فهرست کلان‌شهرهای ایران
فهرست کلان‌شهرهای ایران هم‌اکنون دارای ۱۸ کلان‌شهر است، که شامل 9 کلان‌شهر رسمی و 9 کلان‌شهر غیررسمی، در ایران شهرهای که بالای یک میلیون جمعیت دارند کلان‌شهر شناخته می‌شوند. فهرست این کلان‌شهرها همراه با جمعیت آن‌ها به شرح زیر است:
فهرست کلان‌شهرهای ایران
| رتبه | نام شهر | نام استان | وضعیت | جمعیت (۱۳۹۵) | شهرداری
شورای شهر |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | تهران | تهران | رسمی | ۸٬۶۹۳٬۷۰۶ | شهرداری تهران
شورای شهر تهران |
| ۲ | مشهد | خراسان رضوی | رسمی | ۳٬۰۰۱٬۱۸۴ | شهرداری مشهد
شورای شهر مشهد |
| ۳ | اصفهان | اصفهان | رسمی | ۱٬۹۶۱٬۲۶۰ | شهرداری اصفهان
شورای شهر اصفهان |
| ۴ | کرج | البرز | رسمی | ۱٬۵۹۲٬۴۹۲ | شهرداری کرج
شورای شهر کرج |
| ۵ | شیراز | فارس | رسمی | ۱٬۵۶۵٬۵۷۲ | شهرداری شیراز
شورای شهر شیراز |
| ۶ | تبریز | آذربایجان شرقی | رسمی | ۱٬۵۵۸٬۶۹۳ | شهرداری تبریز
شورای شهر تبریز |
| ۷ | قم | قم | رسمی | ۱٬۲۰۱٬۱۵۸ | شهرداری قم
شورای شهر قم |
| ۸ | اهواز | خوزستان | رسمی | ۱٬۱۸۴٬۷۸۸ | شهرداری اهواز
شورای شهر اهواز |
| ۹ | کرمانشاه | کرمانشاه | رسمی | ۹۴۶٬۶۵۱ | شهرداری کرمانشاه
شورای شهر کرمانشاه |
| ۱۰ | رشت | گیلان | غیررسمی | ۶۷۹٬۹۹۵ | شهرداری رشت
شورای شهر رشت |
| ۱۱ | ارومیه | آذربایجان غربی | غیررسمی | ۷۳۶٬۲۲۴ | شهرداری ارومیه
شورای شهر ارومیه |
| ۱۲ | زاهدان | سیستان و بلوچستان | غیررسمی | ۵۸۷٬۷۳۰ | شهرداری زاهدان
شورای شهر زاهدان |
| ۱۳ | همدان | همدان | غیررسمی | ۵۵۴٬۴۰۶ | شهرداری همدان
شورای شهر همدان |
| ۱۴ | کرمان | کرمان | غیررسمی | ۵۳۷٬۷۱۸ | شهرداری کرمان
شورای شهر کرمان |
| ۱۵ | یزد | یزد | غیررسمی | ۵۲۹٬۶۷۳ | شهرداری یزد
شورای شهر یزد |
| ۱۶ | اردبیل | اردبیل | غیررسمی | ۵۲۹٬۳۷۴ | شهرداری اردبیل
شورای شهر اردبیل |
| ۱۷ | بندرعباس | هرمزگان | غیررسمی | ۵۲۶٬۶۴۸ | شهرداری بندرعباس
شورای شهر بندرعباس |
| ۱۸ | اراک | مرکزی | غیررسمی | ۵۲۰٬۹۴۴ | شهرداری اراک
شورای شهر اراک |
ابهام در تعریف کلان‌شهر
بر اساس تعریف بین‌المللی کلان‌شهر که توسط سازمان ملل متحد ارائه شده، کلان‌شهر یا مادرشهر به شهرهایی اطلاق می‌شود که جمعیتی بیش از ۴ میلیون نفر دارند. بنابراین، از این دیدگاه بین‌المللی، تنها شهر تهران در ایران به عنوان کلان‌شهر شناخته می‌شود. با این حال، تعریف مفهوم شهر در کشورهای مختلف متفاوت است و تقسیم‌بندی انواع شهرها نیز بر اساس سطح فعالیت‌ها، میزان جمعیت‌پذیری و حوزه نفوذ شهر در کشورهای گوناگون یکسان نیست.
در ایران، اصطلاح کلان‌شهر معادل مادرشهر (متروپلیس) است و به شهرهایی گفته می‌شود که حداقل یک میلیون نفر جمعیت داشته و دارای مرکزیتی اقتصادی - سیاسی باشند که در مقیاس ناحیه‌ای یا ملی از موقعیتی مرکزی برخوردار هستند. این تعریف در سال ۱۳۸۷ توسط محمد سعیدی‌کیا، وزیر وقت مسکن و شهرسازی، در شورای عالی شهرسازی و معماری اصلاح شد و بر اساس آن، شهرهای با جمعیت بیش از ۵۰۰ هزار نفر نیز کلان‌شهر محسوب می‌شوند.
به دلیل نداشتن تعریف حقوقی واحد از کلان‌شهر در ایران، فقط شهرهای بالای یک میلیون نفر می‌توانند از مزایای قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند. با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری، شهرهای زیر یک میلیون نفر نیز می‌توانند به صورت قانونی و رسمی کلان‌شهر شوند، اما نمی‌توانند از قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره بیشتری ببرند. در حال حاضر، شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، کرج، شیراز، تبریز، قم، اهواز و کرمانشاه به صورت رسمی کلان‌شهر محسوب می‌شوند.