شاهرخ مسکوب
شاهرخ مسکوب نویسنده، پژوهشگر و مترجم معاصر ایرانی است که در تاریخ 20 دی سال ۱۳۰۴ در بابل به دنیا آمد. او یک شاهنامه شناس معروف بود.
مکسوب تحصیلات ابتدایی را در مدرسه علمیه تهران گذراند و سپس برای گذراندن باقی تحصیلات به اصفهان رفت. او پس از پایان دبیرستان به تهران بازگشت و در دانشگاه تهران، تحصیل در رشته حقوق را آغاز کرد.
او شیفته نوشتن و خواندن بود و برای اولین بار برخی از نوشته‌هایش را در سال ۱۳۲۶ در روزنامه قیام ایران چاپ کرد. او مدام در حال مطالعه و تحقیق درخصوص فرهنگ و ادبیات بود. گه گاه نیز به ترجمه دست می‌زد. شاهرخ همچنین سرودن شعر را امتحان کرد و در جوانی چندین شعر سرود. اگرچه او این اشعار را ابتدایی و ناپخته می‌دانست و هرگز آن‌ها را درجایی منتشر نکرد. او همچنین زبان فرانسه را برای مطالعه هرچه بیشتر آثار برجسته دنیا فرا گرفت.
شاهرخ مکسوب در سال ۱۳۲۷ فارغ‌التحصیل شد. او در دانشگاه به مسائل سیاسی علاقمند شد و به سبب عقاید و موضع‌گیری‌های سیاسی خود بارها دستگیر شد و به زندان افتاد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای مدتی در روزنامه آیندگان مشغول به کار شد و کمی پس از پس از انقلاب به فرانسه مهاجرت کرد و در آنجا به فعالیت های ادبی خود ادامه داد.
پژوهش های او در شاهنامه فردوسی یکی از اصلی‌ترین عوامل شهرت او در میان اهالی ادبیات است. کتاب ارمغان مور و مقدمه‌ای بر رستم و اسفندیار او از مهم‌ترین منابع شاهنامه پژوهی به شمار می روند. مکسوب همچنین آثار معروفی از ادبیات جهان را به فارسی ترجمه کرده‌است که از این جمله می‌توان خوشه‌های خشم اثر جان اشتاین بک را نام برد.
مسکوب از آن نویسنده‌هایی بود که یادداشت‌های روزانه منظمی می‌نوشت. این یادداشت‌ها در کتاب‌های «روزها در راه»، «سوگ مادر» و «کارنامه ناتمام» منتشر شده‌اند.
او در پاریس روزهای سختی را می‌گذراند و با مشکلات مالی جدی روبه رو بود.
مکسوب سرانجام در تاریخ 23 فروردین سال 1384 پس از مدتها مبارزه با بیماری سرطان خون، در شهر پاریس درگذشت. پیکر او توسط دوستانش به ایران بازگردانده و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
آثار
آثار شاهرخ مکسوب در دو دسته تالیف و ترجمه در ادامه آمده است:
تألیف
- مقدمه‌ای بر رستم و اسفندیار،
- سوگ سیاوش
- در کوی دوست
- مسافرنامه
- ملیت و زبان
- گفت‌وگو در باغ
- چند گفتار در فرهنگ ایران
- دربارهٔ جهاد و شهادت
- داستان ادبیات و سرگذشت اجتماع
- خواب و خاموشی
- دربارهٔ سیاست و فرهنگ
- شاهرخ مسکوب
- بررسی عقلانی حق، قانون و عدالت در اسلام
- تن پهلوان و روان خردمند
- سفر در خواب، پاریس
- روزها در راه
- کتاب مرتضی کیوان
ترجمه
- خوشه‌های خشم اثر جان استاین‌بک.
- آنتیگون اثر سوفوکل
- لذت تراژیک اثر آندره یونار.
- ادیپ شهریار اثر سوفوکل
- پرومته در زنجیر اثر اشیل،
- ادیپوس در کلنوس اثر سوفوکل
- افسانه‌های تبای اثر سوفوکل
برخی آثار شاهرخ مکسوب نیز بعد از مرگش و توسط دوستانش منتشر شدند. از این جمله می توان موارد زیر را نام برد:
- ارمغان مور
- سوگ مادر
- در حال‌وهوای جوانی
- روزهای پیش از روزها در راه