گرمک
گرمک یا کانتالوپ متعلق به خانواده خیار و کدو است. گرمک شبیه خربزه است و از جهت ارزش غذایی و پزشکی شباهت زیادی به خربزه دارد.
گرمک میوهای است که از یک گیاه بوتهای به نام (cucumis melo) به دست میآید. با این که گرمک بیشتر در کشور های آمریکای لاتین پرورش داده میشود، اما هندوستان به عنوان زیستگاه اولیه این میوه به شمار میرود.
کاشت
انتخاب بذر متناسب با اقلیم
گرمک به عنوان ملون موسک نیز شناخته میشود و ده ها رقم آن برای کاشت در مزراع در دسترس میباشد و در آب و هوای گرم بهترین رشد را داشته و در مدت حداقل 2 الی 3 ماه رشد میکند. گرمک نیازمند خاک بسیار شنی و لومی با زهکشی مناسب و pH حدود 6 است.
- ارقام آب و هوای سرد عبارتند از: هال بست، سارا و ادن گام.
- ارقام عطر و طعم دار آن عبارتند از: هارت اف گولد، آمبروسیا، آتنا و هانی بان.
به زمان بلوغ ذکر شده در بستهبندی بذر توجه کنید. گاهی اوقات شما بذر گرمک را خریداری نخواهید کرد و از بذرهای تولیدی استفاده میکنید. در بستهبندی بذر، به اطلاعات مربوط به کاشت و نگهداری توجه کنید و همچنین زمان بلوغ را نیز در نظر بگیرید.
اگر میخواهید بذرهای گرمک را برای تولید ملون استفاده کنید، بخش گوشتی آن را برداشته و آنها را برای دو روز در آب سرد غوطه ور کنید، سپس آنها را روی یک حوله کاغذی خشک نمایید.
بستر مناسب بذر
مهمترین بخش کاشت و رشد گرمک خاک گرم و فضای کافی است. شاخه های آن به فضای زیادی جهت گسترش نیاز دارد، بر این اساس برنامهریزی را انجام داده و اجازه داده میشود که ملون ها به بلوغ برسند؛ بنابراین، شما به یک بستر نسبتا گستردهای نیاز دارید که بستگی به مقدار محصول تولیدی توسط گیاه دارد.
یک تصور غلط و ترس از گرمک آن است که ممکن است با سایر اعضای تیره، مانند خیار، سایر ملون ها، کدو و کدو تنبل، تلاقی داشته باشد. اما شما میتوانید میوه های خود را در همان باغ کاشت کنید. در اکثر موارد گرمک خوش طعم نتیجه تلاقی تصادفی نیست، بلکه نتیجه عوامل محیطی یا سایر مشکلات است.
آمادهسازی خاک
کمپوست یا کود پوسیده را به صورت یکنواخت روی بستر کشت پخش کنید تا یک ناحیه تغذیهای غنی ایجاد شود. وجود 15 الی 20 سانتیمتر خاک آماده شده و کود داده شده مناسب است. کاشت را از طریق شخم کردن زمین حداقل به عمق سی سانتیمتر و مخلوط کردن خاک و از بین بردن هر گونه سنگ، شاخه و سایر موارد سخت آغاز میکنید.
مخلوط کردن یک لایه کود و لایه کمپوست میتواند جایگزین مناسبی باشد. گرمک رشد بهتری در پشته دارد و بهتر است کمی بالاتر از زمین قرار گیرد؛ بنابراین، نگران ایجاد پشته در زمین نباشید. اگر میخواهید در زمان کاشت برای پوشش زمین خود از فیلم های پلاستیکی و یا حصیر علف هرز استفاده کنید، سرعت گرم شدن خاک بیشتر میشود. لازم به یادآوری است که گیاه گرمک در خاک گرم شروع به رشد میکند.
زمان کاشت
اگر تاریخ دقیق آخرین یخبندان فصل را داشته باشید، میتوانید گرمک را در مزرعه کاشت نمایید. در حالت ایدهآل، گرمک به طور مستقیم حدود 10 روز قبل از آخرین یخبندان کاشت میشود و در اقلیمهای گرمتر، زودتر نیز کاشت میشود. از آنجا که تعیین تاریخ آن بسیار دشوار است، کاشت را میتوان در داخل خانه و با یک روش نسبتا سازگار با محیط زیست آغاز کرد.
اگر در آب و هوای سرد زندگی میکنید، بذرها را در گلدانهای زیست تخریب پذیر پر از خاک غنی کاشت کنید. خاک را مرطوب کنید، اما مراقب باشید که آب جمع نشود. پس از یک ماه یا بیشتر، هنگامی که گیاهان دارای چندین برگ بالغ هستند، میتوانید گلدان های زیست تخریب پذیر را در باغ خود بدون ایجاد مزاحمت برای سیستم ریشه کاشت کنید.
اگر در آب و هوای گرم زندگی میکنید، میتوانید زمانی که دمای خاک حداقل به 18 درجه سانتیگراد رسید آنها را در خاک کشت کنید تا مانع جوانه زنی نشود.
ایجاد پشته در پلات
گرمک بایستی در ردیف های پشته کشت شود و هر ردیف نیز بایستی حداقل 1.2 متر فاصله داشته باشد. فاصله در یک ردیف به این بستگی دارد که چگونه ملون را رشد میدهید:
اگر میخواهید گرمک را در شبکه داربست یا سیم رشد دهید، فضای تپه ها در یک ردیف حدود 30.5 سانتیمتر خواهد بود. این روش معمولا برای انواع ملونهای کوچک کاربرد دارد.
اگر میخواهید گرمک را در زمین رشد دهید، فضای تپه ها از 91 تا 107 سانتیمتر خواهد بود.
چگونگی کاشت بذر
زمانی که دمای زمین حداقل به 21 درجه سانتیگراد برسد، که در برخی موارد معمولا پس از آخرین یخبندان فصل است، بذر گرمک قابل کشت است. بسته به محلی که زندگی میکنید، ممکن است قبل یا بعد از فصل کاشت باشد. اگر کاشت را در داخل گلخانه آغاز کردید، گلدان زیست تخریب پذیر خود را در وسط هر پشته، و تا جایی که نزدیک به مرکز باشد، قرار دهید. در طول کشت بایستی خاک مرطوب باشد. اگر شما بذرها را به صورت مستقیم کشت میکنید، 5 بذر را در عمق 2.5 سانتیمتری قرار دهید. فاصله کاشت بایستی 45 سانتیمتری باشد و فاصله پشته نیز بهتر است 90 سانتیمتر باشد.
خواص
ویتامین A
بتاکاروتن که یک رنگدانهی نارنجی رنگ است، منبع اولیهی ویتامین A موجود در گرمک به شمار میرود. یک فنجان گرمک ۵۹۸۶ واحد بینالمللی ویتامین A به بدن میدهد که این میزان بیشتر از نیاز روزانهی بدن زنان و مردان به این ویتامین است.
ویتامین C
گرمک تازه منبع غنی ویتامین C یا اسید اسکوربیک محسوب میشود. ویتامین C یک ویتامین محلول در آب است که نقش مهمی در رشد و ترمیم بافتهای داخل بدن داشته و علاوه بر این، آنتیاکسیدانی است که عملکرد رادیکالهای آزاد را مسدود میکند. یک فنجان گرمک حاوی ۶۵ میلیگرم ویتامین C است و ۶۵ درصد از نیاز روزانهی بدن زنان و مردان به این ویتامین را تامین میکند.
پتاسیم
گرمک پتاسیم زیادی دارد که نوعی الکترولیت است و بدن برای بسیاری از فرآیندها به آن نیاز دارد. یک فنجان کانتالوپ ۴۶۳ میلیگرم پتاسیم دارد که این میزان معادل ۱۰ درصد از نیاز روزانهی بدن به این مادهی معدنی است.
کاروتنوئیدها
کاروتنوئیدها رنگدانههای زرد، نارنجی و قرمزی هستند که توسط گیاهان سنتز میشوند. این رنگدانهها به گرمک رنگ نارنجی یا زرد میدهند. ترکیبات ذکر شده خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و بعضی از انواع سرطانها را کاهش میدهند. دو نوع از کاروتنوئیدها به نامهای «لوتئین و زیگزانتین» برای بینایی و عملکرد صحیح بدن حیاتی هستند.
تقویت سیستم ایمنی
تقویت سیستم ایمنی بدن از جمله خواص گرمک محسوب میشود. مصرف منظم گرمک میتواند به بهبود و تقویت سیستم ایمنی کمک کرده و مبارزه با بیماریها را برای بدن آسانتر کند. این میوهی تابستانی پرطرفدار سرشار از ویتامینهای C و A است که از طریق تحریک گلبولهای سفید در بدن، سیستم ایمنی را تقویت میکنند.
گلبولهای سفید مکانیسم دفاعی طبیعی بدن تلقی میشوند، چون عفونتهایی که به بدن آسیب میرسانند را از بین میبرند. ویتامین C یک آنتیاکسیدان قوی است که به طرز مؤثری با رادیکالهای آزاد مبارزه میکند.
این رادیکالهای آزاد به پوست آسیب میرسانند و مسئول پیری زودرس پوست هستند. اضافه کردن گرمک به رژیم غذایی میتواند در پیشگیری از پیری زودرس پوست مؤثر باشد.
پیشگیری از سرطان
با مصرف بعضی از مواد غذایی مثل گرمک از ابتلا به سرطان جلوگیری کنید. این میوه ویتامین C و بتاکاروتن زیادی دارد که میتوانند بهطرز مؤثری با رادیکالهای آزاد بدن مبارزه کنند و آنها را از بین ببرند. این رادیکالهای آزاد برای بدن مضر هستند، چون به سلولهای بدن حمله میکنند و منجر به بروز تومورهای سرطانی میشوند.
پیشگیری از دیابت نوروپاتی
دیابت نوروپاتی یک اختلال کلیوی است که در آن سلولهای کلیه بهطرز خطرناکی آسیب میبینند. عصارهی گرمک میتواند به پیشگیری از این عارضه کمک کند. علاوه بر این، گرمک شاخص گلیسمی پایینی دارد که این یعنی فروکتوز و گلوکز موجود در آن قند ساده هستند. در نتیجه مصرف این میوه برای بیماران دیابتی و افراد مبتلا به اضافه وزن ایمن است.
مضرات
- برخی افراد ممکن است واکنش های آلرژیک به گرمک داشته باشند.
- افرادی که داروی بتا بلوکر برای بیماریهای قلبی مصرف میکنند، نباید در مصرف گرمک زیادهروی کنند زیرا این میوه میتواند با دارو های آن ها تداخل داشته باشد و سطح پتاسیم خون را افزایش دهد.
- مقادیر بالای پتاسیم موجود در گرمک ممکن است سبب تشدید بیماری های کلیوی شود.