واتیکان

واتیکان (به ایتالیایی: Vaticano) (به لاتین: Vaticanae) با نام رسمی دولت‌ شهر واتیکان دولت ‌شهری مستقل است که در درون شهر رم در کشور ایتالیا جای دارد. واتیکان یک پادشاهی مطلقه و محل اقامت پاپ، رهبر کاتولیک‌ های جهان و مرکز کلیسای کاتولیک است. واتیکان با مساحتی در حدود ۰٫۴۴ کیلومتر مربع، کوچک‌ترین کشور دنیا و با جمعیتی در حدود ۱۰۰۰ نفر، کم‌ جمعیت‌ ترین کشور مستقل دنیا نیز محسوب می‌شود.

کشور واتیکان

اطلاعات کشور
نام کامل:	دولت شهر واتیکان
شعار:	درود بر پاپ فرانسیس
پایتخت:	واتیکان سیتی
زبان(های) رسمی:	زبان ایتالیایی
حکومت:	پاپ سالاری
مساحت:	۰٫۴۴ کیلومتر مربع
جمعیت:	453 نفر
واحد پول:	یورو

تاریخچه

تاریخ واتیکان به عنوان مقر کلیسای کاتولیک با ساختن کلیسایی بر فراز قبر سنت پیتر در رم در قرن چهارم پس از میلاد آغاز شد. این منطقه به یک مکان زیارتی و منطقه تجاری محبوب تبدیل شد. با این حال، پس از انتقال دربار پاپ به فرانسه در سال 1309 متروک شد. پس از بازگشت کلیسا در سال 1377، بناهای معروفی مانند کاخ حواری، کلیسای سیستین و کلیسای جدید سنت پیتر در محدوده شهر ساخته شدند.

شهر واتیکان به شکل کنونی خود به عنوان یک کشور مستقل با امضای پیمان های لاتران در سال 1929 تأسیس شد. منطقه ای در کرانه غربی رودخانه تیبر که واتیکان را در بر می گیرد، زمانی منطقه ای باتلاقی به نام Ager Vaticanus بود. در سال ‌های اولیه امپراتوری روم، این منطقه به یک منطقه اداری تبدیل شد که پر از ویلا های گران قیمت بود.

پس از اینکه بخش اعظم رم در آتش سوزی در سال 64 پس از میلاد با خاک یکسان شد، امپراتور نرون سنت پیتر و دیگر بزهای قربانی مسیحی را در پایه تپه واتیکان اعدام کرد، جایی که آنها را در قبرستانی دفن کردند. امپراتور کنستانتین اول پس از پذیرفتن مسیحیت با فرمان میلان در سال 313، شروع به ساختن کلیسایی بر فراز مقبره سنت پیتر در سال 324 کرد.

پس از حمله دزدان دریایی ساراسین که به سنت پیتر در سال 846 آسیب رساند، پاپ لئو چهارم دستور ساخت دیواری برای محافظت از کلیسای مقدس و محوطه های مربوط به آن را صادر کرد. دیوار 39 فوتی که در سال 852 تکمیل شد، شهر لئونین افتتاح شده را محصور کرد، منطقه ای که قلمرو فعلی واتیکان و ناحیه بورگو را پوشش می دهد. اگرچه پاپ به طور سنتی در کاخ لاتران در همان حوالی زندگی می کرد، پاپ سیمماخوس در اوایل قرن ششم اقامتگاهی در مجاورت سنت پیترز ساخت. این بنا صدها سال بعد توسط یوجین و اینوسنت گسترش یافت و در سال 1277 یک گذرگاه سرپوشیده به طول نیم مایل جمع آوری شد تا سازه را به Castel Sant'Angelo پیوند دهد.

با این حال، ساختمان ‌ها با انتقال دربار پاپ به آوینیون، فرانسه، در سال 1309 متروکه شدند و در نیم قرن بعد، شهر رو به ویرانی رفت. پس از بازگشت کلیسای کاتولیک در سال 1377، روحانیون به دنبال بازگرداندن درخشش شهر محصور شدند. نیکلاس پنجم در حدود سال 1450 ساخت کاخ حواری را آغاز کرد که در نهایت خانه دائمی جانشینان او بود و مجموعه کتاب های او پایه و اساس کتابخانه واتیکان شد. در دهه 1470، سیکستوس چهارم کار بر روی کلیسای معروف سیستین را آغاز کرد که شامل نقاشی های دیواری توسط هنرمندان برجسته رنسانس مانند بوتیچلی و پروژینو بود.

شهر واتیکان  کوچک ‌ترین کشور مستقل جهان  در ۱۱ فوریه ۱۹۲۹ طبق پیمان لاتران تأسیس شد. این عهدنامه بین موسولینی رئیس وقت دولت ایتالیا و پیپسی (papacy)  دفتر پاپ بالاترین قدرت کلیسای کاتولیک رم  پس از سال ‌ها مجادله منعقد شد. در سال ۱۹۸۴ با کنکوردا  پیمان پاپ و دولت عهدنامه جدیدی جایگزین شد. این عهدنامه جدید مانند عهدنامه قبلی، استقلال کامل کلیسای کاتولیک را در داخل شهر واتیکان به رسمیت می‌شناسد.

حکومت

شهر واتیکان به عنوان یک سلطنت مطلقه انتخابی تئوکراتیک اداره می شود و پاپ به عنوان رئیس دولت است. پاپ، که اسقف رم و رهبر کلیسای کاتولیک نیز هست، قدرت عالی قانونگذاری، اجرایی و قضایی را بر شهر واتیکان اعمال می کند. این قدرت اغلب به دلیل طیف گسترده وظایف پاپ تفویض می شود.

مراحل انتخاب پاپ

پاپ توسط کالج کاردینال ها در فرآیندی به نام کانکلاو انتخاب می شود. همه انتخاب کنندگان کاردینال، که اسقف ها و اسقف اعظم منصوب شده توسط پاپ هستند و کمتر از 80 سال سن دارند، در این روند شرکت می کنند. این کنفرانس در کلیسای سیستین برگزار می شود و برای انتخابات اکثریت دو سوم لازم است.

ارگان های اصلی

دولت واتیکان از سه ارگان اصلی تشکیل شده است: قوه مقننه، مجریه و قضائیه. همه این ارگان ها به طور مستقل برای مدیریت و محافظت از ثروت، منابع، ایمنی و وحدت واتیکان کار می کنند. پاپ همه رؤسای جمهور را منصوب می کند و می تواند هر زمان که بخواهد آنها را از سمت خود برکنار کند.

اصطلاح سریر مقدس به ترکیبی از اقتدار، صلاحیت قضایی و حاکمیتی اطلاق می‌شود که به پاپ و مشاورانش برای هدایت کلیسای کاتولیک در سراسر جهان واگذار شده است. این شهر از ایالت واتیکان، که در سال 1929 از طریق معاهدات لاتران بین سریر مقدس و ایتالیا ایجاد شد، متمایز است. مقر مقدس دارای شخصیت حقوقی است که به آن اجازه می دهد به عنوان برابر حقوقی یک دولت معاهدات را منعقد کند و نمایندگان دیپلماتیک را بفرستد و دریافت کند. این کشور روابط دیپلماتیک رسمی با 179 کشور دارد. از سوی دیگر، ایالت واتیکان طبق قوانین بین المللی به عنوان یک سرزمین مستقل شناخته شده است. برخلاف مقر مقدس، این کشور نمایندگان دیپلماتیک را نمی پذیرد و نمی فرستد، و مقر مقدس از طرف آن در امور بین المللی عمل می کند.

نیروهای امنیتی

ایالت شهر واتیکان نیروهای امنیتی و قضایی خود را برای حفظ نظم و قانون در قلمرو خود دارد.

نیروهای امنیتی: نیروهای امنیتی ایالت واتیکان شامل گارد پاپی سوئیس و corpo della Gendarmeria است.

corpo della Gendarmeria: این corpo della Gendarmeria یا پلیس نظامی و نیروی امنیتی شهر واتیکان است. در سال 1816 توسط پاپ پیوس تأسیس شد. این سپاه مسئول امنیت، نظم عمومی، کنترل مرزها، کنترل ترافیک، تحقیقات جنایی و سایر وظایف عمومی پلیس در شهر واتیکان است. این ارگان شامل دو یگان ویژه، گروه مداخله سریع و یگان ضد خرابکاری  است.

گارد پاپی سوئیس: این یک نیروی کوچک است که توسط مقر مقدس نگهداری می شود و مسئول امنیت پاپ، از جمله امنیت کاخ حواری است. این تنها نیروی مسلح شهر واتیکان است.

جغرافیا

شهر واتیکان به دلیل موقعیتش به عنوان یک منطقه محصور شهری و محصور در خشکی رم، ایتالیا منحصر به فرد است. این کشور با مساحت 42 هکتار (100 هکتار، 0.16 مایل مربع)، و 3.2 کیلومتر مربع 4 با ایتالیا هم مرز است، کوچکترین کشور مستقل جهان است.

زمین و آب و هوا

شهر واتیکان بر روی یک تپه کم ارتفاع، معروف به تپه واتیکان قرار دارد. ایالت شهر دارای آب و هوای مشابه رم است، زمستان ‌های معتدل، معتدل و بارانی (سپتامبر تا اواسط می) با تابستان‌ های گرم و خشک (می تا سپتامبر).

کاربرد زمین

ماهیت این املاک اساساً شهری است و هیچ یک از زمین ها برای کشاورزی قابل توجه یا سایر بهره برداری از منابع طبیعی اختصاص ندارد. توسعه شهری (به عنوان مثال، ساختمان ها) حدود نیمی از کل مساحت را اشغال می کند، در حالی که بقیه برای فضای باز، از جمله باغ واتیکان  اختصاص دارد.

ویژگی های قابل توجه

باشکوه ترین بنا کلیسای سنت پیتر است که در قرن چهارم ساخته شد و در قرن شانزدهم بازسازی شد. این بنا که بر روی مقبره سنت پیتر رسول ساخته شده است، دومین ساختمان مذهبی بزرگ (پس از کلیسای یاموسوکرو) در جهان مسیحیت است. کاخ واتیکان محل اقامت پاپ در داخل دیوارهای شهر است. شهر واتیکان همچنین دارای سیستم تلفن، اداره پست، باغ‌ ها، رصدخانه نجومی، ایستگاه رادیویی، سیستم بانکی و داروخانه است.

اقتصاد

بانک واتیکان در سده ۱۹ میلادی تأسیس شد، اما فعالیت خود را در شکل کنونی و تحت نام فعلی مؤسسه آثار مذهبی از سال ۱۹۴۲ میلادی، آغاز کرد.

امکانات شهری

نمادهای معماری : واتیکان خانه چندین مکان دیدنی معروف، از جمله کلیسای سنت پیتر، کاخ حواری، و کلیسای سیستین است. این سازه‌ ها که با سبک‌ های مختلف معماری مانند رومی، باروک و گوتیک مشخص می‌شوند، میراث فرهنگی غنی شهر را نشان می‌دهند.

زیرساخت : واتیکان دارای سیستم تلفن، اداره پست، باغ ها، رصدخانه نجومی، ایستگاه رادیویی، سیستم بانکی و داروخانه است. همچنین دارای یک خط راه آهن، ایستگاه قطار، فرودگاه هلی‌کوپتر، پادگان‌ های نظامی، کاخ‌ها و دفاتر دولتی، میدان عمومی، بخشی از سالن تماشاگران، دیوار دفاعی قدیمی که مرز را مشخص می‌کند، مؤسسات آموزش عالی، و مراکز فرهنگی هنری دارد. واتیکان هیچ فرودگاهی ندارد و تنها یک بالگردگاه به نام بالگردگاه واتیکان دارد.

مردم

جمعیت : از سال 2023، شهر واتیکان حدود 764 جمعیت دارد. هم از نظر مساحت و هم از نظر جمعیت، کوچکترین ایالت جهان است.

شهروندی : شهر واتیکان حدود 450 شهروند دارد. شهروندی شهر واتیکان به صورت jus officii اعطا می شود، یعنی بر اساس انتصاب برای کار در یک موقعیت خاص در خدمت سریر مقدس. معمولاً به کسانی که به دلیل کار یا دفترشان در شهر واتیکان زندگی می کنند اعطا می شود.

شغل : اکثریت ساکنان شهر واتیکان روحانی هستند، از جمله کشیشان، اسقف ها و کاردینال ها. افراد غیر عادی نیز در شهر واتیکان زندگی می کنند و معمولاً در مشاغل منشی، خانگی، تجاری و خدماتی مشغول هستند. شصت و دو نفر غیر روحانی علاوه بر 105 عضو گارد سوئیس در واتیکان زندگی می کنند.

مسافران روزانه : هر روز نزدیک به 2500 ایتالیایی برای کار در موزه ها و آژانس های گردشگری وارد شهر می شوند.

بازدیدکنندگان : این کشور سالانه تقریباً 5 میلیون بازدیدکننده دارد.

فرهنگ

لازم به ‌ذکر است که کشور واتیکان در تعیین بسیاری از موارد فرهنگی و سیاسی جهان مسیحیّت نقش مهمی را ایفا می‌نماید و سالانه تعداد زیادی از مردم از این کشور بازدید می‌نمایند. از این جهت به صورت تخصّصی از طریق درآمد جهانگردان مذهبی سالیانه مقدار زیادی درآمد وارد این کشور می‌گردد.