت گیبسون از کشتی HMS Curacoa هر یک از جزایر الیس را به عنوان تحت‌الحمایه بریتانیا اعلام کرد. بریتانیا یک کمیسر مقیم برای اداره این جزایر در قالب قلمروهای بریتانیایی غرب اقیانوس آرام (BWPT) منصوب کرد. از سال ۱۹۱۶ تا ۱۹۷۵، این جزایر به عنوان بخشی از مستعمره جزایر گیلبرت و الیس مدیریت شدند.
استقلال و وضعیت کنونی
در سال ۱۹۷۴، همه‌پرسی‌ای برگزار شد تا مشخص شود آیا جزایر گیلبرت و الیس باید اداره جداگانه‌ای داشته باشند. در نتیجه، مستعمره جزایر گیلبرت و الیس در ۱ اکتبر ۱۹۷۵ رسماً منحل شد و از ۱ ژانویه ۱۹۷۶، این دو به طور رسمی از هم جدا شدند و دو مستعمره بریتانیایی جداگانه به نام‌های کیریباتی و تووالو شکل گرفتند. تووالو در ۱ اکتبر ۱۹۷۸ به طور کامل به عنوان کشوری مستقل در چارچوب مشترک‌المنافع به استقلال رسید و پادشاهی مشروطه‌ای با پادشاه چارلز سوم به عنوان پادشاه تووالو شد. این کشور در ۵ سپتامبر ۲۰۰۰ به عنوان صد و هشتاد و نهمین عضو سازمان ملل متحد پذیرفته شد.
اقتصاد و چالش‌ها
جزایر تووالو خاک قابل‌توجهی ندارند، بنابراین این کشور به شدت به واردات و ماهیگیری برای تأمین غذا وابسته است. صدور مجوزهای ماهیگیری به شرکت‌های بین‌المللی، کمک‌های مالی، پروژه‌های توسعه و حواله‌های مالی از سوی دریانوردان تووالویی که در کشتی‌های باری کار می‌کنند، بخش‌های مهمی از اقتصاد را تشکیل می‌دهند. به دلیل موقعیت کم‌ارتفاع این کشور جزیره‌ای، تووالو در برابر افزایش سطح آب دریا ناشی از تغییرات اقلیمی بسیار آسیب‌پذیر است و به همین خاطر در مذاکرات بین‌المللی آب‌وهوایی به عنوان بخشی از اتحاد کشورهای جزیره‌ای کوچک فعال است.