ایران خودرو
ایران خودرو یک شرکت سهامی عام در حوزه خودروسازی است که در مرداد ماه سال 1341 تاسیس شد. سرمایه اولیه این شرکت 100 میلیون ریال بود. شرکت ایران خورو در شهریور ماه ستا 1341 رسما به ثبت رسید.
اولین تولیدات این شرکت اتوبوس معروف به «الپی» بود که شاسی آن از آلمان وارد میشد و با نصب اتاق بر روی آن در کارخانه ايرانخودرو مونتاژ میگردید.
در سال 1345 قراردادی با شرکت روتس انگلیس به منظور تولید پیکان، منعقد گردید. بر این اساس در 24 اردیبهشت 1346 کارخانه خودروسازي به نام «ایران ناسیونال» تاسیس گردید که قادر به مونتاژ روزانه 10 دستگاه سواری و 7 دستگاه اتوبوس و کامیون بود. تولید پیکان سالها ادامه داشت و در مدلهای مختلفی ازجمله لوکس، جوانان، استیشن به دست مصرف کننده میرسید. همچنین وانت و اتوبوس در مدلهاي اتوبوس 302 شهري، بیابانی و سوپرلوکس و مینی بوس و آمبولانس در این شرکت تولید میشد.
ایرانخودرو به منظور تولید قطعات مورد نیاز در داخل کشور، شرکتهایی چون بلبرینگ، پیستون و ایدم تبریز و شرکت رضای مشهد و ریختهگري را تاسیس کرد. در سال 1353 سهام ایرانخودرو وارد بورس شد و حدود 45 درصد از سهام شرکت به عموم واگذار گردید.
در سالهای 64 و 65 شرکت ایرانخودرو تحت تاثیر شرایط اقتصادی ناشی از جنگ تحمیلی با کاهش درآمد مواجه شد و در آستانه ورشکستگی قرار گرفت. در سال ۱۳۶۸ ایران خودرو تصمیم به احیای خطوط تولید اتوبوس خود گرفت و سالانه در حدود ۶ هزار دستگاه اتوبوس را به مرحله تولید رساند. همچنین ساخت پیکان که برای مدتها متوقف شده بود نیز از سال ۱۳۷۰ مجددا در دستور کار این شرکت قرار گرفت و در پی آن شرکت ساپکو نیز تاسیس شد. در سال ۱۳۷۳ برنامه هفت ساله به منظور افزایش تیراژ و کیفیت محصولات در ایران خودرو به تصویب رسید که متعاقب آن بسیاری از واحدهای شرکت موفق به کسب گواهینامه ایزو ۹۰۰۲ تا پایان سال ۱۳۷۷ شدند.
علاوه بر این مرکز تحقیقات و توسعه ایران خودرو در دهه ۷۰ شمسی فعالیتهای خود را آغاز کرد. این شرکت تلاشهایش را به منظور تولید محصولات ملی کلید زد و پس از معرفی محصولات ناکامی همچون پیکان جدید، سرانجام سمند را به عنوان نخستین خودرو ملی ایران در سال ۱۳۸۱ به تولید انبوه رساند.
ایران خودرو در سال ۸۶ به منظور ارتقاء فروش محصولات در ایران و سایر کشورها خطوط تولید جدیدی در تبریز، مصر و سنگال راهاندازی کرد.
سمند
سمند به عنوان اولین خودرو با مالکیت معنوی تمام ایرانی بر پلتفرم پژو ۴۰۵ استوار شده و در فرایند طراحی آن از یک شرکت انگلیسی کمک گرفته شده است. همچنین این محصول در ابتدا با موتور ۱۸۰۰ سی سی xu7 که به پژو ۴۰۵ تعلق دارد تحویل مشتریان ایرانی داده شد اما پس از چند سال و با تولید موتور ملی که به کمک یک شرکت آلمانی طراحی و ساخته شده بود، خودروی سمند در سال ۸۷ برای اولین مرتبه نیرو محرکه خود را از پیشرانه ef7 دریافت کرد.
ایران خودرو همزمان با اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ شمسی اقدام به تولید نمونه فیس لیفت و نسبتا لوکس پژو ۴۰۵ با نام پژو پرشیا یا پارس گرفت. همچنین تولید محصولات دیگری نظیر پژو ۲۰۶ نیز در این بازه کلید خورد. در سال ۱۳۸۲ پروژههای دیگری همچون پارس سال، سمند سال و پژو ۲۰۶ صندوقدار در دستور کار شرکت قرار گرفت و در سال ۸۳ نیز با اعمال تغییرات جزئی، برخی از مدلهای جدید به سبد تولیدات ایران خودرو اضافه شد.
خودروی سمند به کشورهایی نظیر به کشورهای ونزوئلا، سوریه، آذربایجان و بلاروس صادر میشود.
خداحافظی با پیکان
یکی از مهمترین اتفاقها در تاریخچه شرکت ایران خودرو در سال ۱۳۸۴ با خروج پیکان رقم خورد. پس از خداحافظی با پیکان، از پروژه ساخت اولین موتور ملی با نام EF7 پایه گازسوز با همکاری یک شرکت آلمانی پردهبرداری شد. در سال ۱۳۸۵ و یک سال پس از آغاز این پروژه، خط تولید موتور ملی با حضور رئیسجمهور وقت افتتاح شد.
محصولات
محصولات شرکت ایران خودرو از ابتدای تاسیس تا کنون شامل محصولات تولیدی، تولید مشترک و وارداتی است که در ادامه فهرستی از این محصولات آورده شده:
سواری
- پیکان
- پیکان دولوکس
- سمند X7
- سمند LX
- سمند EL
- سمند SE
- سمند سریر
- سمند سورن
- سمند سورن ELX
- سمند سورن پلاس
- رانا
- رانا پلاس
- دنا
- دنا پلاس
- دنا پلاس توربو شارژ
- دنا پلاس توربو شارژ اتوماتیک
- تارا
- ریرا
- پژو ۲۰۵
- پژو ۲۰۶
- پژو ۲۰۶ SD
- پژو ۲۰۷
- پژو ۲۰۷ SD
- پژو ۴۰۵
- پژو ۴۰۵ استیشن
- پژو آردی
- پژو روآ
- پژو پارس
- پژو ۴۰۷
- پژو ۵۰۸
- پژو ۳۰۱
- پژو ۲۰۰۸
- رنو تندر ۹۰
- رنو تندر ۹۰ پلاس
- رنو کپچر
- سوزوکی گرند ویتارا
- سوزوکی کیزاشی
- دانگ فنگ S30
- دانگ فنگ H30 Cross
- مرسدس بنز کلاس ای W211
- هایما S5
- هایما S7
- هایما S7 پلاس
- هایما 7X
- هایما 8S
- پارس جدید
- نیو تارا
- tf21
- K235
- k232
- tf22
وانت
- باردو: وانت پیکان
- تندر پیکاپ: وانت تندر ۹۰
- آریسان
- آریسان ۲
- فوتون تونلند
- فوتون تونلند G7
کامیون
- کشنده هوو
- بنز اکسور 1843
- بنز اکتروس 1843
- کشنده هوو
- کامیونت هیوندای مایتی
- کامیون بنز L-LK1924
- کامیون بنز L-LK2624
- خاور (توقف تولید)
- کشنده فوتون Auman - H4
- کشنده فوتون Auman EST A - H5
- کشنده آتامان
- کامیونت آترین پلاس
اتوبوس و مینی بوس
- مگاترنس
- O302
- O457
- SC457
- C457
- آتروس
- آتروس برقی
- O309
- مینیبوس آرین
- هیوندای کروس
- آمبولانس بنز Sprinter 314
- ون غزال (GAZelle) (توقف عرضه)
- ون وانا