کولیک نوزاد
کولیک نوزاد که به آن قولنج نیز می گویند به گریه زیاد نوزاد بدون هیچ دلیل ویژه ای طی سه ماه نخست تولد گفته می شود. در این حالت، نوزاد گرسنه و یا بیمار نیست اما بیشتر از سه ساعت در روز و بیش از سه روز در یک هفته در طول بیش از سه هفته گریه می نماید.
| اطلاعات بیماری | |
|---|---|
| نام های دیگر: | قولنج نوزادی |
| نشانه ها: | گریه بی دلیل، سرخی صورت به هنگام گریه، گریه با مشت گره شده یا بازو سفت شده یا پاهای پیچ خورده و... |
| علت(ها): | تکامل سیستم گوارشی، تکامل سیستم عصبی، گاز، ترس، اضطراب و هیجان، حساسیت به نور، صدا و... |
| روش تشخیص: | بررسی علائم و سوابق پزشکی، معاینه بالینی |
| روش های درمان: | با این موارد می توان به تسکین کولیک کمک کرد: استفاده از پستانک، استفاده از شیشه شیر مناسب، حمام نوزاد با آب گرم، آغوش گرفتن نوزاد، قنداق کردن نوزاد و... |
کولیک نوزاد کمی مبهم می باشد اما کارشناسان مختلف در چند مورد با یکدیگر اتفاق نظر دارند:
- اگر نوزاد ترم کامل باشد این احتمال وجود دارد که کولیک از دو هفته پس از تولد او آغاز شود اما اگر نوزاد نارس باشد این حالت دیرتر شروع می شود.
- کولیک نوزاد پس از سه الی چهار ماه از تولد معمولا به صورت خود به خودی برطرف می شود.
- کولیک نوزاد می تواند بدون در نظر گرفتن جنسیت او، ترتیب تولد و یا نحوه شیر خودن آن از سینه مادر یا شیشه شیر رخ دهد.
- نوزادانی که دچار کولیک می شوند از نظر رشد با نوزادان دیگر هیچ تفاوتی ندارند.
علت کولیک نوزاد
همچنان علت دقیق کولیک نوزادان مشخص نیست اما برخی نظریه ها در مورد علل این حالت چنین می گویند:
- سیستم گوارشی نوزاد در حال رشد با عضلات است که گاهی اوقات به اسپاسم دچار می گردد.
- گاز
- هورمون هایی که موجب بروز درد و ضعف در ناحیه شکم نوزاد می شوند.
- حساسیت داشت به نور، صداها و... یا تحریک بیش از حالت طبیعی
- سیستم عصبی نوزاد درحال تکامل است.
- قالب اولیه میگرن در دوران نوزادی
- بروز ترس، اضطراب و هیجان
علائم کولیک نوزاد
نوزاد در اغلب موارد، نشانه های کولیک را در زمان مشخصی از روز، اغلب عصر ها از خود بروز می دهد. در این حالت والدین متوجه می شوند که فرزندشان به صورت زیر گریه می کند:
- گریه بدون دلیل مثلا گرسنه بودن یا کثیفی پوشک
- همانند موقعی که درد دارد.
- گریه با مشت گره شده، بازوهای سفت شده، قوس در پشت، پاهای پیچ خورده و...
- گریه با رنگ صورت سرخ
- در موقع گریه این امکان وجود دارد که نوزاد میزان زیادی هوا ببلعد و این موضوع می تواند موجب پر شدن معده او با باد شده و شکم او را سفت و یا متورم نماید.
تشخیص کولیک نوزاد
هیچ آزمایشی برای تشخیص این حالت نوزاد موجود نمی باشد. اگر والدین به پزشک مراجعه کنند متوجه می شوند که پزشک با پرسیدن برخی سوالات و بررسی برخی علائم و سابقه پزشکی سعی در تشخیص کولیک دارد. پزشک بر موارد زیر تمرکز می کند و معاینه های لازم را انجام می دهد:
این امکان وجود دارد که پزشک برای رد کردن دیگر اختلالات، انجام برخی آزمایش ها را تجویز نماید.
تفاوت کولیک با گریه معمولی
- نوزاد در هر نوبت از گریه خود، اغلب بیشتر از سه ساعت در روز گریه میکند.
- کولیک زمان آغاز و یا پایان مشخصی دارد. این امکان وجود دارد که نوزاد سرحال، در حال شیر خوردن، خواب و یا... باشد اما ناگهان گریه را آغاز کند. کولیک اغلب در ساعات عصر شروع می شود.
- نوزادی که دچار کولیک است معمولا شدیدتر و با صدای بلندتری گریه می کند. در حالت، والدین ممکن است احساس کنند که فرزندشان به دلیل درد فریاد می زند.
- آرام کردن نوزاد دچار کولیک سخت می باشد. نوزاد ممکن است در برخی مواقع آرام باشد اما معمولا بی قراری می کند. گریه نوزاد ممکن است بعد از دفع گاز یا اجابت مزاج برطرف گردد.
درمان کولیک نوزاد
از آن جا که همچنان علت اصلی کولیک نوزاد مشخص نمی باشد، درمان خاصی نیز برای آن به دست نیامده است. پزشک برای تسکین درد نوزاد ممکن است برخی توصیه ها را به والدین انجام دهد. والدین باید همه این توصیه ها را امتحان کنند تا سرانجام دریابند که کدام یک تاثیر بیشتری بر تسکین درد نوزاد دارد.
کولیک به مرور زمان بهبود می یابد. برخی اقدامات آرام کردن نوزاد دچار کولیک عبارتند از:
- از گرسنه نبودن نوزاد مطمئن شوید.
- اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند درباره داروها و یا غذاهایی که مادر مصرف می کند با پزشک مشورت نمایید تا ماده غذایی موجب تحریک یا واکنش آلرژیک او نشود.
- موقعیت بدن نوزاد را تغییر دهید به طور مثال او را بنشانید و یا اینکه به صورت خوابیده در آورید. نوزاد را در آغوش بگیرید و راه بروید و یا اینکه به آرامی تکان دهید. می توانید از ماساژ نیز برای کمر و شکم او استفاده کنید.
- برای نوزاد از پستانک استفاده نمایید.
- استفاده از شیشه شیر های مناسب.
- نوزاد را قنداق نمایید.
- حمام کردن نوزاد با آب گرم.
- تغییر شیر خشک نوزاد با مشورت پزشک.
- نوزاد را بدون لباس در آغوش بگیرید.
- از صداهای سفید همچون صدای سشوار، پنکه و... استفاده نمایید.
- نوزاد را سوار ماشین نمایید.
- کودک را در تاب، گهواره و... قرار دهید.
زمان مراجعه به پزشک
- نوزاد کمتر از سه ماه دارد و دچار تب می باشد.
- نوزاد بیشتر از دو ساعت به صورت بی وقفه گریه نماید.
- نوزاد از خوردن غذا و یا آشامیدن خودداری نماید و استفراغ نماید.
- مدفوع خونی
- نوزاد به محرک ها پاسخ نمی دهد و یا اینکه به صورت غیرطبیعی به نظر می رسد.
- کودک بیش از چهار ماه دارد اما همچنان دچار کولیک است.
- کودک به صورت طبیعی وزن نمی گیرد.