فولیک اسید

فولیک اسید یا همان اسید فولیک که آن را با نام های دیگری همچون فولات و ویتامین B9 نیز می شناسند یکی از ویتامین‌های B می باشد. وجود این ویتامین برای بدن مهم است و بر مواردی مانند سلامت سیستم عصبی، خون، یاخته ها و... بسیار موثر می باشد.

قرص فولیک اسید

'
'فرمول شیمیایی:	C19H19N7O۶
جرم مولی:	۴۴۱٫۴۰۴ g·mol−1

فولیک اسید را می توان به صورت خوراکی و یا تزریقی استفاده کرد. فولیک اسید از بدن در مقابل نقص های مادرزادی، انواع بیماری‌های قلبی و عروقی، پوکی استخوان، برخی از سرطان ها و... محافظت می نماید. اغلب زنان پیش از بارداری و یا در دوران بارداری طبق تجویز پزشک از فولیک اسید استفاده می نمایند.

اهمیت مصرف فولیک اسید

فولات نسخه طبیعی اسید فولیک می باشد که بر بسیاری از عملکردهای بدن موثر می باشد. اگر این ویتامین به میزان کافی استفاده گردد، گلبول های قرمز بدن به شکل سالم و جدیدی ساخته خواهند شد تا اکسیژن را به قسمت های متعدد بدن برسانند.

اگر این اتفاق نیوفتد، بدن با کم خونی ناشی از فولات مواجه خواهد شد که در این حالت، فرد به صورت دائم احساس ضعف و خستگی می نماید و رنگ پریده می باشد. اگر فولیک اسید به میزان کافی در بدن وجود داشته باشد سبب ترمیم مواد ژنتیکی و تقسیم سلولی صحیح می گردد.

یکی دیگر از مواردی که فولیک اسید در آن استفاده می شود، دوران بارداری می باشد. پزشک متخصص به خانم های باردار مصرف مواد غذایی که دارای فولات هستند را پیشنهاد می کند و یا از مکمل فولیک اسید برای آنان استفاده می نماید. فولیک اسید سبب رشد اولیه جنین به ویژه در قسمت نخاع می گردد.

کمبود اسید فولیک

اگر فولات به شکل طبیعی و یا مکمل اسید فولیک به میزان کافی درون بدن تولید نگردد، فرد به یک نوع از کم خونی که مگالوبلاستیک نام دارد رو به رو خواهد شد. از سویی دیگر، کمبود این ویتامین می تواند باعث بروز نقص های مادرزادی در جنین گردد. کمبود فولیک اسید با برخی علائم همراه است که عبارتند از:

• ضعف زیاد
• احساس خستگی
• تپش قلب
• عدم توانایی در تمرکز
• تحریک پذیری
• زخم در ناحیه دهان و زبان
• تغییر رنگ در نواحی پوست، ناخن و یا مو
• بروز تنگی نفس

چه افرادی در معرض خطر کمبود فولیک اسید میباشند؟

برخی از افرادی که در معرض خطر کمبود فولیک اسید قرار دارند عبارتند از:

• اشخاصی که به پلی مورفیسم مبتلا هستند. این افراد به دلیل مشکلات ژنتیکی درون بدنشان نمی توانند فولات را به صورت فعال تبدیل نمایند.
• اشخاصی که در برنامه غذایی خود از میزان کمی فولات استفاده می نمایند.
• اشخاصی که به آکلرهیدریا مبتلا می باشند و اسید معده در آنان به میزان کم و یا اصلا ترشح نمیگردد.
• اشخاصی که جراحی معده انجام داده اند و یا مبتلا به بیماری سلیاک می باشند و دستگاه گوارش در این افراد فولات را جذب نمی کند.
• افرادی که از الکل استفاده می نمایند.
• خانم هایی که در سنین بارداری می باشند.
• افرادی که به انجام دیالیز احتیاج دارند.

کاربرد فولیک اسید

فولیک اسید کاربردهای فراوانی دارد که برخی از آن ها عبارتند از:

• پیشگیری از تولد نوزاد با نقص
• جبران نمودن کمبود اسید فولیک در بدن
• پیشگیری از ابتلا افراد به بیماری‌های قلبی و سکته مغزی
• پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان
• جلوگیری از ابتلا افراد به افسردگی
• منبع ویتامین ب9

منابع ویتامین B9

ویتامین ب 9 به شکل قرص فولیک اسید و یا در مواردی همچون آرد، پاستا، کلوچه و غلات موجود است. از دیگر منابعی که سرشار از فولات هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آب پرتقال
• اسفناج
• کلم بروکسل
• کاهو
• مارچوبه
• آووکادو
• نخود سبز
• لوبیا قرمز
• موز
• طالبی
• گوجه فرنگی
• تخم مرغ آبپز شده
• و...

فواید مصرف قرص فولیک اسید

از فواید مصرف قرص فولیک اسید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمک به درمان کمبود فولیک اسید در بدن
• جبران نقص های مادرزادی و دیگر عوارض بارداری
• موثر بر حفظ سلامت مغز
• کمک به درمان اختلال های روان
• کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت
• موثر بر باروری زنان
• کاهش بیماری‌های کلیوی و التهابی

عوارض فولیک اسید

اغلب پزشکان متخصص این عقیده را دارند که استفاده از فولیک اسید با عوارض جانبی همراه نمی باشد. اما مصرف بیش از حد فولیک اسید باعث افزایش فولیک اسید متابولیزه نشده خون می گردد اما چون محلول در آب می باشد به صورت طبیعی به همراه ادرار دفع می گردد. مصرف بیش از حد فولیک اسید با برخی عوارض همراه است که عبارتند از:

• بروز اسهال
• حالت تهوع
• ناراحتی‌های معده
• احساس گیجی
• تشنج
• تحریک پذیری
• بروز تغییر در رفتار
• واکنش های پوستی

افرادی که دچار آلرژی می باشند باید قرص فولیک اسید را با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف نمایند. علائم هشدار برای واکنش آلرژیک به قرص فولیک اسید عبارتند از:

• بروز مشکل در تنفس
• سرخ شدن پوست
• خارش در پوست