عزتالله انتظامی
عزتالله انتظامی بازیگر و کارگردان معروف ایرانی در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۰۳ در محله سنگلج تهران به دنیا آمد.
او فعالیت‌های نمایشی خود را از نوجوانی آغاز کرد و تا پایان دوره دبیرستان خود، در بیش از ۱۰ نمایش ایفای نقش کرد.
انتظامی پس از کسب دیپلم برق از هنرستان صنعتی تهران، فعالیت در تئاتر را شروع کرد و برای فراگیری بهتر اصول بازیگری به آلمان رفت و در شهر هانوفر دوره‌های بازیگری را در مدرسه سینما و تئاتر گذراند. او در آلمان در یک فیلم کوتاه با نام دزد و قصیده با کارگردانی ویل لپاخی نیز بازی کرد. او پس از گذراندن دوره‌های بازیگری به ایران بازگشت و کار خود را در تماشاخانه لاله زار شروع کرد.
او علاوه بر بازیگری، کارگردانی تئاتر را نیز تجربه کرد و اولین بار در سال ۱۳۳۹ نمایش خانه اجاره‌ای را روی صحنه برد و خود نیز در آن بازی کرد.
او تعداد زیادی نمایش را در کسوت کارگردانی و بازیگری اجرا کرد و به شهرت قابل قبولی در تئاتر رسید.
او اولین بار در سال 1328 با بازی در فیلم واریته بهاری جلوی دوربین رفت اما شهرت وی بخاطر بازی در فیلم سینمایی گاو ساخته داریوش مهرجویی به دست آمد. او بخاطر بازی در این فیلم موفق به کسب جایزه هوگو نقره‌ای بهترین بازیگری از از جشنواره شیکاگو در سال ۱۳۴۸ شد.
عزتالله انتظامی همزمان با فعالیت‌های هنری، کارمند اداره بهداری بود. او بار دیگر در 45 سالگی به فکر ادامه تحصیل افتاد و در رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران لیسانس گرفت. او همچنین به مدت یک سال در دانشگاه تئاتر تدریس می‌کرد.
عزت الله انتظامی در ۲۶ مرداد سال ۱۳۹۷ بر اثر سکته مغزی و کهولت سن در ۹۴ سالگی در بیمارستان باهنر تهران درگذشت.
خانواده
عزت الله انتظامی ابتدا در سال 1324 و زمانی که ۲۱ سال داشت با مینا انتظامی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج فرزند پسری به نام مجید بود. مجید انتظامی یکی از نوازندگان و آهنگ‌سازهای مشهور ایرانی است. ازدواج عزتالله و مینا پس از چندی به جدایی انجامید و انتظامی در سال 1326 با فاطمه روستایی ازدواج کرد. او از ازدواج دوم خود نیز صاحب دو فرزند پسر به نام‌های رامین و شهاب شد.
جوایز و افتخارات
- برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۶۷ برای بازی در فیلم گراند سینما
- کسب لوح تقدیر بهترین بازیگر نقش اول مرد از دهمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۷۰ برای بازی در فیلم خانه خلوت و ناصرالدین شاه آکتور سینما
- برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از دوازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال 1372 برای بازی در فیلم روز فرشته
- برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۸۰ برای بازی در فیلم خانه‌ای روی آب
- برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از بیست و دومین جشنواره فیلم فجر در بخش بین‌الملل در سال 1383 برای بازی در فیلم گاوخونی
- برنده سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیئت داوران برای بازیگری از بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر در سال 1385 برای بازی در فیلم مینای شهر خاموش
- کسب تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشن خانه سینما در سال ۱۳۸۷ برای بازی در فیلم ستاره‌ها
- کسب تندیس بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از جشنواره بین‌المللی فیلم بیروت در سال ۲۰۰۸ برای بازی در فیلم شب
- کسب جایزه ویژه هیئت داوران از جشنواره سه قاره به عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد در سال ۱۹۹۱ برای بازی در فیلم گاو
- برنده جایزه هوگو نقره‌ای از جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو به عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد در سال ۱۹۷۱ برای بازی در فیلم گاو
- کسب مجسمه بهترین بازیگر نقش دوم مرد از جشنواره سینمایی سپاس در سال ۱۳۴۹ برای بازی در فیلم آقای هالو
آثار
عزتالله انتظامی در طول سال2ها فعالیت هنری، در آثار بسیاری حضور داشته که به برخی از آن‌ها در ادامه اشاره شده:
فیلم‌های سینمایی
- ۱۳۲۸ / واریته بهاری/ کارگردان: پرویز خطیبی
- ۱۳۴۸ / گاو / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۴۹ / آقای هالو / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۵۱ / بی‌تا / کارگردان: هژیر داریوش
- ۱۳۵۱ / پستچی / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۵۱ / صادق کرده / کارگردان: ناصر تقوایی
- ۱۳۵۲ / ستارخان به کارگردانی علی حاتمی
- ۱۳۵۲ / قیامت عشق / کارگردان: هوشنگ حسامی
- ۱۳۵۳ / دایره مینا / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۵۵ / شیر خفته / کارگردان: اسماعیل کوشان
- ۱۳۵۵ / ملکوت / کارگردان: خسرو هریتاش
- ۱۳۵۶ / صمد در راه اژدها / کارگردان: پرویز صیاد
- ۱۳۵۷ / این گروه محکومین / کارگردان: هادی صابر
- ۱۳۵۷ / غبارنشین‌ها / کارگردان: داود روستایی
- ۱۳۵۹ / مدرسه‌ای که می‌رفتیم / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۶۱ / حاجی واشینگتن / کارگردان: علی حاتمی
- ۱۳۶۲ / خانه عنکبوت / کارگردان: علیرضا داوودنژاد
- ۱۳۶۲ / کمال الملک / کارگردان: علی حاتمی
- ۱۳۶۴ / چمدان / کارگردان: جلال مقدم
- ۱۳۶۵ / اجاره نشین‌ها /کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۶۵ / شیر سنگی / کارگردان: مسعود جعفری جوزانی
- ۱۳۶۶ / شیرک / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۶۶ / جعفرخان از فرنگ برگشته / کارگردان: علی حاتمی و محمد متوسلانی
- ۱۳۶۷ / در مسیر تندباد / کارگردان: مسعود جعفری جوزانی
- ۱۳۶۷ / کشتی آنجلیکا / کارگردان: محمد بزرگنیا
- ۱۳۶۷/ گراند سینما / کارگردان: حسن هدایت
- ۱۳۶۸ / هامون / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۶۹ / سایه خیال / کارگردان: حسین دلیر
- ۱۳۷۰ / بانو / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۷۰ / خانه خلوت / کارگردان: مهدی صباغ زاده
- ۱۳۷۰ / ناصرالدین شاه آکتور سینما / کارگردان: محسن مخملباف
- ۱۳۷۲ / بازیچه / کارگردان: تورج منصوری
- 1372 / روز فرشته / کارگردان: بهروز افخمی
- ۱۳۷۳ / روز واقعه / کارگردان: شهرام اسدی
- 1373 / روسری آبی / کارگردان: رخشان بنی‌اعتماد
- ۱۳۷۵ / طوفان / کارگردان: محمد بزرگ نیا
- ۱۳۷۶ / جهان پهلوان تختی / کارگردان: بهروز افخمی
- 1376 / باد و شقایق / کارگردان: ضیاءالدین دری
- ۱۳۷۷ / کمیته مجازات / کارگردان: علی حاتمی
- ۱۳۷۸ / طهران روزگار نو / کارگردان: علی حاتمی
- 1378 / میکس / کارگردان: داریوش مهرجویی
- ۱۳۸۰ / سایه روشن / کارگردان: حسن هدایت
- 1380 / خانه‌ای روی آب / کارگردان: بهمن فرمان‌آرا
- ۱۳۸۱ / گاو خونی / کارگردان: بهروز افخمی
- 1381 / دیوانه‌ای از قفس پرید / کارگردان: احمدرضا معتمدی
- ۱۳۸۳ / جایی برای زندگی / کارگردان: محمد بزرگنیا
- 1383 / حکم / کارگردان: مسعود کیمیایی
- ۱۳۸۴ / ستاره می‌شود / کارگردان: فریدون جیرانی
- ۱۳۸۵ / مینای شهر خاموش / کارگردان: امیرشهاب رضویان
- ۱۳۸۶ / شب / کارگردان: رسول صدرعاملی
- 1386 / آتش سبز / کارگردان: محمدرضا اصلانی
- ۱۳۸۷ / زندگی با چشمان بسته / کارگردان: رسول صدرعاملی
- 1387 / زادبوم / کارگردان: ابوالحسن داوودی
- ۱۳۸۸ / چهل سالگی / کارگردان: علیرضا رئیسیان
- ۱۳۸۹ / راه آبی ابریشم / کارگردان: محمد بزرگنیا
تلویزیون
- محاکمه
- زندگی
- هزار دستان
- از خود گریخته
- جعفر خان از فرنگ برگشته
- گاو
- گوهر شب چراغ
- عروس
- یک کلاغ چهل کلاغ
- عروسک های گوشتی
- ابرام آقا
- آتشکده
- شیدوش و ناهید
- رستاخیز
- شکارگاه
- جراح پلاستیک
- طلسم
- عروسی جناب میرزا
- خودکشی
- پزشک دهکده کوکونیان
- ویلای یوکا
- طناب
- اسب سیرک
- پنجه
- ده سه دقیقه.
تئاتر
تعداد نمایش‌های اجرا شده توسط عزت‌الل انتظامی بسیار زیاد است و این موارد معروف‌ترین آن‌ها هستند:
- این فصل را با من بخوان
- پنجره
- زن اجتماعی
- دعوت
- افول
- لونه شغال
- خوب نیست
- بدشان می آید
- بهشت برین
- تارتوف
- شنل قرمز
- دختر شکلات فروش
- چوب به دست‌های ورزیل
- بهترین بابای دنیا
- دو سر پل
- بنگاه تئاترال
- آی با کلاه آی بی کلاه
- شاه عباس و مرد پاره دوز
- مترسک‌ها در شب
- از طبع خارج
کارگردانی (تله تئاتر)
- تولد
- راشل
- پیک نیک
- مجسمه جاندار
- انفجار
- کبوتر جَلد
- معاملات
- دلیجان
- آرامگاه ماهان
- ترازوی پایه بلند
- غرور دزد گاوصندوق
- آدم های شب
- روشنایی‌های خانه ما
- دیدار
- تنهایی
- شنل
- کنار جاده
- تا نیمه شب
- ازدواج با مکاتبه
- داستان یک شب
- حماسه بازگشت
- انتظار
- روز شوم
- غریبه
- دست بزن
- دو خجول
- شوم
- خشت اول
- آگهی ازدواج
- چشم‌های قشنگ خانم والری
- عشق شوم
- گردنبند مروارید
- کلبه
- بازگشتی نیست
- بعد از همه آن سال‌ها
- مکتب بیوه‌ها
- بیم و امید
- ترس از جریمه
- مادموازل می‌می
- اعتراف می کنم
- الماس
- قایق سرنوشت
- صبح آفتابی
- خانه اجاره‌ای