محمود دولت آبادی
محمود دولت‌آبادی نویسنده مرد ایرانی اهل سبزوار است که در تاریخ 10 مرداد 1310 در روستای دولت‌آباد متولد شد. او تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند و سپس به مشهد رفت. مهاجرت به مشهد او را با فضای هنر و سینما آشنا کرد.
دولت‌آبادی به سینما علاقمند شد و برای تحصیل در این حوزه به تهران سفر کرد و در تئاتر پارس مشغول به کار شد. او موفق شد در نمایشی به کارگردانی بهرام بیضایی بازی کند. او همچنین در کلاس‌های نویسندگی شرکت می‌کرد.
او در جوانی در شغل‌های زیادی حضور پیدا کرد؛ از چوپانی و کفاشی گرفته تا صاف کردن میخ‌های کج، دوچرخه‌سازی، سلمانی و کشاورزی. مدتی نیز به عنوان حروفچین در چاپ‌خانه‌ها کار می‌کرد و در برخی از کتاب‌هایش به این شغل‌ها نیز اشاره کرده‌است.
او توانست اولین داستان خود با نام ته شب را در سال 1341 در یک مجله منتشر کند. این آغاز راه نویسندگی محمود دولت آبادی بود. برخی به او لقب «شوالیه ادب و هنر ایران» را داده‌اند.
کلیدر، جای خالی سلوچ، کارنامه سپنج و سلوک از دیگر آثار شاخص دولت‌آبادی هستند.
او در آستانه چهل سالگی با دختری به نام مهرآذر ماهر ازدواج کرد و سه فرزند به نام‌های سیاوش، فرهاد و سارا شد.
آثار
برخی آثار و نوشته‌های محمود دولت آبادی در جدول زیر آمده‌اند:
| نام | سال |
|---|---|
| ته شب | 1341 |
| سفر | 1345 |
| بند | 1345 |
| اوسنه‌‌ی باباسبحان | 1347 |
| لایه‌های بیابانی | 1347 |
| گاواره‌بان | 1348 |
| عقیل عقیل | 1348 |
| باشُبیرو | 1350 |
| مرد | 1350 |
| پایینی‌ها | 1350 |
| روز و شب یوسف | 1352 |
| از خم چنبر | 1353 |
| جای خالی سلوچ | 1357 |
| کلیدر | 1362 |
| آهوی بخت من گزل | 1367 |
| ما نیز مردمی هستیم | 1368 |
| کارنامه سپنج | 1368 |
| روزگار سپری شده مردم سال‌خورده | 1370 |
| سلوک | 1382 |
| آن مادیان سرخ یال | 1383 |
| ادبار و آینه | 1384 |
| گلدسته‌ها و سایه‌ها | 1384 |
| نون نوشتن | 1388 |
| میم و آن دیگران | 1391 |
| بنی آدم | 1394 |
| تا سر زلف عروسان سخن | 1394 |
| این گفت‌وسخن‌ها | 1397 |
اقتباس
بر اساس برخی آثار دولت‌آبادی فیلم‌هایی ساخته شد. ازجمله:
- سربداران در سال 1357
- هیولا در سال 1365
- اتوبوس در سال 1383
جوایز و افتخارات
- برنده جایزه «یان میخالسکی» برای رمان زوال کلنل در سال ۲۰۱۳ میلادی.
- نامزد دریافت جایزه «بوکر» برای رمان «زوال کلنل» در سال ۲۰۱۲.
- نامزد دریافت نوبل ادبیات برای رمان کلیدر.
- دریافت نشان «شوالیه هنروادب» از دولت فرانسه در سال ۲۰۱۴.
- برنده «جایزه بیست سال ادبیات داستانی انقلاب اسلامی» در سال ۱۳۷۷.
- برنده «جایزه ادبی یلدا» برای یک عمر فعالیت ادبی در سال ۱۳۸۱.