حمله هوایی به کنسولگری ایران در دمشق
حمله هوایی به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق در تاریخ ۱۳ فروردین ۱۴۰۳ (۱ آوریل ۲۰۲۴) توسط نیروی هوایی رژیم صهیونیستی انجام شد. در این حمله که ساختمان کنسولگری ایران در مجاورت سفارت ایران در دمشق سوریه هدف قرار گرفت، ۱۶ نفر از جمله ۷ تن از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به شهادت رسیدند. در میان کشتهشدگان، نام دو فرمانده ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران، سرتیپ محمدرضا زاهدی و سرتیپ محمدهادی حاجرحیمی به چشم میخورد.
حمله به کنسولگری ایران یکی از جدیترین موارد نقض حریم دیپلماتیک کشورها در دهههای اخیر بهشمار میرود و از سوی بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی محکوم شد. این حمله، نخستین مورد از هدف قرار دادن یک نهاد دیپلماتیک رسمی توسط نیروی نظامی یک کشور خارجی از زمان بمباران سفارت چین در بلگراد (۱۹۹۹) محسوب میشود و بهعنوان نقطه عطفی در تشدید تنشهای منطقهای بین ایران و اسرائیل تلقی شده است.
وقوع حمله
در عصر روز دوشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۳، ساختمان کنسولگری ایران که در مجاورت سفارت جمهوری اسلامی در دمشق واقع شده بود، هدف شش موشک شلیکشده از جنگندههای اف-۳۵ اسرائیلی قرار گرفت. بنابر اظهارات حسین اکبری، سفیر ایران در سوریه، این حمله باعث تخریب کامل ساختمان و جانباختن چندین تن شد. هدف اصلی این حمله، سردار محمدرضا زاهدی، فرمانده پیشین نیروی زمینی سپاه و فرمانده وقت نیروهای ایرانی در سوریه و لبنان بوده است.
شهدا
در این حمله، 16 تن به شهادت رسیدند که هفت نفر از مستشاران نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بودند:
- سرتیپ پاسدار محمدرضا زاهدی
- سرتیپ پاسدار محمدهادی حاجیرحیمی
- علی صالحی روزبهانی
- علی بابایی
- حسین اماناللهی
- محسن صداقت
- سید مهدی جلادتی
واکنشهای بینالمللی
جمهوری اسلامی ایران
رهبر جمهوری اسلامی، آیتالله خامنهای، نماز بر پیکر شهدای این حمله را اقامه کرد. مقامهای بلندپایه کشور از جمله رئیسجمهور، رئیس مجلس، رئیس قوه قضائیه، وزیر امور خارجه و جمعی از فرماندهان سپاه، با صدور بیانیههایی حمله را محکوم و به خانواده شهدا تسلیت گفتند.
سازمان ملل متحد
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، با محکومیت این حمله گفت که نقض حاکمیت کشورها و حمله به اماکن دیپلماتیک، غیرقابل قبول است.
چین، روسیه و سایر کشورها
- چین، این حمله را محکوم کرد و اعلام کرد: «امنیت نهادهای دیپلماتیک نمیتواند نقض شود و باید به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی سوریه احترام گذاشت.»
- روسیه، آن را "کاملاً غیرقابل قبول" خواند و خواستار توقف اقدامات تحریکآمیز اسرائیل شد.
- کشورهای دیگری همچون ترکیه، امارات متحده عربی، پاکستان، قطر، عربستان سعودی، عمان، مصر، عراق، کویت و اردن نیز بهشدت این اقدام را محکوم کردند.
رژیم صهیونیستی
سخنگوی ارتش اسرائیل، دنیل هاگاری، در واکنش به این حمله اعلام کرد که محل مورد نظر نه یک کنسولگری، بلکه یک «مرکز فرماندهی نیروهای قدس در پوشش ساختمان دیپلماتیک» بوده است. یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل نیز اظهار داشت که این کشور به دشمنان خود در منطقه پیام میدهد که «هزینه اقدامات علیه اسرائیل بسیار سنگین خواهد بود.»
پیام رهبر انقلاب در پی حمله به کنسولگری ایران در دمشق
آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت شهادت سرلشکر پاسدار محمدرضا زاهدی و جمعی از همرزمان وی بدست رژیم صهیونیستی تاکید کردند: آنها را از این جنایت و امثال آن پشیمان خواهیم کرد، به حول و قوهی الهی.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح بود:
بسم الله الرحمن الرحیم
سردار رشید و فداکار اسلام، سرلشکر پاسدار محمدرضا زاهدی، در کنار همرزم بزرگوارش سردار محمد هادی حاج رحیمی، با جنایت رژیم غاصب و منفور صهیونیست به شهادت رسیدند. سلام و رحمت خدا و اولیائش بر آنان و دیگر شهیدان این حادثه، و لعنت و نفرین بر سردمداران رژیم ظالم و متجاوز.
شهیدان ما از خداوند مهربان خود، نشان قبول مجاهدتِ درازمدت خود را دریافت کردند و هماکنون در جمع اولیاء و صلحاء، متنعم به نِعَم الهیاند.
سردار زاهدی از دهه شصت در میدانهای خطر و مجاهدت، چشم انتظار شهادت بود. آنها چیزی را از دست نداده و پاداش خود را دریافت کردهاند، ولی غم فقدان آنان برای ملت ایران بهویژه هرکه آنان را میشناخت سنگین است.
رژیم خبیث به دست دلاورمردان ما مجازات خواهد شد. آنها را از این جنایت و امثال آن پشیمان خواهیم کرد به حول و قوهی الهی.
والسلام علی عبادالله الصاحین
سیّدعلی خامنهای
پاسخ ایران: عملیات وعده صادق
در پاسخ به این حمله، ایران در شامگاه ۲۵ فروردین ۱۴۰۳ (۱۳ آوریل ۲۰۲۴) عملیاتی موشکی و پهپادی را با عنوان عملیات وعده صادق علیه اسرائیل اجرا کرد. این عملیات تا بامداد ۲۶ فروردین ادامه یافت و نخستین حمله مستقیم ایران به خاک اسرائیل بهشمار میرفت.