دیفن باخیا
دیفن باخیا (با نام علمی: Dumb canes) یکی از گیاهان گرمسیری بسیار زیبا بومی مناطق گرمسیری آمریکا، مکزیک، هند و آرژانتین و از تیره‌ی گل شیپوری است که به عنوان یک گیاه آپارتمانی طرفداران زیادی دارد. دیفن باخیا گیاهی قوی است و نگهداری از آن تقریبا آسان و بدون دردسر است.
این گیاه دارای برگهای نوک تیز و بیضی شکل بزرگی است که در ترکیبات مختلفی از رنگ‌های سبز، کرم و سفید وجود دارد. این گیاه اگر کاملا رشد کند و بزرگ شود می‌تواند تا حدود 3 متر قد و برگ‌هایی به طول 50 سانتی‌متر داشته باشد. با وجود این، گیاهان در شرایط معمولی هرگز چنین رشدی نخواهند داشت.
دیفن باخیا گیاهی قوی است و نگهداری از آن چندان کار پیچیده‌ای نیست. از آنجایی که دیفن باخیا بومی مناطق گرمسیری است به خوبی می‌تواند در سایه رشد کند و نیاز نوری آن متوسط است.
آبیاری دیفن باخیا
یکی از نکات مهم در نگهداری دیفن باخیا میزان آبیاری آن است. چون این گیاه به آبیاری حساس است. رطوبت معمولی خاک مطلوب این گیاه است. برای آبیاری بگذارید خاک به خشکی برسد. درباره گیاهان بسیار بزرگ دقت کنید که کمی میزان آب را افزایش دهید.
نور دیفن باخیا
یکی از شرایط نگهداری دیفن باخیا در منزل تامین نور مناسب برای این گیاه است زیرا گل دیفن باخیا به محیط روشن با نور غیر مستقیم نیاز دارد. بهتر است گیاه را در فاصله کمی از پنجره جنوبی یا شرقی قرار دهید. البته تیره‌های سبز تیره به سایه بیشتر مقاومت می‌کنند. اما به طور کلی سایه باعث میشود گیاه به رشد علفی بیافتد. پس برای نگهداری دیفن باخیا به این نکته نیز توجه کنید.
دما دیفن باخیا
دمای بین 13 تا 18 درجه سانتی‌گراد برای نگهداری دیفن باخیا مناسب است. محیط نسبتا گرم را دوست دارد و سرما باعث ریزش برگهای پائینی گیاه میشود.
رطوبت دیفن باخیا
به رطوبت معمولی نیازمند است. ساخت جزیره می‌تواند برای تامین رطوبت گیاه موثر باشد.
خاک دیفن باخیا
خاک دیفن باخیا باید از زهکشی مناسبی برخوردار باشد. چون این گیاه خاک بسیار مرطوب و همیشه خیس را دوست ندارد. خاک خیس باعث پوسیدگی ریشه‌ها خواهد شد.
کود دهی
راحت‌ترین راه برای کوددهی دیفن باخیا، این است که هر یک بار در میان پس از آبیاری گیاه، به آن کمی کود مایع اضافه کنید. هرگز در زمستان به گیاه کود ندهید، در این فصل آبیاری به تنهایی برای گیاه کافی است.
تکثیر دیفن باخیا
آخرین نکته در نگهداری دیفن باخیا تکثیر این گیاه است. اگر گیاه شما بسیار بلند شده و ساقه بسیار لخت شده ، بهتر است که گیاه را قلمه بزنید. با این کار هم گیاه دیفن باخیا کوتاه‌تری خواهید داشت و هم چند دیفن باخیای دیگر به دست می‌آورید. برای تکثیر باید ساقه گیاه را با کمی فاصله از قسمت رویش برگها جدا کنید. این قسمت از گیاه را که در واقع قسمت بالایی و سر گیاه است ، از قسمت ساقه درون آب قرار دهید تا ریشه دار شود. پس از ریشه‌دار شدن گیاه را در خاک بکارید. ساقه را به قسمت‌های 5 سانتی برش بزنید. فقط در اینجا به یک نکته دقت کنید. هنگامی که برگهای قدیمی میریزند، محل وصل شدن برگ به ساقه به صورت یک دایره به رنگ قهوه‌ای روشن نمایان میشود. این محل قرار گرفتن برگ قدیمی در واقع جوانه گیاه است. هنگامی که ساقه گیاه را برش میزنید باید دقت کنید که حداقل یک جوانه در این قلمه وجود داشته باشد.
این جوانه است که پس از ریشه‌دار شدن قلمه شروع به رشد کرده و برگ‌دهی را آغاز می‌کند. بعد از برش زدن ساقه، تکه‌های ساقه را به صورت افقی روی خاک قرار دهید. یعنی به نحوی که قسمت برش خورده روی خاک قرار نگیرد و خاک با ساقه گیاه در تماس باشد. بعد از ریشه دار شدن قلمه ها و رشد جوانه آنها را در خاک بکارید.
هرس کردن
لازم نیست که مانند سایر گیاهان، دیفن باخیا را هرس کرد فقط کافی است برگهای قدیمی‌ای، که خود به خود زرد می‌شوند را جدا کنید. در غیر این صورت به هرس کردن قابل توجهی نیاز نخواهد داشت.
تعویض گلدان
معمولا هر دو الی سه سال یک‌بار این گیاه نیاز به تعویض گلدان پیدا می‌کند زیرا ریشه‌های آن رشد می‌کند و فضای کافی برای ادامه رشد نخواهد داشت. بهتر است این کار را در بهار انجام دهید تا گیاه دچار شوک و آسیب نشود. همچنین بهتر است گلدان جدیدی که انتخاب می‌کنید تنها یک سایز بزرگ‌تر از گلدان قبلی باشد زیرا گلدان بیش از حد بزرگ آب زیادی طلب می‌کند و در نتیجه دیرتر خشک میشود، چیزی که دیفن باخیا دوست ندارد.
تمیز کردن برگها
گیاهان از طریق سطح برگها تنفس می‌کنند و در صورتی که روزنه های روی برگهایشان توسط گرد و غبار پوشیده شود، نمی‌توانند نفس بکشند و به مرور از بین می‌روند. بنابراین بهتر است هر زمان که برگها غبار آلود شد آنها را با اسفنج یا پارچه مرطوب تمیز کنید. این کار را به آرامی انجام دهید و مواظب باشید که برگها خراشیده نشوند.
نکته : دقت کنید که هنگام انجام این کار بهتر است از دستکش استفاده کنید و مراقب باشید.
انواع
دیفن کاملیا – Dieffenbachia Camille
“Camille” یا دیفن کاملیا دارای برگ های پهن با مرکز لیمویی رنگ و لبه های سبز تیره است. این گونه از دیفن باخیا در سایه کامل با نور کم و یا نور غیر مستقیم متوسط و خاک با زهکشی خوب رشد می‌کند. برای آبیاری اجازه دهید خاک کاملا خشک شود و سپس اقدام به آبیاری مجدد کنید. رطوبت گیاه را فراموش نکنید.
دیفن استتار – Dieffenbachia Camouflage
Camouflage دارای برگ های سبز روشن و جذاب با رگه های کرم است که آن را به طرز چشمگیری برجسته می‌کند. این گیاه نور خورشید یا سایه جزئی را ترجیح می‌دهد و می‌تواند در سایه کامل نیز زنده بماند و رشد کند.
دیفن سگوئین – Dieffenbachia Seguine
این گیاه از رایج ترین گونه های موجود در بازار ایران است که یک گیاه آپارتمانی زینتی با ساقه ای مانند عصا و برگ های بزرگ کرم سفید به طول 30 سانتی‌متر است. دیفن سگوئین را در نور متوسط غیر مستقیم، خاک سبک و زهکشی شده و دمای معتدل قرار دهید و از آبیاری زیاد پرهیز کنید.
دیفن دلیلا – Dieffenbachia Delilah
این گونه دارای برگ های نوک تیز بزرگ با لبه های سبز و لکه های سبز مایل به سفید دوست داشتنی در مرکز است. این یکی از بهترین انواع می‌باشد که می توانید در خانه نگهداری کنید چرا که به مراقبت کمی نیاز دارد. آبیاری متوسط بعد از خشک شدن خاک و نور متوسط از نیاز های ضروری این گیاه است.
دیفن هانی دو – Dieffenbachia Honeydew
دیفن هانی دو بسیار زیبا و چشم نواز است و دارای برگ های زرد طلایی با حاشیه سبز است. شاخ و برگ آن کاملاً چشمگیر است و آن را به یک گیاه عالی برای اتاق نشیمن شما تبدیل می‌کند. برای داشتن یک هانی دو همیشه شاداب، آن را در نور متوسط تا زیاد غیر مستقیم قرار دهید و رطوبت آن را فراموش نکنید.
دیفن درخشان – Dieffenbachia Sparkle
دیفن اسپارکل یا درخشان دارای برگهای سبز روشن با لکه‌های سبز تیره و سفید است که شباهت کمی با پتوس مرمری دارد با این تفاوت که برگها کاملا نوک تیز و باریک هستند. این دیفن قد بلندی دارد و ارتفاع آن به 1 الی 1.5 متر هم می‌رسد.
دیفن تروپیک ماریان – Dieffenbachia Tropic Marianne
Tropic Marianne دارای برگهای کرم روشن و مستطیل شکل است که حاشیه آنها با رنگ سبز تیره پوشانده شده است. در شرایط نگهداری مناسب، پهنای برگ ها می‌تواند تا 30 سانتی‌متر رشد کند. نور زیاد غیر مستقیم و رطوبت نسبتا زیاد از نیازمندیهای این گیاه زیبا است.
آیا دیفن باخیا سمی است؟
شیره برگهای دیفن باخیا حاوی بلور‌های کلسیم اگزالات است که در صورت خرده شدن می‌تواند باعث مسمومیت، متورم شدن مجاری تنفسی، دیسفاژی و گاه مرگ شود. لذا برای کودکان و حیوانات خانگی خطرناک است و باید دور از دسترس آنها نگهداری شود.
علت قهوه‌ای شدن لبه‌ی برگهای دیفن باخیا
قهوه‌ای شدن لبه‌ی برگهای دیفن باخیا هم می‌تواند نشان آبیاری بیش از حد باشد و هم آبیاری کم. با نگاهی به برنامه‌ی آبیاری خود می‌توانید علت آن را تشخیص دهید. لازم است آبیاری گیاه را به خوبی انجام بدهید و برای آبیاری بعدی تا خشک شدن خاک آن صبر کنید. خاک این گیاه نباید به طور مداوم مرطوب باشد.
وجود لکه‌های قهوه‌ای روی برگهای گیاه دیفن باخیا
اگر لکه‌های قهوه‌ای رنگی را روی برگهای دیفن باخیا مشاهده می‌کنید، باید به وضعیت و شرایط نگهداری از دیفن باخیا دقت بیشتری بکنید. این گیاه عاشق رطوبت است و قرار گرفتن در معرض بادهای سرد و سرمای شدید و ناگهانی باعث ایجاد یک بیماری قارچی به نام آنتراکنوز در دیفن باخیا میشود. این بیماری قارچی باعث ایجاد لکه‌های تیره‌ی سیاه یا قهوه‌ای رنگ روی برگها یا حاشیه‌ی برگها میشود. در صورت مواجهه با این مشکل، برگهای آسیب‌دیده را جدا کرده و دور بیاندازید. سپس دیفن باخیا را به مکانی خشک با تهویه‌ی مناسب منتقل کنید. در نهایت نیز لازم است گیاهان سالم را با قارچ‌کش یا روغن چریش اسپری کنید تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.
علت نرم و بی‌رنگ شدن ساقه‌ی گیاه
نرم و بی‌رنگ شدن ساقه‌ی دیفن باخیا می‌تواند نشانه‌ی پوسیدگی بنیادی این گیاه باشد. به احتمال زیاد این گیاه بیش از حد آبیاری شده است. آبیاری زیاد و دمای کم برای دیفن باخیا قابل تحمل نیست. تنها کاری که می‌توانید انجام دهید جدا کردن ساقه‌های پوسیده است. اگر شدت آسیب زیاد باشد باید گیاه را کاملا دور بریزید. البته می‌توانید قسمت‌های بالایی گیاه که هنوز نپوسیده‌اند را قلمه زده و بکارید.
پوسیدگی ساقه‌ها و ریشه‌ی دیفن باخیا
این که دیفن باخیا را از دور تحت نظر داشته باشید و فقط هر از گاهی آن را آبیاری کنید برای نگهداری از گیاه دیفن باخیا کافی نیست. لازم است گاهی برگها و ساقه‌ی گیاه خود را نیز لمس کنید تا پوسیدگی‌های احتمالی آن را تشخیص دهید. به هر حال اگر متوجه شدید ساقه و ریشه‌ی گیاه شما نرم شده است، باید بدانید که این مشکل به خاطر یک بیماری قارچی به نام فیوزاریم است.
این بیماری قارچی عمدتا به خاطر رطوبت بیش از حد، آبیاری زیاد و یا دمای بسیار بالا / بسیار پایین ایجاد میشود. بنابراین می‌توانید برای احیای دیفن باخیا کارهای زیر را انجام دهید:
گیاه را از گلدان خارج کرده و خاک آن را جدا کنید.
بخش‌هایی از ریشه، ساقه یا برگها که پوسیده و نرم شده‌اند را جدا کنید.
بخش‌های بیمار را با قارچ‌کش درمان کنید و سپس گیاه را در خاک جدید بکارید.
پیش از هر آبیاری اجازه دهید خاک آن کاملا خشک شود.
برای نگهداری از دیفن باخیا شرایط مناسب فراهم کنید.