هلو
هُلو یا شفتالو، میوه آبدار درخت هلو (نام علمی: Prunus Persica) برخلاف میوههای بدون کرک که دارای پوست صافی هستند، کرکدار است و پوستی مخملی دارد. این میوه از نوع میوههای هستهدار است. بخش گوشتی آن، اطراف یک هسته سخت را پوشانده و درون هسته، دانه این میوه قرار دارد. هلو براساس چسبیدن بخش گوشتی به هسته، به انواع مختلف هستهچسبیده، نیمه هستهجدا و هستهجدا، تقسیم میشود. در حالت اول، بخش گوشتی کاملا به هسته چسبیده است اما در حالت دوم، این بخش با کمی تلاش، از هسته جدا میشود و در حالت سوم، هسته از قسمت گوشتی آن جدا میباشد.
ارزش غذایی هلو
هلو، منبع وسیعی از مواد مغذی است که برای عملکرد مناسب بدن حیاتی است. هلو، سرشار از پتاسیم، ویتامین A، بتاکاروتن و ویتامین C (اسکوربیک اسید) است. همچنین منبع خوبی از ویتامین ای (آلفا-توکوفرول)، ویتامین B3 (نیاسین)، ویتامین B6 و فولات است. هلوها منبعی غنی از کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر، روی (زینک) و مس هستند و درعین حال کالری کمی دارند و فاقد کلسترولاند.
خواص هلو
پیشگیری از سرطان
هلو سرشار از ترکیبات فنولی و کاروتنوئید است و این مواد ضدتومور و ضدسرطان هستند. این میوه میتواند در مبارزه با انواع سرطان ها مانند سرطان سینه، سرطان ریه و سرطان روده، مؤثر باشد. اسید کلروژنیک و اسید نئوکلروژنیک موجود در هلو، جلوی رشد سلولهای سرطانی سینه را بدون تخریب سلولهای عادی میگیرند. این ویژگی برخلاف شیمی درمانی است که سلولهای سالم را هم ازبین میبرد. علاوهبر این موارد، تحقیقات نشان داده است که میوههای خانواده رزاسه مانند هلو، حاوی بتاکاروتن فراوانیاند و میتوانند از انسان در برابر سرطان ریه مراقبت کنند.
مراقبت از پوست
هلو بهدلیل اینکه حاوی مقدار زیادی از ویتامین C است، سلامت پوست را حفظ میکند. این ویتامین در برابر رادیکالهای آزاد مضر و عفونت، سد دفاعی محکمی ایجاد میکند و میتواند از پوست در برابر اشعه ماوراءبنفش مراقبت کند.
مطالعات نشان داده است که آنتی اکسیدانهای لوتئین و زیزانتین میتوانند التهابات پوستی را که بر اثر اشعه ماوراءبنفش B بهوجود آمده است، درمان کند و جلوی تکثیر بیشازحد و نامتعادل سلولها را بگیرد.
فلاونوئیدهای هلو، پوست را از صدمات نور خورشید و اریتمای ناشی از اشعه ماوراءبنفش، محفوظ نگه میدارد. اریتما (Erythema) در پزشکی، سرخ شدن پوست بهسبب افزایش جریان خون بافتی در مویرگهای موجود لایههای زیرین است.
از هلو در صنعت لوازم آرایش برای تولید کرمهای محافظتی پوست و زیبایی، استفاده بسیاری میشود. این کرمها، حلقههای سیاه روی پوست را درمان میکنند. وجود مقدار فراوان فلاونوئید و ویتامینهای ضروری و مواد معدنی در هلوها به برداشتن سلولهای مرده از روی پوست کمک میکند و درعین حال موجب مرطوب شدن و احیاء پوست میشود. آنتیاکسیدانهای هلو، روند بهبود مشکلات پوستی ازجمله لکها را سرعت میبخشند.
درمان دیابت
هلو بهدلیل اینکه مقدار فیبر زیادی دارد، از سطح قند خون بسیار کاسته و از خطر ابتلا به دیابت نوع ۱، پیشگیری میکند. هلو همچنین دارای شاخص گلیسمی[۱] کم ۲۶ تا ۵۵ است و میوه مناسبی برای افراد مبتلا به دیابت بهحساب میآید.
بهبود سلامت قلب
ترکیبات فنولی موجود در پوست و گوشت هلو، از کلسترول بد خون میکاهد و کلسترول خوب را افزایش میدهد. به همین دلیل، وضعیت قلب و عروق در شرایط مطلوبی قرار میگیرد و فرد را از ابتلا به بیماری های قلبی دور نگه میدارد. درضمن، بهدلیل اینکه هلو دارای آنتیاکسیدان ویتامین ای است، میتواند سلولها و سیستم ایمنی بدن را محفوظ نگه دارد و جلوی لخته شدن رگهای خونی را بگیرد.
دارای آنتیاکسیدان
هلو را میتوان به صورت خام مصرف نمود؛ این میوه آنتیاکسیدانهای بسیاری را در خود جای داده است که وجود اسید کلروژنیک در این میوه حالت حفاظت از بدن را ایجاد می کند. آنتیاکسیدانهای موجود در این میوه سبب میشود تا با رادیکال های آزاد بدن مبارزه کرده و آنها را از بین ببرد.
این میوه سبب میشود تا اثر بیماری های مختلف را از بدن از بین ببرد.
جلوگیری از بروز هیپوکالمی
این میوه دارای پتاسیم میباشد که برای سیگنال دهی مناسب اعصاب نقش مهمی دارد. هلو دارای پتاسیم زیادی میباشد که سبب سوخت و ساز بهتر بدن میشود. پتاسیم موجود در این میوه سبب حفظ تعادل الکترولیت میشود. این میوه از بروز هیپوکالمی در بدن جلوگیری میکند.
سلامت چشم
هلو منبع زیادی از بتاکاروتن را در خود جای داده است؛ این ماده در بدن تبدیل به ویتامین آ میشود و ویتامین آ سبب میشود تا قوهی بینایی شما تقویت شده و مانع از بروز بیماری های چشمی می شود. اگر می خواهید از خشکی چشم در امان باشید بهتر است حتما این میوه را در رژیم غذایی خود جای دهید.
این میوه جهت جلوگیری از درگیر شدن چشم با آب مروارید نیز کاربرد دارد.
خانمهای باردار
- این میوه برای خانم های باردار مفید است چرا که دارای مواد معدنی ضروری در دوران بارداری میباشد.
- ویتامین سی موجود در این میوه سبب میشود تا استخوان ها رشد بهتری داشته باشند و سلامت دندان ها را به دنبال دارد.
- این میوه در دوران بارداری سبب میشود تا جذب آهن به راحتی انجام شود. ویتامینهای موجود در هلو در دوران بارداری از نقص لوله عصبی پیشگیری میکنند.
- همچنین این میوه دارای پتاسیم میباشد که از گرفتگی عضلات و خستگی جلوگیری میکند.
- فیبرهای موجود در آن نیز از یبوست پیشگیری میکنند.
- میوهی هلو هضم را در دوران بارداری بهبود میبخشد.
دستگاه گوارش
این میوه دارای خواص قلیایی میباشد که برای دستگاه گوارش انسان نیز مفید است. فیبر موجود در این میوه سبب میشود تا از بیماری های معده و گوارش مانند یبوست، زخم معده و ورم معده جلوگیری شود. همچنین هلو سبب میشود تا مواد سمی و زائد از بدن انسان توسط روده ها خارج شود.
اگر مشکلات معده دارید هلو را در رژیم غذایی خود قرار دهید. هلو قابلیت ملین دارد و برای از بین بردن سنگ مثانه و کلیه کاربردی است.
سیستم عصبی
این میوه برای کسانی که تنش های روزمره دارند و استرس و اضطراب آنها را آزار میدهد، حیاتی است.
منیزیم موجود در این میوه سبب میشود تا آرامش سیستم عصبی شما برقرار شود.
مطالعات نشان میدهد که ویتامین B6 موجود در این میوه جهت تحریک سیستم عصبی کاربرد دارد.
درمان استاز خون
هسته داخلی این میوه برای درمان استاز خون مفید است.
این بیماری در اثر کمبود خون در بدن ایجاد میشود. این عارضه اگر درمان نشود نیاز به جراحی دارد.
ارقام
ارقام هلو بر اساس وضعیت جدا شدن هسته از بافت میوه و زمان رسیدن میوه تقسیمبندی میشوند:
بر اساس وضعیت جدا شدن هسته از بافت میوه
- ارقام هسته جدا: این رقم به دلیل گوشت نرم و آبدار آن بیشتر برای مصرف تازهخوری استفاده میشود.
- ارقام هسته چسبیده: در این رقم، هسته به گوشت میوه چسبیده است و در این نوع، بافت میوه سفت بوده و برای صنعت کمپوت مناسب میباشد.
بر اساس زمان رسیدن میوه
- ارقام خیلی زودرس: زمان برداشت این ارقام در اواخر اردیبهشت میباشند.
- ارقام زودرس: میوه این ارقام در خرداد ماه قابل برداشت میباشند.
- ارقام دیررس: ارقامی هستند که میوه آنها از اواخر مرداد تا شهریور قابل برداشت و عرضه به بازار میباشند.
به طور کلی ارقام زودرس به هسته چسبیدگی و ارقام دیررس به هست جدایی متمایل هستند.
نیازهای اکولوژیکی (شرایط اقلیمی)
هلو و شلیل یک دامنه نیاز سرمایی وسیع نسبت به سایر محصولات دارند که در تشکیل گل و میوه مؤثر است. بعضی از ارقام فاقد نیاز سرمایی است و در مناطق گرمسیری کشت میشود و بعضی ارقام آن حدود 1000 ساعت به دمای کمتر از 7 درجه سانتیگراد سرما نیاز دارد. به طور میانگین نیاز سرمایی بیشتر ارقام حدود 900-600 ساعت دمای کمتر از 7 درجه سانتیگراد میباشد. مقاومت هلو، در برابر سرمای زمستانه، از سیب و گلابی کمتر و تقریباً شبیه «به» میباشد. گلهای باز شده هلو و شلیل و میوههای تازه تشکیل شده در صورتی که در زمان محدودی در دمای منفی 2/2 درجه سانتیگراد، و یا کمتر، قرار گیرند از بین میروند.
با توجه به اینکه گل هلو 3 تا 4 هفته زودتر از گل سیب باز میشود، از این لحاظ نسبت به سرمازدگی بهاره حساستر میباشد؛ لذا از کاشت نهال هلو و شلیل در مناطقی که خطر و سرمای بهاره آنجا را تهدید مینماید، باید خودداری گردد.
برای تشکیل رنگ قرمز در هلو، برخلاف میوه سیب، نیازی به دمای پایین در شب نیست و رنگ قرمز بیشتر تابع رقم و نور میباشد.
به طور کلی هلو، در برابر گرمای تابستان مقاومتر از سیب و در تابستان گرم، میوه آن مانند گلابی از کیفیت بهتری برخوردار میشود.
خاکهای لومی تا شنی متوسط بهترین خاک برای کاشت هلو و شلیل میباشند. این خاکها میبایست عمیق و با زهکش مناسب باشند؛ زیرا ریشه هلو و شلیل همانند بیشتر درختان هستهدار نسبت به تنش ضعیف و غرقاب شدن اراضی بسیار حساس است. بنابراین از غرس نهالهای هلو و شلیل در اراضی شالیزاری به دلیل تجمع آب و رطوبت بالا و ایجاد پوسیدگی در ریشه و خشک شدن و از بین رفتن درختان توصیه نمیشود.
منابع
- ↑ <شاخص گلیسمی چیست؟> برداشت شده در 1402/05/06