جنگ جهانی اول: تفاوت میان نسخهها
(ایجاد متن جنگ جهانی اول) |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جنگ جهانی اول''' که با نام '''جنگ بزرگ''' نیز شهرت دارد، از ۲۸ [[ژوئیه]] سال ۱۹۱۴ میلادی آغاز شد و تا ۱۱ [[نوامبر]] سال ۱۹۱۸ میلادی ادامه یافت. سربازان بسیاری از سراسر [[دنیا]] در این [[جنگ]] تجهیز و به مناطق مختلف جنگی فرستاده شدند. دو دسته از کشورها با عنوان «[[متفقین]]» و «[[متحدین]]» در جنگ بزرگ روبهروی هم قرار گرفتند که منجر به پیروزی کشورهای متفق شد. | '''جنگ جهانی اول''' که با نام '''جنگ بزرگ''' نیز شهرت دارد، از ۲۸ [[ژوئیه]] سال ۱۹۱۴ میلادی آغاز شد و تا ۱۱ [[نوامبر]] سال ۱۹۱۸ میلادی ادامه یافت. سربازان بسیاری از سراسر [[دنیا]] در این [[جنگ]] تجهیز و به مناطق مختلف جنگی فرستاده شدند. دو دسته از کشورها با عنوان «[[متفقین]]» و «[[متحدین]]» در جنگ بزرگ روبهروی هم قرار گرفتند که منجر به پیروزی کشورهای متفق شد. | ||
[[پرونده:جنگ جهانی اول .jpg|جایگزین=واحد تیربار آلمان در غرب که توسط تیربارهای تصاحب شده روسی تجهیز شده بود.|بندانگشتی|واحد تیربار آلمان در غرب که توسط تیربارهای تصاحب شده روسی تجهیز شده بود.{{ | [[پرونده:جنگ جهانی اول .jpg|جایگزین=واحد تیربار آلمان در غرب که توسط تیربارهای تصاحب شده روسی تجهیز شده بود.|بندانگشتی|واحد تیربار آلمان در غرب که توسط تیربارهای تصاحب شده روسی تجهیز شده بود.{{رویدادهای تاریخی|تاریخ=جنگ جهانی اول از ۲۸ ژوئیه سال ۱۹۱۴ میلادی آغاز شد و تا ۱۱ نوامبر سال ۱۹۱۸ میلادی ادامه یافت.|علت ها=رقابت اتریش و روسیه بر سر شبه جزیره بالکان | ||
اختلاف فرانسه و آلمان بر سر «آلزاس-لورن» (Alsace–Lorraine؛ بخشی از قلمروهای امپراتوری آلمان در گذشته)، | اختلاف فرانسه و آلمان بر سر «آلزاس-لورن» (Alsace–Lorraine؛ بخشی از قلمروهای امپراتوری آلمان در گذشته)، | ||
رقابت دریایی انگلستان و آلمان و رواج ناسیونالیسم در اروپا}}]] | رقابت دریایی انگلستان و آلمان و رواج ناسیونالیسم در اروپا}}]] | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
* [[یونان]] که در سال ۱۹۱۸ میلادی از قدرت های متفق وام گرفته بود در دوم [[ژانویه]] سال ۱۹۱۸ میلادی رسما وارد جنگ شد و در ۳۰ مه سال ۱۹۱۸ میلادی بلغارستان را شکست داد. | * [[یونان]] که در سال ۱۹۱۸ میلادی از قدرت های متفق وام گرفته بود در دوم [[ژانویه]] سال ۱۹۱۸ میلادی رسما وارد جنگ شد و در ۳۰ مه سال ۱۹۱۸ میلادی بلغارستان را شکست داد. | ||
== پایان جنگ جهانی اول | == پایان جنگ جهانی اول == | ||
[[آمریکا]] در آوریل ۱۹۱۷ میلادی به [[آلمان]] اعلان جنگ کرد. با آتش بس آلمان در ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ جنگ جهانی اول به پایان رسید. | [[آمریکا]] در آوریل ۱۹۱۷ میلادی به [[آلمان]] اعلان جنگ کرد. با آتش بس آلمان در ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ جنگ جهانی اول به پایان رسید. | ||
== منابع == | == منابع == |
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۲۳
جنگ جهانی اول که با نام جنگ بزرگ نیز شهرت دارد، از ۲۸ ژوئیه سال ۱۹۱۴ میلادی آغاز شد و تا ۱۱ نوامبر سال ۱۹۱۸ میلادی ادامه یافت. سربازان بسیاری از سراسر دنیا در این جنگ تجهیز و به مناطق مختلف جنگی فرستاده شدند. دو دسته از کشورها با عنوان «متفقین» و «متحدین» در جنگ بزرگ روبهروی هم قرار گرفتند که منجر به پیروزی کشورهای متفق شد.
در جنگ جهانی اول، برای اولین بار مناطق نظامی و غیرنظامی بسیاری هدف بمباران هوایی قرار گرفتند؛ تلفات این جنگ تا آن زمان در تاریخ جنگها بیسابقه بود. جنگ جهانی اول نقطه آغاز استفاده از سلاحهای شیمیایی محسوب میشود.
آغاز جنگ جهانی اول و علت های آن
جنگ جهانی اول (World War I) بین دو دسته از کشورهای مختلف و به دلایل متفاوت رخ داد. از جمله دلایل وقوع این جنگ، میتوان به رقابت اتریش و روسیه بر سر شبه جزیره بالکان، اختلاف فرانسه و آلمان بر سر «آلزاس-لورن» (Alsace–Lorraine؛ بخشی از قلمروهای امپراتوری آلمان در گذشته)، رقابت دریایی انگلستان و آلمان و رواج ناسیونالیسم در اروپا اشاره کرد که از چند سال قبل از جنگ شکل گرفته بود. انبار تسلیحات جنگی مدرن در اروپا و جبهه بندی کشورهای اروپایی که برای حمایت همپیمانان خود یکی یکی وارد جنگ شدند، از دلایل دیگر وقوع جنگ در این سطح گسترده به شمار میرود.
اولین کسی که جنگ را آغاز کرد، «گاوریلو پرنسیپ» (Gavrilo Princip) بود؛ یک صرب بوسنیایی که «آرشیدوک فرانتس فردیناند» (Archduke Franz Ferdinand)، ولیعهد اتریش و همسر او را در سارایوو (Sarajevo) هدف حمله قرار داد و آن ها را ترور کرد. سارایوو، که امروزه پایتخت بوسنی و هرزگوین است، در آن زمان بخشی از امپراتوری اتریش-مجارستان محسوب میشد (اتریش و مجارستان در آن زمان نام یک کشور بود) و با ترور فردیناند، این کشور علیه صربستان اعلان جنگ داد.
درگیری بین دو کشور ابتدا به نظر کوچک بود؛ اما به فاصله چند روز، روسیه که متحد صربستان بود، برای دفاع از این کشور وارد جنگ شد و آلمان نیز به حمایت از اتریش-مجارستان، علیه روسیه برخاست. فرانسه نیز با گذشت چند روز، برای دفاع از متحد خود، روسیه، وارد جنگ با آلمان شد. آلمان به بلژیک، که متحد فرانسه بود حمله کرد و اقدام او سبب ورود بریتانیا به صحنه جنگ شد. آلمان، بریتانیا، فرانسه و روسیه با فاصله کمی به نبرد پیوستند؛ زیرا همپیمان بودن این کشورها، آنها را موظف و متعهد به دفاع از همپیمانان خود میکرد.
طرفهای درگیر جنگ جهانی اول
جنگ جهانی اول بین قدرتهای متفق و همپیمانان آن ها، علیه قدرتهای مرکزی متحدین شکل گرفت. کشورهای متفق متشکل از سه کشور فرانسه، بریتانیا و روسیه بودند که ایتالیا، ژاپن، بلژیک، رومانی، صربستان، مونته نگرو، یونان و آمریکا نیز در طول جنگ به آنها پیوستند. اعضای قدرتهای مرکزی متحدین را نیز آلمان، امپراتوری عثمانی، بلغارستان و اتریش-مجارستان تشکیل میدادند.
- روسیه در پی اعلان جنگ امپراتوری اتریش-مجارستان به صربستان، قوای خود را در سال ۱۹۱۴ در مرزهای اتریش و آلمان قرار داد.
- آلمان در اول اوت ۱۹۱۴ میلادی به فرانسه اعلان جنگ داد و سوم اوت، «شلایفن» (Schlaifen) بخشی از بلژیک را که متحد متفقین بود تسخیر کرد و بلژیک را درگیر جنگ کرد.
- بریتانیا از جبهه متفقین در چهارم اوت ۱۹۱۴ میلادی به آلمان اعلام جنگ داد. در همین سال عثمانی نیز متحد آلمان و اتریش شد و یک سال بعد بلغارستان نیز به آنها پیوست.
- مونته نگرو[۱] نیز در اواخر ژوئیه سال ۱۹۱۴ میلادی، نیروهای خود را به نفع متفقین بسیج کرد و در ۶ اوت ۳۵,۰۰۰ سرباز آموزش دیده به جنگ فرستاد.
- ژاپن در اوت ۱۹۱۴ میلادی، رومانی در ژوئیه دو سال بعد و ایتالیا در ماه مه ۱۹۱۵ میلادی به متفقین پیوستند.
- موافقت پرتغال در سال ۱۹۱۶ میلادی با مصادره کشتیهای آلمان در بنادر خود توسط بریتانیا، آلمان را سمت جنگ با این کشور سوق داد و پرتغال در ۲۳ فوریه سال ۱۹۱۷ میلادی با اعزام ۵۰,۰۰۰ سرباز، رسما درگیر جنگ شد.
- یونان که در سال ۱۹۱۸ میلادی از قدرت های متفق وام گرفته بود در دوم ژانویه سال ۱۹۱۸ میلادی رسما وارد جنگ شد و در ۳۰ مه سال ۱۹۱۸ میلادی بلغارستان را شکست داد.
پایان جنگ جهانی اول
آمریکا در آوریل ۱۹۱۷ میلادی به آلمان اعلان جنگ کرد. با آتش بس آلمان در ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ جنگ جهانی اول به پایان رسید.
منابع
- ↑ <کشور مونته نگرو> برداشت شده در 1402/03/21