درخواست اصلاح

کالیفرنیا

از دانشنامه ویکیدا

کالیفرنیا، ایالتی در غرب آمریکاست که در سواحل اقیانوس آرام قرار گرفته ­است. این ایالت از شمال با ایالت اورگان، از شرق با ایالت‌­‌های نوادا و آریزونا و از جنوب با ایالت باخا کالیفرنیای مکزیک همسایه است. کالیفرنیا با جمعیتی بالغ بر 9/38 میلیون نفر، پرجمعیت‌ترین ایالت آمریکا محسوب می‌­شود. همچنین با وسعت 42,3790 کیلومتر مربع، پس از آلاسکا و تکزاس، سومین ایالت بزرگ آمریکا به شمار می‌­رود. مرکز آن شهر ساکرامنتو است و از شهرهای مهم آن می‌­توان به لس‌آنجلس، سن دیگو، سن خوزه و سان‌ فرانسیسکو اشاره کرد. لس‌آنجلس پرجمعیت‌ترین شهر کالیفرنیا و دومین شهر پرجمعیت آمریکا پس از شهر نیویورک است.

ایالت کالیفرنیا
ایالت کالیفرنیا
اطلاعات استان
کشور: ایالات متحده آمریکا
تأسیس: 9 سپتامبر سال 1850
مرکز: ساکرامنتو
مساحت: ۴۲۳٬۹۷۰ کیلومتر مربع
جمعیت: ۳۹٬۱۸۵٬۶۰۵ (سرشماری 2022)
تراکم جمعیت: ۹۵٫۰ نفر بر کیلومتر مربع
منطقه زمانی: منطقه زمانی اقیانوس آرام (یوتی‌سی- 8:00-)
زبان‌های اصلی: انگلیسی (زبان رسمی)، اسپانیایی
وبسایت: http://www.ca.gov

تاریخچه

قبل از استعمار اروپا، کالیفرنیا یکی از متنوع­‌ترین مناطق از نظر فرهنگی و زبانی در آمریکای شمالی پیش از کشف قاره آمریکا بود و مردم بومی کالیفرنیا بالاترین تراکم جمعیت بومی آمریکا را در شمال مکزیک کنونی تشکیل می­‌دادند.

اکتشافات اروپایی در قرن 16 و 17 منجر به استعمار کالیفرنیا توسط امپراتوری اسپانیا شد. این منطقه در سال 1804، در استان آلتا کالیفرنیا در قلمرو نایب السلطنه اسپانیای جدید قرار گرفت. با استقلال مکزیک در سال 1821، این منطقه بخشی از خاک مکزیک شد. اما با شکست مکزیک در جنگ با آمریکا در سال 1848، کالیفرنیا و ایالت‌های کنونی منطقه جنوب غربی به آمریکا واگذار شد. به‌طور همزمان، آغاز تب طلا در کالیفرنیا در سال‌ 1948 موجی گسترده­‌ای از مهاجرت‌ها به سواحل اقیانوس آرام را به همراه داشت که نتیجه آن نسل‌کشی سرخ‌پوستان در کالیفرنیا و ایجاد ایالت‌های غربی بود.

در سال 1950 بخش غربی آلتا کالیفرنیا سازماندهی شد و در تاریخ 9 سپتامبر 1850 به عنوان سی و یکمین ایالت آمریکا پذیرفته شد.

جغرافیا

کالیفرنیا دارای اقلیم و جغرافیایی بسیار متنوع است. جغرافیای این ایالت شامل سواحل اقیانوس آرام و مناطق شهری در غرب تا کوه­‌های سیرا نوادا در شرق و جنگل­‌های چوب سرخ و صنوبر داگلاس در شمال غرب تا صحرای موهاوی در جنوب شرق می­‌شود. دره مرکزی، یک منطقه کشاورزی حاصلخیز، در مرکز ایالت قرار دارد. کالیفرنیا به داشتن آب و هوای گرم مدیترانه‌­ای در ساحل و آب و هوای فصلی موسمی در مناطق داخلی شناخته می­‌شود. اما وسعت زیاد این ایالت سبب شده تا در شمال آن، جنگل­‌های بارانی معتدل مرطوب، در مناطق داخلی، بیابان خشک و همچنین در مناطقی از غرب کوه­‌های برفی دیده شود. کالیفرنیا بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آب در آمریکای شمالی است. خشکسالی و آتش‌سوزی یک مشکل دائمی برای این ایالت به شمار می‌­رود. همچنین دو سوم خطرات زلزله در کشور آمریکا مربوط به کالیفرنیا است.

جمعیت‌­­شناسی

در حال حاضر از هر نه آمریکایی یک نفر در ایالت کالیفرنیا زندگی می‌­کند. اداره سرشماری آمریکا اعلام کرد که جمعیت کالیفرنیا در آوریل 2020، 39.54 میلیون نفر بوده­ که نسبت به سرشماری سال 2010، 6.13 درصد افزایش داشته ­است. این رشد جمعیت نسبت به میانگین رشد جمعیت کشوری پایین­‌تر بوده و باعث از دست دادن یک کرسی در مجلس نمایندگان شده ­است. جمعیت تخمینی ایالت در سال 2023، 38.94 میلیون نفر برآورد می­‌شود که بیانگر رشد منفی جمعیت در این ایالت است.

این ایالت از گذشته تا امروز از تنوع فرهنگی و نژادی بالایی برخوردار بوده است. لاتین­‌ها بزرگترین گروه قومی در کالیفرنیا هستند و %39.3 جمعیت را تشکیل می­‌دهند. بعد از آنها سفیدپوستان غیر لاتین هستند که 36.8% ساکنین را شامل می­‌شوند. بعد از این دو گروه، آسیایی‌­ها با 15.3% و سیاه­پوستان با 6.5% در رتبه­‌های بعدی قرار دارند.

در 25 سال گذشته، جمعیت سفیدپوستان غیر لاتین رو به کاهش بوده، در حالی که جمعیت لاتین­‌ها و آسیایی‌ها افزایش یافته است. بین سال‌های 1970 تا 2011، سفیدپوستان غیر لاتین از 80% به 40% کاهش یافته، در حالی که لاتین‌ها از 32% در 2000 به 38% در 2011 رسیدند. در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود که لاتین‌ها تا سال 2060 به 49% جمعیت برسند، که عمدتاً به دلیل زاد و ولد و نه مهاجرت است. با کاهش مهاجرت از آمریکای لاتین، آمریکایی‌های آسیایی اکنون سریع‌ترین رشد را در بین گروه‌­های نژادی/قومی در کالیفرنیا دارند. این رشد عمدتاً به علت مهاجرت از کشورهای چین، هند و فیلیپین است.

اکثر جمعیت مهاجر کالیفرنیا در مکزیک (3.9 میلیون)، فیلیپین (825200)، چین (768.400)، هند (556.500) و ویتنام (502.600) متولد شده­‌اند. کالیفرنیا دارای بزرگترین جمعیت چند نژادی در ایالات متحده است و کالیفرنیا بالاترین نرخ ازدواج بین نژادی را دارد.

انگلیسی به عنوان زبان رسمی و اداری کالیفرنیا عمل می‌­کند. طبق نظرسنجی جامعه آمریکا در سال 2021 که توسط اداره سرشماری ایالات متحده انجام شد، 56.08٪ (20,763,638) از ساکنان کالیفرنیا در خانه به زبان انگلیسی و %43.92 به زبان دیگری صحبت می­‌کردند. 60.35٪ از افرادی که در خانه به زبانی غیر از انگلیسی صحبت می‌کردند، انگلیسی را "خوب" یا "خیلی خوب" صحبت می­‌کنند. البته این رقم در گروه‌­های مختلف زبانی به طور قابل توجهی متفاوت بود.

بعد از زبان انگلیسی، اسپانیایی متداول­‌ترین زبان در کالیفرنیا است که توسط 28.18٪ (10,434,308) از جمعیت تکلم می‌­شود. زبان اسپانیایی از سال 1542 در کالیفرنیا صحبت می‌­شود و عمیقاً با چشم‌انداز فرهنگی و تاریخ کالیفرنیا در هم آمیخته است. اسپانیایی زبان اداری و رسمی کالیفرنیا در دوران اسپانیایی و مکزیکی تا سال 1848 بود.

کالیفرنیا از نظر تاریخی یکی از متنوع‌­ترین مناطق از نظر زبانی در جهان بوده است، با بیش از 70 زبان بومی که از 64 زبان ریشه در شش خانواده زبانی مشتق شده­‌اند. کالیفرنیا بالاترین میزان تکلم به زبان چینی، ویتنامی و پنجابی را در سراسر کشور آمریکا دارد.

در نتیجه تنوع فزاینده ایالت و مهاجرت از مناطق دیگر در سراسر کشور و جهان، زبان‌شناسان از اواخر قرن بیستم متوجه مجموعه‌­ای قابل توجه از ویژگی­‌های نوظهور در انگلیسی گفتاری آمریکایی در کالیفرنیا شدند. این واریته که به انگلیسی کالیفرنیا معروف است، دارای یک جابجایی واکه (مصوت) و چندین فرآیند آواشناسی دیگر است که با انواع انگلیسی آمریکایی مورد استفاده در سایر مناطق ایالات متحده تفاوت می‌­کند.

اقتصاد

اقتصاد کالیفرنیا، با تولید ناخالص 3.6 تریلیون دلاری در سال 2022، بزرگ­ترین اقتصاد ایالتی در جهان محسوب شده و اقتصاد آن بزرگتر از قاره­‌های آفریقا و استرالیا و تقریباً به اندازه آمریکای جنوبی است. اگر کالیفرنیا به تنهایی یک کشور محسوب می­‌شد، پنجمین اقتصاد بزرگ جهان به‌شمار می‌آمد. منطقه لس‌آنجلس بزرگ و منطقه خلیج سان‌فرانسیسکو، به‌ترتیب دومین و چهارمین اقتصاد شهری بزرگ در ایالات متحده آمریکا محسوب می‌شوند.

اشتغال در کالیفرنیا شامل پنج بخش بزرگ تجارت، حمل و نقل و آب و برق؛ دولت؛ خدمات حرفه‌­ای و تجاری؛ خدمات آموزشی و بهداشتی؛ و اوقات فراغت و پذیرایی-جهانگردی می‌­شود. از نظر بازده، پنج بخش بزرگ، خدمات مالی و پس از آن تجارت، حمل و نقل و خدمات آب و برق؛ خدمات آموزشی و بهداشتی؛ دولت؛ و تولید هستند. نرخ بیکاری کالیفرنیا تا سپتامبر 2022، 3.9 درصد بوده است.

اقتصاد کالیفرنیا به تجارت وابسته است و بازرگانی بین‌المللی حدود یک چهارم اقتصاد این ایالت را تشکیل می‌دهد. در سال 2008، کالیفرنیا 144 میلیارد دلار کالا صادر کرد که این رقم در سال 2007، 134 میلیارد دلار و در سال 2006، 127 میلیارد دلار بود. رایانه­‌ها و محصولات الکترونیکی بزرگترین صادرات کالیفرنیا هستند که 42 درصد از کل صادرات این ایالت را در سال 2008 به خود اختصاص داده­‌اند.