حلیم
حلیم یا هلیم که در زبان عربی به هریس معروف است یکی از غذاهای خاورمیانه است که با مواردی همچون: گوشت، گندم یا بلغور تهیه می گردد. حلیم انواع متفاوتی دارد که در تهیه هر یک از مواد اولیه مختلفی استفاده می شود.
رنگ این غذا با افزودن ادویه‌هایی مانند دارچین و شکر تغییر پیدا می کند. این غذا را معمولا در وعده صبحانه مصرف می کنند. حلیم در ماه محرم به عنوان نذری و یا در ماه رمضان برای افطار و سحری تهیه و مصرف می شود. برای سرو این غذا از مواردی همچون: شکر، دارچین، کنجد، شیره انگور، روغن و... استفاده می نمایند.
حلیم را می توان با گوشت های مختلف از جمله گوشت گوسفند، مرغ و بوقلمون تهیه کرد که در این میان گوشت گوسفند از بقیه گوشت ها پرطرفدارتر می باشد.
حلیم قزوین
در کشور ایران، حلیم های شهر قزوین از شهرت زیادی برخوردار می باشد به صورتی که این غذا در فهرست میراث ملی ناملموس کشور ایران قرار گرفته است. در شهرهای دیگر ایران مانند تهران حلیم را با نام تبلیغاتی هلیم قزوین می فروشند.
حلیم شوشتر
یکی دیگر از حلیم های معروف ایرانی، حلیم شوشتر می باشد. این غذا به صورت سنتی در شهر شوشتر پخته می شود و اغلب به همراه سرشیر، دارچین و شکر سرو می گردد.
علاوه بر حلیم معمولی که با گندم پخته می شود و رنگ سفیدی دارد در شوشتر یک نوع حلیم سنتی دیگر نیز پخته می شود که قلقل نام دارد و به رنگ زرد می باشند و در پخت آن از انواع حبوبات استفاده می گردد. مهارت پخت این نوع حلیم نیز در فهرست میراث ناملموس ایران ثبت گردیده است.
طرز تهیه حلیم
مواد لازم برای چهار نفر:
- گندم پوست کنده: سیصد گرم
- گوشت گوسفند: دویست گرم
- پیاز: یک عدد
- شکر و روغن: به میزان لازم
- نمک و دارچین: به میزان لازم
طرز تهیه حلیم:
در مرحله اول از تهیه حلیم ابتدا سیصد گرم گندم پوست کنده را درون یک کاسه بزرگ و جا دار بریزید و روی آن آب بریزید به طوری که سطح گندم ها با آب پوشیده شود. اجازه دهید گندم ها حدود یک شب در آب به خوبی خیس بخورند سپس گندم ها را در آبکش بریزید تا آب اضافی آن ها برود.
یک قابلمه مناسب برای پخت حلیم انتخاب کنید و گندم های خیس خورده را درون آن بریزید. روی گندم ها حدود شش لیوان آب بریزید و قابلمه را روی حرارت قرار دهید. اجازه دهید آب به جوش آید سپس حرارت را کم کنید تا گندم ها کاملا پخته شوند. در این مدت هرچند دقیقه یکبار آن را هم بزنید تا ته نگیرد.
دویست گرم گوشت گوسفندی را به خوبی بشویید و درون یک قابلمه بریزید. یک عدد پیاز را پوست بگیرید و بشویید. پیاز را از وسط به دو قسمت تقسیم کنید و درون قابلمه گوشت بریزید. روی گوشت مقداری آب بریزید و روی حرارت قرار دهید. می توانید از کمی زردچوبه نیز در تهیه گوشت استفاده کنید. وقتی آب گوشت به جوش آمد حرارت را کم کنید و درب قابلمه را بگذارید تا گوشت برای چند ساعت به خوبی پخته شود.
پس از اینکه گوشت به خوبی پخته شد آن را درون یک صافی بریزید تا خنک شود. وقتی گوشت کمی خنک شد آن را ریش ریش کنید و زمانی که گندم به خوبی پخته شد درون آن بریزید. به مواد یک قاشق غذاخوری روغن و به میزان لازم نمک نیز اضافه نمایید. حرارت را ملایم کنید و مواد را دائم هم بزنید تا ته نگیرد. حلیم را مدام روی حرارت هم بزنید تا آب اضافی آن تبخیر شود و به صورت یکدست در آید. می توانید از همزن یا گوشتکوب برقی نیز برای این کار استفاده نمایید.
وقتی حلیم به غلظت مناسب رسید حرارت را خاموش کنید. دقت کنید که حلیم پس از سرد شدن کمی سفت تر می شود. حلیم را در ظرف مناسب بریزید و با شکر، دارچین و روغن تزیین نمایید. در کنار این حلیم می توانید از شیره انگور نیز استفاده نمایید. حلیم را معمولا با نان تازه سرو می کنند.
طبع حلیم
از نظر طبیبان طب سنتی، طبع حلیم گندم گرم می باشد.
خواص حلیم
- تقویت قلب و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی
- کاهش احتمال ابتلا کودکان به آسم
- دارای فیبر و پروتئین
- کاهش عوارض یائسگی
- تقویت مو و کاهش ریزش مو
- کمک به درمان جوش، آکنه و...
- افزایش انرژی در زنان
- لاغری و کاهش وزن
- ضد التهاب
- کاهش درد مفاصل
- جلوگیری از پوکی استخوان ها
- کمک به درمان آرتروز
- کاهش احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم
- پیشگیری از بروز سنگ کلیه و سنگ صفرا
- کاهش ترشح اسیدهای صفراوی