هپاتیت ب
هپاتیت ب نوعی عفونت کبدی می باشد که به وسیله ویروس هپاتیت ب یا همان HBV ایجاد می گردد. HBV یکی از پنج نوع ویروسی است که در ابتلا افراد به هپاتیت موثر می باشد.
| اطلاعات بیماری | |
|---|---|
| نشانه ها: | ضعف و خستگی، درد در شکم، تب، زردی پوست و سفیدی چشم، ادرار تیره و... |
| عوارض: | نارسایی کبد، سرطان کبد، اسکار کبد و مرگ |
| علت(ها): | رابطه جنسی محافظت نشده با فرد بیمار، استفاده مشترک از مسواک، تیغ و ناخن گیر آلوده، تزریق مواد مخدر با وسایل آلوده و... |
| عوامل خطرناک: | کار در مراکز بهداشتی و بیمارستان ها، مصرف مواد مخدر به صورت تزریقی، تولد نوزاد از مادر مبتلا به هپاتیت ب، همسر آلوده به ویروس هپاتیت ب و... |
| روش تشخیص: | آزمایش خون، سونوگرافی کبد و بیوپسی کبد |
| روش های درمان: | مصرف دارو، رژیم غذایی مناسب، پیوند کبد و... |
هپاتیت انواع مختلفی دارد که هریک با نوع مختلفی از ویروس بروز مینماید. هپاتیت ب و هپاتیت سی به احتمال زیاد به نوعی بیماری مزمن یا طولاتی مدت تبدیل می گردند.
انواع هپاتیت ب
- هپاتیت ب حاد: وقتی شخصی برای نخستین بار به این بیماری مبتلا می گردد، به آن عفونت حاد گفته می شود.
- هپاتیت ب مزمن: زمانی که ویروس بیش از شش ماه در خون فرد باقی بماند، به آن عفونت مزمن می گویند. معمولا افراد بزرگسال به هپاتیت ب مزمن مبتلا نمی گردند اما ممکن است بسیاری از کودکان و شیرخواران به دلیل عدم توانایی در رهایی از ویروس به هپاتیت ب مزمن دچار شوند.
علائم هپاتیت ب
علائم بیماری هپاتیت ب حاد از خفیف تا شدید متفاوت می باشد. این نشانه ها حدود یک الی چهار ماه بعد از آلودگی فرد بروز می کنند اما در برخی مواقع ممکن است فرد تنها دو هفته بعد از ابتلا نیز آن را مشاهده نماید.
برخی اشخاص و اغلب کودکان ممکن است هیچگونه نشانه ای را مشاهده نکنند. علائم بیماری هپاتیت ب در خانم ها و آقایان عبارتند از:
- احساس ضعف و خستگی
- ادرار با رنگ تیره
- درد در ناحیه شکم
- تب
- احساس درد در مفاصل
- کاهش اشتها
- حالت تهوع و استفراغ
- زردی پوست و سفیدی چشم که به آن یرقان گفته می شود.
عوارض هپاتیت ب
عوارض بیماری هپاتیت ب مزمن به شرح زیر می باشد:
- نارسایی کبد، در این شرایط ممکن است فرد به پیوند کبد نیاز پیدا کند.
- اسکار کبد یا سیروز، بروز زخم در کبد که موجب بروز اختلال در عملکرد کبد می گردد.
- سرطان کبد
- افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های دیگر مانند بیماری‌های کلیوی و ملتهب شدن عروق خونی
- مرگ
علت هپاتیت ب
بیماری هپاتیت ب به دلیل ویروس ایجاد می شود. این ویروس از راه خون، مایع منی مردان و یا دیگر مایعات بدن افراد به شخص دیگیری انتقال می یابد. این بیماری نمی تواند از راه سرفه و یا عطسه منتقل شود. برخی دیگر از راه های انتقال هپاتیت ب به شرح زیر می باشد:
- برقراری رابطه جنسی با شخص که دچار ویروس HBV می باشد، بدون استفاده از کاندوم و یا دیگر راه های محافظتی
- استفاده مشترک از تیغ، مسواک و یا ناخن گیر آلوده به خون
- استفاده از وسایل استریل نشده به منظور انجام خالکوبی و یا پیرسینگ
- تزریق مواد مخدر به وسیله سوزن، سرنگ و یا دیگر وسایل مشترک
- منتقل شدن ویروس از طریق مادر آلوده به فرزندش در موقع انجام زایمان
ویروس این بیماری ممکن است در بزاق فرد بیمار نیز مشاهده گردد اما از طریق بوسه، سرفه، عطسه و ظروف مشترک انتقال نمی یابد.
عوامل خطر هپاتیت ب
در دسته ویژه ای از افراد احتمال ابتلا به این بیماری بالاتر می باشد مانند:
- اشخاصی که در مراکز بهداشتی و بیمارستان ها کار می نمایند.
- افرادی که از مواد مخدر به صورت تزریقی استفاده می نمایند.
- نوزادانی که از مادران آلوده به ویروس هپاتیت ب متولد شده اند.
- اشخاصی که همسرشان آلوده به ویروس بیماری هپاتیت ب می باشد.
تشخیص بیماری هپاتیت ب
پزشک پس از مراجعه بیمار او را معاینه می گند و علائم آسیب کبدی همچون زردی پوست، درد در ناحیه شکم و... را بررسی می نماید. آزمایش هایی که در تشخیص این بیماری و عوارض مربوط به آن موثر هستند عبارتند از:
- آزمایش خون: این آزمایش نشانه های ویروس این بیماری را تشخیص می دهد و ماد یا مزمن بودن آن را بررسی می نماید. با کمک آزمایش خون می توان بررسی کرد که فرد نسب به هپاتیت ب مصون می باشد یا نه.
- سونوگرافی از کبد: نوعی سونوگرافی که الاستوگرافی گذرا نام دارد، قادر است میزان آسیب کبدی را بررسی نماید.
- بیوپسی کبد: پزشک معالج، ممکن است برای آزمایش نمونه کوچکی از کبد فرد بیمار را بردارد.
درمان هپاتیت ب
فرد اگر احساس میکند در معرض ویروس هپاتیت ب قرار دارد باید با پزشک صحبت نماید و برای تزریق واکسن هپاتیت ب و ایمونوگلوبولین اقدام نماید.
درمان هپاتیت ب حاد:
این نوع از هپاتیت ممکن است به صورت خود به خوبی و بدون هیچگونه درمانی از بین برود. در این حالت، استفاده از مایعات و پیروی از رژیم غذایی مناسب می تواند به بهبود این بیماری کمک نماید. در مواد شدید این بیماری ممکن است مصرف برخی داروهای ضد ویروس و یا بستری در بیمارستان تجویز گردد.
درمان هپاتیت ب مزمن:
اغلب افرادی که به هپاتیت مزمن مبتلا هستند تا آخر عمر خود به درمان نیاز دارند. درمان این بیماری سبب کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های کبدی می شود و از انتقال عفونت به اشخاص دیگر پیشگیری می نماید. درمان هپاتیت ب مزمن شامل موارد زیر است: