عفونت مثانه
عفونت مثانه (Bladder Infection) یک نوع عفونت باکتریایی می باشد که شایع ترین نوع عفونت ادراری است. در عفونت مثانه این امکان وجود دارد که هر یک از قسمت های دستگاه ادراری همچون مثانه، مجرای ادرار، کلیه ها، حالب ها مبتلا شوند. عفونت مثانه خانم ها بسیار شایع تر از آقایان می باشد.
| اطلاعات بیماری | |
|---|---|
| نشانه ها: | کدر بودن رنگ ادرار، خون در ادرار، بوی بد ادرار، خالی نشدن کامل مثانه، تکرر ادرار و... |
| علت(ها): | علت در زنان: کوتاه بودن مجاری ادراری، بارداری، رابطه جنسی، شست و شو ناحیه تناسلی از پشت به جلو، استفاده از نوار بهداشتی، کاپ قاعدگی و تامپون و... علت در مردان: سرطان پروستات، بزرگ شدن پروستات، رابطه جنسی، سنگ مثانه، عفونت پروستات و... علت در کودکان: عدم رعایت بهداشت، تخلیه نشدن مثانه به صورت کامل. |
| روش تشخیص: | آزمایش ادرار، آزمایش کشت ادرار. |
طبق آمار به دست آمده بیش از 50 درصد خانم ها حداقل یکبار به این عفونت دچار شده اند. اغلب این عفونت ها عارضه ای ندارند و معمولا به وسیله باکتری اشریشیا کلی به وجود می آیند.
وقتی باکتری‌های عفونی وارد مثانه می گردند موجب تحریک این عضو و ورم آن می شوند. تورم به وجود آمده دلیل اصلی علائم آزاردهنده این بیماری است. عفونت ادراری در اشخاصی که به بیماری زمینه ای مبتلا نیستند هیچگونه مشکل جدی را ایجاد نمی نماید و تنها آزاردهنده می باشد. این بیماری در اغلب موارد با مصرف یک دوره آنتی بیوتیک تحت نظر پزشک رفع می شود.
علت عفونت مثانه
باکتری اشریشیا کلی موجب بروز این نوع عفونت می شود. البته این باکتری به صورت طبیعی بر روی سطح پوست و دیواره روده همه افراد وجود دارد و زندگی می کند اما وقتی این باکتری از راه مجاری ادراری به مثانه وارد می شود، خود را به پوشش مثانه می چسباند و موجب بروز التهاب می شود که این وضعیت را به عنوان سیستیت می شناسند. امکان انتقال این باکتری از طریق مثانه به کلیه ها نیز وجود دارد که در این حالت کلیه ها دچار عفونت می شوند.
برخی موارد احتمال ابتلا به عفونت مثانه را افزایش می دهند مانند: رابطه جنسی مکرر، برقراری رابطه جنسی با افراد مختلف، عدم ادرار پس از رابطه جنسی، نداشتن بهداشت در روابط جنسی، عدم رعایت بهداشت در ناحیه تناسلی، بیماری دیابت، سابقه عفونت مثانه و کلیه در دوازده ماه اخیر، نگه داشتن ادرار به مدت زیاد در مثانه و بارداری.
اما با این حال، بروز عفونت مثانه در خانم ها، آقایان و کودکان دلایل مختلفی دارد. عفونت مثانه در کودکان اغلب به دلیل رعایت نکردن بهداشت و یا خالی نکردن مثانه به صورت کامل رخ می دهد اما بروز این بیماری در زنان و مردان دلایل دیگری دارد.
عفونت مثانه در افراد سالم اغلب عارضه جانبی را به همراه ندارد. این اشخاص تنها به دلیل علائم احساس ناراحتی می کنند که این مورد نیز با بهبود بیماری از بین می رود. اما افرادی که مبتلا به بیماری‌های زمینه ای مانند کاتتر، دیابت، بارداری، استنت های ادراری و... هستند ممکن است به عوارض بیشتری رو به رو شوند. اگر این بیماری به موقع درمان نشود ممکن است شدت گیرد و به اندام های دیگر انتقال یابد.
علت عفونت مثانه در زنان
بروز عفونت مثانه در خانم ها دلایل متعددی دارد که برخی از آن ها عبارتند از:
- خانم ها در مقایسه با آقایان مجرای ادراری کوتاه تری دارند که این مجاری در نزدیکی واژن و مقعد هستند و این دو قسمت محل زندگی باکتری ای کولی می باشند.
- خانم هایی که باردار هستند، مثانه آن ها به دلیل وجود جنین تحت فشار است و ممکن است در برخی مواقع به صورت کامل خالی نشود و ادرار باقی مانده در مثانه موجب بروز عفونت شود.
- کاهش هورمون استروژن در دوران یائسگی موجب نازک شدن دیواره مجاری ادراری می شود و تعادل باکتری‌های مفید واژن را بهم می ریزد که این حالت احتمال ابتلا به عفونت را بالا می برد.
- شستن خود از پشت به جلو یعنی از سمت مقعد به سمت واژن می تواند یکی دیگر از دلایل ابتلا به این عفونت باشد.
- استفاده از دیافراگم به منظور پیشگیری از بارداری که ممکن است موجب ورود باکتری ها به مثانه گردد.
- مصرف نوار های بهداشتی، کاپ قاعدگی و تامپون در دوران پریودی که این امکان را به وجود می آورد که آلودگی ها به مجاری ادراری وارد شوند.
- احتمال انتقال باکتری از راه رابطه جنسی نیز وجود دارد به ویژه اگر شخص انواع رابطه مانند رابطه دهانی یا مقعدی را انجام دهد.
علت عفونت مثانه در مردان
ابتلا مردان به عفونت مثانه نیز دلایل متعددی دارد که عبارتند از:
- سرطان پروستات
- سنگ مثانه
- شست و شو قسمت تناسلی از سمت پشت به جلو
- رابطه جنسی
- مصرف اسپرم کش به منظور پیشگیری از بارداری
- بزرگ شدن پروستات
علائم عفونت مثانه
علائم این عفونت در مردان و زنان تفاوتی ندارد. این علائم مشکلی را ایجاد نمی کنند و تنها آزاردهنده می باشند. اگر فرد مراقبت های لازم را انجام ندهد و درمان به موقع این عفونت را آغاز نکند، باکتری ها از بین نمی روند و احتمال انتقال عفونت به دیگر اندام ها افزایش پیدا می کند و علائم جدی تر خواهند شد.
علائم عفونت مثانه عبارتند از:
- بوی بد ادرار
- وجود خون در ادرار
- احساس سوزش و درد به هنگام ادرار
- مشکلات دفع ادرار همچون تکرر ادرار
- خالی نشدن مثانه به صورت کامل
- احساس درد و ناراحتی در ناحیه پایین شکم و لگن
- کدر بودن رنگ ادرار
علائم عفونت مثانه با عفونت کلیه مشابه یکدیگر هستند. افرادی که دچار عفونت کلیوی هستند علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، کمر درد، تب، درد در ناحیه کشاله ران و... را تجربه می نمایند.
احساس خستگی و بروز آشفتگی ذهنی نیز از دیگر علائم عفونت مثانه است که ممکن است در مردان میانسال اتفاق بیوفتد.