هپاتیت آ
هپاتیت آ یک نوع بیماری کبدی می باشد که از ویروس هپاتیت آ یا همان HAV بروز می نماید. هپاتیت آ در واقع شکل حاد و کوتاه مدات بیماری هپاتیت می باشد که اغلب به درمان نیازی پیدا نمی کند.
سالانه حدود یک و نیم میلیون نفر در همه جهان به این بیماری دچار می شوند. هپاتیت آ به شدت مسری می باشد و از راه غذا و آب آلوده به افراد دیگر منتقل می شود. این بیماری در اغلب موارد خطرناک نیست و عوارض بلند مدتی را از خود به جای نمیگذارد و اغلب به صورت خود به خودی درمان می گردد.
علائم هپاتیت آ
ممکن است در برخی موارد افرادی که به هپاتیت آ مبتلا هستند هیچگونه علائمی را از خود بروز ندهند اما با این حال برخی از علائم شایع این بیماری عبارتند از:
- کم شدن اشتها
- خستگی و بی حالی
- افزایش دمای بدن
- درد در مفاصل و عضلات
- درد در ناحیه فوقانی قسمت راست شکم
- درد در ناحیه گلو و سر
- سرفه
- بروز یبوست و یا اسهال
- بروز جوش های پوستی و خارش
آیا هپاتیت آ خطرناک است؟
هپاتیت آ برخلاف دیگر انواع هپاتیت، یک بیماری مزمن نمی باشد و آسیب های بلند مدتی را به کبد نمی رساند. در کمتر مواقعی این امکان وجود دارد که کبد بیمار به صورت ناگهانی از کار بیوفتد که البته این موضوع اغلب در اشخاص سن بالا یا افرادی که به بیماری کبدی مزمن دچار هستند اتفاق می افتد.
اگر فرد دچار نارسایی شدید کبدی شود باید برای درمان در بیمارستان بستری گردد و در صورت نیاز، پیوند کبد نیز انجام دهد. هپاتیت آ دارای نشانه های مشخصی نمی باشد اما اغلب ماه های طولانی در بدن باقی می ماند. هپاتیت آ در موارد نادر اگر موجب نارسایی کبدی حاد گردد به ویژه در افراد سالمند ممکن است خطر مرگ را به همراه داشته باشد. در 10 درصد مبتلایان به هپاتیت آ، احتمال عود و یا برگشت بیماری بعد از بهبود وجود دارد.
هپاتیت آ کدام ارگان ها را درگیر می نماید؟
هپاتیت آ به کبد آسیب می رساند. کبد عضو حیاتی بدن است که وظیفه پاکسازی مواد غذایی، تصفیه کردن خون و مقابله با انواع عفونت را بر عهده دارد. وقتی کبد ملتهب گردد و یا دچار آسیب شود، عملکرد آن دچار مشکل می شود و قادر نیست وظیفه خود را به خوبی انجام دهد و در این صورت، عوارضی را به دنبال خواهد داشت.
راه های انتقال هپاتیت آ
هپاتیت آ یک نوع بیماری ویروسی می باشد. ویروس این بیماری قادر است تا چند ساعت بیرون از بدن زنده بماند و می تواند زمان بیشتری را بر روی سطح دست یا غذاهای باقی بماند. ویروس هپاتیت آ نسب به سرما و گرما مقاوم می باشد و از همین رو میزان مسری بودن این بیماری افزایش می یابد.
یکی از راه های انتقال هپاتیت آ، دست، غذاها و یا جسم هایی که آلوده به مدفوع شخص بیمار هستند می باشد و از طریق دهان به بدن فرد دیگر وارد می شد. هپاتیت آ ممکن است از راه تماس جنسی، رابطه دهانی و یا حتی رابطه مقعدی نیز انتقال یابد.
شخصی که به هپاتیت آ مبتلا می شود از دو هفته قبل از ظهور علائم یا یک هفته پس از بروز نشانه هایی همچون: زردی پوست، زردی چشم ها، آلوده به عفونت می باشد یعنی دو هفته پیش و بعد از بروز نشانه های بیماری هپاتیت آ.
اگر شخصی دو هفته بعد از ظهور نشانه های اولیه، زردی پوست را مشاهده نکند این احتمال وجود دارد که ویروس را رد کرده باشد. البته بهتر است مراقبت های ویژه این بیماری چند روز دیگر نیز رعایت شود زیرا ویروس قادر است مدت زمان بیشتری را در مدفوع فرد زنده بماند.
به صورت کلی استفاده از غذا یا نوشیدنیهایی که به مدفوع فرد بیمار آلوده هستند می تواند موجب انتقال این بیماری شود. ویروس هپاتیت آ بعد از انتقال از راه جریان خون خود را به کبد می رساند و موجب بروز التهاب و تورم کبد می گردد. این ویروس بسیار مسری می باشد و می تواند به سادگی دیگر افراد خانواده را مبتلا سازد. روش های انتقال این ویروس عبارتند از:
- استفاده از غذایی که شخص ناقل ویروس هپاتیت آ آن را طبخ کرده است.
- مصرف صدف خام که آلوده به فاضلاب می باشد.
- رابطه جنسی با افراد مبتلا به هپاتیت آ
- استفاده از آب آلوده
- تماس با مدفوع شخصی که به هپاتیت آ مبتلا می باشد.
هپاتیت آ در کودکان
هپاتیت آ یکی از شایع ترین انواع هپاتیت در میان کودکان می باشد. ویروس این بیماری در کودکان یک نوع بیماری حاد است که با علائم زیر همراه می باشد:
هپاتیت آ در بارداری
هپاتیت آ شایع ترین دلیل هپاتیت ویروسی حاد در میان مردم می باشد اما این بیماری، بیماری شایعی در میان خانم های باردار نیست. طبق برخی اطلاعات به دست آمده، عفونت ویروس هپاتیت آ با زایمان زودرس در ارتباط می باشد به ویژه اگر عفونت در سه ماهه دوم و یا سوم بارداری رخ دهد. عفونت HAV با دیگر عوارض بارداری مانند موارد زیر همراه می باشد:
- جدا شدن جفت
- انقباض های زودرس رحم
- پارگی زودرس غشا
میزان مرگ مادران و فرزندانی که در معرض عفونت این بیماری قرار دارند پایین می باشد. فرزندانی که از مادران مبتلا به هپاتیت آ متولد می گردند لزوما به هپاتیت آ مبتلا نمی باشند و دارای سطح نرمالی از آنتی بادی و ترانس آمیناز هستند. عفونت در سه ماه دوم و سوم بارداری این امکان را به وجود می آورد که عوارضی همچون زایمان زودرس را به وجود آورد.
تشخیص هپاتیت آ
پزشک به منظور تشخیص بیماری هپاتیت آ، برخی بررسی ها و آزمایشات را انجام می دهد. آزمایش های تشخیص این بیماری عبارتند از:
- آزمایش خون
- معاینه بدنی
- سابقه پزشکی در کنار وضعیت ایمن سازی و بررسی سفرهای اخیر شخص بیمار
تست هپاتیت آ
در تست این بیماری به دنبال آنتی بادی هایی هستند که بدن فرد در مقابله با ویروس تولید می نماید. آزمایش هپاتیت این موضوع را نشان می دهد که شخص در حال حاضر دچار این ویروس می باشد و یا اینکه در زمان گذشته ناقل ویروس هپاتیت آ بوده است. در صورتی که فرد در حال حاضر و یا در گذشته دچار این ویروس باشد، این آنتی بادی ها در بدن او دیده می شوند.
درمان هپاتیت آ
هپاتیت آ درمان ویژه ای ندارد. بهبود نشانه ها بعد از ابتلا شخص با سرعت کمی انجام می شود و تا چند هفته و یا حتی چند ماه به طول می انجامد. پزشکان برای درمان هپاتیت آ مواردی زیر را پیشنهاد می کنند:
- عدم مصرف داروهای غیر ضروری
- عدم مصرف استامینوفن، پاراستامول و داروهای ضد حالت تهوع
- اگر شخص بیمار صرفا علائم دارد اما دچار علائم نارسایی حاد کبدی نیست به بستری در بیمارستان نیازی ندارد.