طراح صحنه
طراح صحنه خالق اصلی فضای بصری و مسئول و ناظر ساخت و اجرای دکور و همچنین تهیه لباس براساس طرح‌های از پیش تهیه شده است. او به انتخاب شکل معماری لوکشین‌های فیلم می‌پردازد و نیز طراحی دکور، لباس‌ها و لوازم صحنه و همچنین نظارت بر ساخت و اجرای آن‌ها را بر عهده دارد.
طراحی صحنه
طراحی صحنه از اساسی ترین بخش های یک عمل نمایشی محسوب می شود. این هنر ارزنده، به وقایع زندگی اجتماعی اشاره دارد ومی تواند به تنهایی تمام داستان یک نمایشنامه را به تصویر بکشد. طراحی صحنه، به معنی آماده سازی و آشنایی با ابزار، اشیا، نوع کاربرد آن ها و استفاده از وسایل تزئینی طبق اصول زیبایی شناسی می باشد. عواملی مانند ابزار، لباس، رنگ و مکان صحنه، نقش مهمی در طراحی صحنه دارند. طراحی صحنه، اصولا برای تئاتر و فیلم و موارد نمایشی به کار می رود از این رو آشنایی با متن فیلم نامه یا نمایشنامه از مهم ترین مواردی ست که یک طراح باید رعایت کند. فضای صحنه ، باید به شکلی طراحی شود که افکار و عقاید بازیگران را به مخاطب منتقل کند.
وظایف طراح صحنه
- مطالعه فیلم‌نامه یا نمایشنامه
- صحبت و مشورت با مدیر تولید، کارگردان، چهره‌پرداز و سایر عوامل در صورت نیاز
- ایجاد ایده‌های اولیه برای طراحی صحنه مطابق با هدف و بودجه تولید فیلم یا نمایش
- ارائه طرح اولیه به کارگردان برای بررسی بیشتر
- توافق روی طرح نهایی طراحی صحنه پس از مشورت‌های لازم
- ارائه دستورات و راهنمایی به سایر عوامل صحنه از جمله دستیاران برای اجرای طرح مورد نظر برای صحنه
- خرید یا اجاره تجهیزات و لوازم مورد نیاز
- نظارت بر صحنه در حین فیلم‌برداری یا اجرا وانجام تغییرات لازم در صورت لزوم
دانش و مهارت مورد نیاز
- داشتن شم هنری و علاقه زیاد به این حوزه
- قدرت خلاقیت و تخیل خوب
- مهارت عالی در طراحی
- مهارت‌های ارتباطی مناسب برای همکاری با سایر عوامل
- توان رهبری گروه طراحی صحنه و لباس
- مهارت سازماندهی
- دقت زیاد و توجه به جزئیات
- توانایی تحمل فشارکاری و انجام به موقع پروژه‌ها
- داشتن اطلاعات و دانش مربوط به حوزه طراحی و مد
- داشتن انعطاف‌پذیری لازم برای انجام تغییرات احتمالی
- آشنایی با فرآیند تولید فیلم و تئاتر
انواع طراحی صحنه
در انتخاب نوع طراحی ، به منظور یک طراحی پیشرفته و عامه پسند، توافقی بین طراح صحنه و کارگردان صورت می گیرد اما ایده ها و نظرات طراح در ارجعیت است . طراحی صحنه انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر می باشد :
- طراحی صحنه جعبه‌ای طراحی ساده
- طراحی صحنه با لوازم قابل تغییر
- طراحی صحنه به وسیله سکو
- طراحی صحنه متحرک
- طراحی با استفاده از نور
طراحی صحنه در تلویزیون
از آنجایی که تلویزیون یکی از پر بیننده ترین رسانه هاست بنا براین حساسیت های زیادی را به خود جلب می‌کند. درطراحی صحنه ی تلویزیون بیشتر از مواد خام برای زینت دادن صحنه استفاده می شود. پارچه های آویز و پارچه های نقاشی از پر کاربرد ترین وسایلی ست که در طراحی تلویزیون استفاده می شود و توجه بسیاری از مردم را جلب می کند.
جهت آموزش طراحی صحنه ( تئاتر، تلویزیون، سینما و ... ) علاوه بر دانشگاه های سراسر کشور ، موسسات و مراکز آموزشی معتبری نیز، اقدام به برگزاری دوره های پیشرفته طراحی صحنه کرده اند که یکی از این مراکز آموزش مجازی پارس می باشد.
طراحی صحنه در تئاتر
طراحی صحنه در تئاتر، کمی متفاوت تر از سایر طراحی ها می باشد. کارگردان تئاتر همیشه اولین جلسه کاری را با طراح صحنه برگزار می کند چرا که دکور و صحنه در تئاتر از اهمیت خاصی برخوردار می باشد . افراد به تئاتر می آیند تا همه چیز را از فاصله نزدیک مشاهده کنند. در واقع طراح صحنه متن نمایشنامه تئاتر را به تصویر تبدیل می‌کند. در تئاتر نمی توان از لوازم تزئینی بیش از اندازه استفاده کرد چراکه اشیا کاربرد بیشتری در طراحی صحنه تئاتر دارد. یکی از عوامل دیگری که تاثیر بسیاری در تئاتر دارد، مدیریت زمان است . طراح صحنه در تئاتر، زمان زیادی برای آماده سازی صحنه ندارد . با توجه به علاقه بسیار افراد به سینما، تلویزیون و یا تئاتر، طراحی صحنه نیز طرفداران زیادی را به خود جذب کرده است، از این رو برخی از آموزشگاه ها و مراکز آموزشی در راستای ارتقای صنعت طراحی صحنه و همچنین نزدیک کردن این علاقمندان با ذوق، دوره های آموزشی طراحی صحنه برگزار می کنند و مرکز آموزش مجازی پارس یکی از این مراکز معتبر، می‌باشد.
طراحی صحنه برای کودکان
طراحی صحنه برای کودکان، نکات و جزئیات قابل توجهی دارد که رعایت این نکات بسیار مهم است. صحنه باید به گونه طراحی و یا تزئین شده باشد که برای کودک کاملا قابل درک باشد و همچنین از رنگ ها و وسایلی استفاده شده باشد که مناسب سن کودک وهمچنین برای کودک جالب باشد . بیشتر روانشناسان و متخصصین معتقدند که استفاده از رنگ هایی مانند زرد، نارنجی و یا قرمز می تواند به خوبی نظر کودکان را به صحنه جلب کند. طراحان صحنه از سبک های بسیار متفاوتی برای کودکان استفاده می کنند که بهره گیری از این سبک ها بستگی به تجربه، خلاقیت و نظر شخصی طراح صحنه مرتبط است. طراحی صحنه باید به گونه ای باشد که قوه تخیل کودک را فعال سازد و همچنین کودک بتواند شخصیت های نمایش را به طور کامل درک کند.
تاثیر رنگ در طراحی صحنه
رنگ ها نه تنها در طراحی صحنه، بلکه در زندگی روزمره بشر تاثیر بسیاری دارد. رنگ ها می‌توانند علایق، احساسات و عواطف و ... را بیان کنند و حتی می‌توانند باعث شادی، غم، اضطراب و یا آرامش شوند. رنگهای موجود در طبیعت از بهترین رنگ‌هایی است که می‌توان برای انتخاب رنگ مناسب از آن الگو گرفت. رنگ‌ها به چند دسته تقسیم می شوند :
رنگ های اولیه : رنگ هایی که ترکیبی نیستند ( قرمز، آبی، زرد)
رنگهای ثانویه : رنگ هایی ترکیب شده از رنگ های دیگر هستند مانند نارنجی.
رنگهای میانی : ترکیبی از رنگ های اولیه و رنگ های ثانویه مانند سبز و آبی.
تحصیلات، بازار کار و آینده شغلی طراح صحنه
فارغ‌التحصیلان رشته طراحی صحنه می‌توانند وارد این شغل شوند. البته برخی از طراحان صحنه از رشته‌های مشابه مانند ارتباط تصویری یا معماری داخلی به این حوزه آمده‌اند. علاقه‌مندان در آغاز معمولا باید مدتی به عنوان دستیار طراح صحنه فعالیت کنند یا در پروژه‌های کوچک کار کنند. پس از کسب تجربه و مهارت لازم می‌توانند به عنوان طراح صحنه در پروژه‌های بزرگ کار خود را ادامه دهند. طراح صحنه می تواند در پروژه های مختلف تولید فیلم و سریال‌های تلویزیونی، برنامه‌های تلویزیونی، فیلم‌های سینمایی، تئاترها و کنسرت‌ها فعالیت کند. تا چند سال قبل نیروی تحصیل کرده و متخصص در این حوزه به اندازه کافی وجود نداشت. اما هم اکنون نیروی متخصص برای این بخش تربیت شده است. آینده شغلی خوبی نیز پیش روی این طراحان صحنه متخصص قرار دارد. البته رقابت برای یافتن فرصت‌های شغلی مطلوب و بستن قراردادهای خوب، بسیار زیاد است. کار با کارگردانان برجسته در پروژه‌های بزرگ، زمینه مناسبی برای کسب تجربه و مهارت برای هر طراح صحنه‌ای را فراهم می کند.