کاشان

کاشان شهری تاریخی در شمال استان اصفهان است. این شهر تاریخی در جوار شهرهای قم، نطنز، دلیجان و آران و بیدگل مرز قرار دارد. کاشان حدود ۲۴۷ کیلومتر از تهران فاصله دارد. این مسیر حدود ۳ ساعت طول می‌کشد.

حمام فین؛ کاشان

اطلاعات شهر
کشور:	ایران
استان:	اصفهان
شهرستان:	کاشان
بخش:	مرکزی
نام(های) پیشین:	کاسیان، کی آشیان، کاه فشان، چهل حصاران، قاسان
سال شهر شدن:	۸۰۰۰ سال پیش
جمعیت:	۳۰۴٬۴۸۷ نفر (سرشماری ۹۵)
مساحت:	۸۶۰۸٬۲
ارتفاع:	۹۸۲ متر
شهردار:	کیومرث محمدپور
شناسهٔ ملی خودرو:	ایران ۲۳ ب
کد آماری:	۱۴۲۵
میانگین دما:	۲۸
میانگین بارش:	۱۱۶ میلی‌متر
روزهای یخبندان:	۶۰تا۷۰

شهر کاشان بیش از ۷ هزار سال قدمت دارد و زادگاه یکی از بزرگ‌ترین تمدن‌های جهان با نام تمدن سیلک است.

موقعیت جغرافیایی و آب و هوا

شهر کاشان در استان اصفهان و در فاصله ۲۰۰ کیلومتری مرکز این استان یعنی شهر اصفهان قرار دارد، به صورت کلی پوشش گیاهی شهر کاشان پوشش گیاهی فقیری می‌باشد که در آن درختچه‌های بسیار کوچک رشد می‌کند اما با این حال برخی مناطق در این شهر وجود دارد که دارای آب و هوای بسیار مناسبی می‌باشد همین موضوع سبب به وجود آمدن محیطی سرسبز با پوشش گیاهی غنی شده است. در اطراف این شهر کوه‌های بسیار زیادی وجود دارند که سبب خشک بودن آب و هوای شهر کاشان شده‌اند. شهر کاشان دارای آب و هوای گرم و خشک می‌باشد که میانگین بارش سالانه در این شهر نسبت به میانگین کل کشور بسیار پایین‌تر است.

اماکن دیدنی

باغ و حمام فین

یکی از زیباترین باغ‌های تاریخی ایران، باغ فین کاشان است که خود شامل چندین بخش است. این باغ دارای یک حیاط اصلی و چهار برج دایره‌ای شکل است. در باغ فین چشمه‌های آبی به چشم می‌خورد که آب مورد نیاز این باغ و آبنماهایش را تامین می‌کند. در این باغ صدای آب روان و سازه‌های چشم‌نواز گردشگران را مدهوش می‌کند. این باغ بی‌نظیر در سال ۱۵۹۰ میلادی در زمان سلسله صفوی ساخته شده. این باغ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این باغ زیبا در خیابان امیرکبیر کاشان واقع شده است. همچنین علاوه بر طبیعت بی‌نظیر خود دارای معماری خاصی است. تمام مسیر این باغ درختان بلندی دیده می‌شوند.

حمام فین کاشان به خاطر قتل میرزا تقی خان امیرکبیر معروف شده است. بنای حمام فین نیز در میان ۵۷۹ درخت سرو و ۱۱ درخت چنار قرار گرفته و بسیار زیبا هستند تا حدی که عمر این درختان زیبا بین صد تا ۴۰۰ سال است. بخش‌های زیادی بعد از دوره صفوی به این مجموعه اضافه شده است. حمام فین کاشان دو حمام بزرگ و کوچک دارد. حمام بزرگ یا حمام سلطنتی برای شاه و حمام کوچک نیز برای خدمتکاران ساخته شده است. حمام کوچک با قدمت ۵۰۰ ساله نسبت به حمام بزرگ قدیمی‌تر است.

مسجد جامع کاشان

یکی از قدیمی‌ترین و تاریخی‌ترین جاهای دیدنی کاشان، مسجد جامع این شهر است که دارای قدمتی نزدیک به دوران حکومت سلجوقیان است. در ابتدا این مکان به عنوان آتشکده ساخته شده بوده ولی با آمدن اسلام به ایران به مسجد جامع تبدیل شده است. دستور تبدیل این مکان به مسجد توسط دختر مالک اشتر، صفیه خاتون داده شده است. این بنای تاریخی در دوره‌های تاریخی گوناگون مرمت و بازسازی شده است.

این مسجد بی‌نظیر در خیابان بابا افضل قرار دارد. این مسجد تاریخی دارای دو محراب با دو قبله است. دلیل این کار نیز نبود ابزار دقیق برای سنجش قبله بوده است. محراب اول در جای اشتباهی ساخته شده بوده ولی با گذشت زمان آن محراب تخریب گردیده و محراب دیگری بنا نهاده‌اند. اما بازهم آثار گچ‌کاری از محراب قدیمی باقی مانده است. همچنین در این مسجد سه شبستان، کوره پخت ظروف چینی و ایوانی مرتفع نیز به چشم می‌خورد.

نیاسر کاشان

نیاسر از روستاهای پیرامونی شهرستان کاشان است و به سبب بافت تاریخی، فرهنگی و معماری سنتی آن مورد توجه گردشگران است. پوشش ویژه اهالی و مخصوصا بانوان نیاسر، گویش محلی مردم نیاسر که بازمانده از دوران پیش از اسلام است و بافت معماری به جا مانده از سده‌های قبل، مهمترین ویژگی‌های جذابیت نیاسر به عنوان یکی از جاهای دیدنی کاشان هستند.

خانه بروجردی ها

شهر کاشان دارای عمارت ها و خانه های قدیمی است که دارای معماری زیبایی هستند و به دلیل همین معماری منحصر به فرد خود در سراسر ایران شهرت دارند. یکی از این خانه های بی نظیر در شهر کاشان، خانه بروجردی هاست. قدمت این خانه به دوران قاجار بر می‌گردد و جزو خانه‌ های قدیمی و مشهور کاشان به شمار می‌رود. صاحب این خانه نیز یکی از ثروتمندان کاشان بوده و خانه زیبا با بادگیرهای هلالی و قرینه روی پشت بام و کلاه فرنگی به شیوه بسیار خاصی ساخته است. معماری این بنا دارای دو حیاط درونی و بیرونی و یک هشتی و راهرو و آشپزخانه و حیاط‌ های تابستان‌ نشین و زمستان‌ نشین است.

وظیفه بادگیرهای پشت‌ بام نیز رساندن هوای خنک در تابستان به زیرزمین است. همچنین بر روی دیوارهای این بنا نقاشی هایی با رنگ روغن و آبرنگ بر زیبایی این بنا کار شده است. تاریخ ساخت و تکمیل این خانه براساس کتیبه های موجود ۱۸ سال طول کشیده و همه قسمت های بنا با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی منطقه بوده و از معماران ایرانی و خارجی بهره مند شده اند. خانه بروجردی در دوره قاجاریه و توسط استاد علی مریم کاشانی (سازنده خانه طباطبائی) ساخته شده و متعلق به بازرگان ثروتمندی اهل نطنز، بوده است. بنا به روایت‌های محلی او این خانه را به عنوان شرط ازدواج با دختر سید جعفر طباطبائی (مالک خانه طباطبائی) می‌سازد. این مکان اکنون محل سازمان میراث فرهنگی کاشان است. نشانی خانه بروجردی‌ ها در خیابان علوی و محله تاریخی سلطان امیر احمد است.

خانه طباطبایی ها

یکی دیگر از خانه های مشهور در شهر کاشان مربوط به فردی به نام سید جعفر طباطبایی بوده که یکی از تاجران فرش کاشان بوده. این خانه در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار بنا شده و ساخت آن ۱۸ سال طول کشیده است. خانه طباطبایی‌ ها با چهل اتاق و چهار حیاط و سه بادگیر و دو رشته قنات به همراه چهار زیرزمین و اتاق شاه‌ نشین با پنجره‌ های مشبک و رنگی، گچبری‌ ها و آیینه‌ کاری های بی نظیر چشم هر بیننده ای را خیره می‌کند.

این خانه زیبا نیز در خیابان علوی قرار دارد و هر گوشه آن به عنوان نمادی از شهر کاشان محسوب می‌شود. همچنین تمام قسمت‌ های این خانه مانند هشتی، ایوان، حیاط خلوت دارای جذابیت های فوق العاده ای هستند. سقف قسمت شاه نشین بسیار بلند بوده و با آینه کاری ها و گچبری های دیدنی و پنجره‌ های مشبک دلربایی می‌کند.

خانه عامری ها

قدمت خانه عامری ها به زمان زندیه بر می‌گردد و در دوره قاجار تکمیل شده است. این خانه به دستور فردی به نام سهام‌السلطنه عامری در محله سلطان امیر احمد برای استفاده شخصی بنا شده است. خانه عامری‌ ها دارای ۸۵ اتاق بوده و با معماری چشم‌ نواز خود همراه با مقرنس‌ کاری و منبت‌ کاری به همراه گچبری‌ های زیبایی است. یکی از اصلی ترین ویژگی معماری در این خانه تقارن در داخل و حیاط آن است که نظر هر بیننده‌ ای را به سوی خود جلب می‌کند. پس در هنگام سفر به شهر کاشان بازدید از این خانه تاریخی را در لیست بازدید خود از جاهای دیدنی کاشان قرار دهید.

تپه سیلک

تپه ای باستانی در فین کاشان به سیلک مشهور است و از دوران باستان به یادگار مانده است. چنین می‌توان گفت که سیلک نام اولین تمدن در ایران مرکزی بوده است. قدمت تپه سیلک حدودا هشت هزار سال تخمین زده می‌شود. در مقایسه با تمدن‌ های دیگر هم روزگار، تمدن سیلک پیشرفت زیادی داشته است. امروز نیز تپه سیلک به عنوان یک جاذبه گردشگری باستانی شناخته می‌شود. بازدید از این تپه‌ ها یادآور نخستین نشانه‌های تمدن در این منطقه است، گویی با ماشین زمان به هزاره‌های خیلی قبل سفر خواهید کرد. تپه های سیلک از دو تپه مختلف در نزدیکی هم تشکیل شده است و در هر یک از این دو تپه، گورستانی باستانی وجود دارد. گورستان‌ هایی که قدمتی ۳۵۰۰ ساله و ۳۰۰۰ ساله دارند.

برای رفتن به این جاذبه باستانی باید از جاده فین به نزدیکی روستای دیزچه بروید. ساختمان هایی از گل رس و سفال که حدود هشتاد سال پیش پس از جاری‌ شدن سیل سر از خاک درآوردند و به‌ عنوان آثاری تاریخی و ارزشمند شناخته شدند.

خانه عباسیان یا عباسی

یکی دیگر از خانه‌ های تاریخی در شهر کاشان در محله‌ سلطان امیراحمد واقع شده و با جذابیت بی نظیر خود در معماری سنتی توجه همگان را به عنوان یکی از جاهای دیدنی کاشان به سوی خود جلب می‌کند. قدمت خانه عباسیان یا عباسی به دوره قاجار بازمی‌گردد. این ساختمان دارای گچبری ها، قرینه سازی ها و طراحی های بی نظیری است و جزو زیباترین جاهای دیدنی در شهر کاشان به شمار می‌رود. خانه عباسیان دارای بلندترین بادگیرها در میان خانه های شهر کاشان است که بدین جهت نیز به شهرت رسیده است.

مسجد آقابزرگ

مسجد آقابزرگ، یکی از باشکوه ترین بناهای اسلامی در شهر کاشان با گنبد عظیم آجری و مناره کاشی کاری شده در سال ۱۲۵۸ هجری قمری ساخته شده است. در ساخت این مسجد از معماری سنتی-ایرانی استفاده شده و یکی از زیباترین بناهای اسلامی محسوب می‌شود. همچنین در این مسجد می‌توانید به کاشی‌کاری، گچ‌بری، مقرنس کاری و نقاشی های زیبایی دسترسی داشته باشید. لازم به ذکر است که بنای این مسجد بی نظیر در سال ۱۳۳۰ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده و مورد جالب توجه درباره این مسجد استفاده از ۶۶۶۶ میخ براساس تعداد آیات قرآن در ورودی این مسجد است که وجود همین میخ ها باعث استحکام هرچه بیشتر بنا گردیده است.

بقعه خواجه تاج الدین

بقعه ای تاریخی در نزدیکی مسجد آقابزرگ واقع شده و شامل مجموعه‌ای از مدرسه، خانقاه، آب انبار، مسجد و بقعه است، اما امروزه فقط دو گنبد به صورت قرینه بقعه و خانقاه از آن مجموعه باقی مانده است. خواجه تاج‌الدین شیروانی به عنوان یکی از افراد مشهور قرن نهم بوده که در دوره آق‌ قویونلوها می‌زیسته است، وی همراه با دو برادر دیگر خود بناهای مهمی در کاشان احداث کرده اند و همین بقعه نیز یکی از دیدنی های شهر کاشان است که توسط آنان ساخته شده است.

آرامگاه سهراب سپهری

سهراب سپهری به عنوان شاعر، نقاش و نویسنده معاصر کشورمان از شهرت بسیار زیادی برخوردار است. وی در کاشان متولد و دار فانی را وداع گفته است. وی در روستای مشهد اردهال کاشان، در صحن امامزاده سلطان علی ابن محمدباقر به خاک سپرده شده است. سنگ قبر او در ابتدا به رنگ آبی بوده و در طی سال ها نیز چندین بار تعویض شده تا درنهایت اکنون به رنگ مشکی درآمده است.

کاروانسرای مرنجاب

اگر به دنبال کویری بی نظیر در منطقه مرکزی ایران هستید، پیشنهاد ما بازدید از کویر مرنجاب کاشان است. کاروانسرایی بی نظیر در مرکز این کویر ساخته شده که قدمت آن به دوران صفویه برمی گردد و جزو جاذبه‌ های فرهنگی کاشان محسوب می‌شود. این کاروانسرا به دستور شاه عباس بنا شده و شکل ظاهری این کاروانسرا مانند قلعه و دژ است و در زمان های گذشته به عنوان محلی برای دفاع نیز استفاده گردیده است. مصالح به کار رفته در این بنا آجر و گچ است. این کاروانسرا به دلیل قرارگیری در مسیر جاده ابریشم همواره مورد توجه گردشگران در طول تاریخ بوده است. نکته جالب توجه درباره این کاروانسرا اینست که هنوز هم مسافر می‌پذیرد و سفره خانه سنتی درون کاروانسرا از مسافران پذیرایی می‌کند.