نقرس
نقرس نوعی بیماری روماتیسمی است که به دلیل تجمع بیش از حد اسیداوریک در بدن ایجاد میشود.
نقرس نوعی بیماری التهابی است و نشانه آن حملات مکرر، درد و تورم مفاصل همراه با سوزش، التهاب و قرمزی است. در اغلب موارد التهاب در مفاصل انگشت شست پا دیده میشود اگرچه ممکن است سایر مفاصل همچون آرنج، زانو، دست، پا، بازو و شانه نیز دچار التهاب و سایر علائم بیماری شوند. اسیداوریک به عنوان ماده زائدی است که در نتیجه سوخت و ساز پروتئین‌ها در بدن ایجاد میشود، در صورتی که این ماده به مقدار زیادی تولید شود و یا کلیه‌ها توانایی دفع آن را به طور کامل نداشته باشند در بدن تجمع یافته و منجر به بروز نقرس میشود.
رسوب کریستال‌های اسیداوریک در مفاصل و همچنین بافت‌ها و تاندون‌های بدن، باعث تحریک سیستم ایمنی و بروز التهاب و درد در مفاصل بدن میشود.
گاهی نقایص ژنتیکی باعث بالا رفتن این ماده در بدن میشود همچنین در صورت بالا بودن مصرف موادغذایی و تولید بیشتر اسیداوریک و یا حتی دفع کمتر آن از بدن، اسیداوریک به حدی بالا می‌رود که از سطح اشباع بدن بیشتر و در این صورت باعث رسوب در مفاصل و اندام‌های بدن میشود.
علل نقرس
1. چاقی
2. مصرف الکل
3. مصرف زیاد خوراکی‌های حاوی اسیداوریک شامل گوشت قرمز، سیرابی، ماهی کولی، شاه ماهی، مارچوبه و قارچ
4. بیماریهای خاص شامل فشارخون بالای درمان نشده، بیماریهای مزمن مانند دیابت، چربی یا کلسترول بالای خون و باریک شدن رگها نیز می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به نقرس شود.
5. بعضی از داروها شامل دیورتیک ها، آسپرین و داروهایی که برای افرادی که پیوندعضو انجام داده‌اند، تجویز میشوند.
6. سابقه خانوادگی
7. سن و جنس. نقرس در مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد.
درمان
درمان نقرس شامل دو مرحله است. در مرحله اول باید سعی کرد تا حمله نقرسی یعنی درد و تورم مفصل بیمار سریعا کاهش یابد و مرحله بعدی درمان پیشگیری از بروز حملات بعدی است. برای کاهش درد و التهاب مفصل از اقدامات زیر استفاده میشود:
- سرد کردن مفصل
- بالا نگه داشتن مفصل
- مصرف داروهای ضد التهابی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی شامل داروهایی همچون ایبوبروفن، ناپروکسن و یا داروهای قوی تر که برای دریافت آنها نیاز به نسخه پزشک است همچون، ایندومتاسین میشوند، که برای کاهش التهاب و درد استفاده میشوند.
- کلشی سین (Colchicine). اگر داروهای NSAIDs قابل تجویز نباشد، پزشک از مسکن کلشی سین استفاده می‌کند.
- کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids). ممکن است پزشک از داروهای کورتیکواستروئید برای کاهش درد و التهاب استفاده کند، این داروها در دوشکل خوردنی و تزریقی تجویز میشوند. در درمان بلند مدت، هدف کاهش اسید اوریک بدن است تا بتوان از آن طریق احتمال بروز حملات بعدی را کاهش داد. اقدامات زیر در این راستا انجام میگیرند:
- تغییر رژیم غذایی بطوری که بدن اسیداوریک کمتری تولید کند. مصرف کمتر گوشت قرمز ، جگر و کلیه و غذاهای دریایی و حبوبات که پروتئین زیادی دارند مهم است.
- مصرف داروهایی که موجب دفع بهتر اسید اوریک از طریق ادرار شود مانند پروبنسید یا داروهایی که موجب کاهش تولید آن در بدن میشوند مانند آلوپورینول. نکته مهم در استفاده از این داروها اینست که باید بعد از اتمام حملات نقرسی مصرف شوند و گرنه ممکن است موجب تشدید حمله شوند.
- مصرف آب فراوان برای افزایش دفع آن از کلیه
- کاهش وزن
- ورزش
در صورت تخریب شدید مفصلی ممکن است نیاز به عمل جراحی تعویض مفصل وجود داشته باشد.